ತೃಣಜಲಾಯುಕಾವಾಕ್ಯಮವತಾರಯಿತುಂ ವೃತ್ತಮನೂದ್ಯ ವಾದಿವಿವಾದಾಂದರ್ಶಯನ್ನಾದೌ ದಿಗಂಬರಮತಮಾಹ —
ಏವಮಿತ್ಯಾದಿನಾ ।
ದೇವತಾವಾದಿಮತಮಾಹ —
ಅಥವೇತಿ ।
ದೇವತಾ ಯೇನ ಶರೀರೇಣ ವಿಶಿಷ್ಟಂ ಜೀವಂ ಪರಲೋಕಂ ನಯತಿ ತದಾತಿವಾಹಿಕಂ ಶರೀರಾಂತರಂ ತೇನೇತಿ ಯಾವತ್ ।
ಸಾಂಖ್ಯಾದಿಮತಮಾಹ —
ಕಿಂಚೇತಿ ।
ಸಿದ್ಧಾಂತಂ ಸೂಚಯತಿ —
ಆಹೋಸ್ವಿದಿತಿ ।
ವೈಶೇಷಿಕಾದಿಪಕ್ಷಮಾಹ —
ಕಿಂಚೇತಿ ।
ನ್ಯೂನತ್ವನಿವೃತ್ತ್ಯರ್ಥಮಾಹ —
ಕಿಂವಾ ಕಲ್ಪಾಂತರಮಿತಿ ।
ತತ್ರ ಸಿದ್ಧಾಂತಸ್ಯ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕತ್ವೇನೋಪಾದೇಯತ್ವಂ ವದನ್ಕಲ್ಪನಾಂತರಾಣಾಮಪ್ರಾಮಾಣಿಕತ್ವೇನ ತ್ಯಾಜ್ಯತ್ವಮಭಿಪ್ರೇತ್ಯಾಽಽಹ —
ಉಚ್ಯತ ಇತಿ ।
ತೇಷಾಂ ಸರ್ವಾತ್ಮಕತ್ವೇ ಹೇತ್ವಂತರಮಾಹ —
ಸರ್ವಾತ್ಮಕೇತಿ ।
ಕಥಂ ತರ್ಹಿ ಕರಣಾನಾಂ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನತ್ವಧೀರಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ತೇಷಾಮಿತಿ ।
ಆಧಿದೈವಿಕೇನ ರೂಪೇಣಾಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಾನಾಮಪಿ ಕರಣಾನಾಮಾಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಾದಿರೂಪೇಣ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನತೇತಿ ಸ್ಥಿತೇ ಫಲಿತಮಾಹ —
ಅತ ಇತಿ ।
ತದ್ವಶಾದುದಾಹೃತಶ್ರುತಿವಶಾದಿತ್ಯೇತತ್ । ಸ್ವಭಾವತೋ ದೇವತಾಸ್ವರೂಪಾನುಸಾರೇಣೇತಿ ಯಾವತ್ । ಕರ್ಮಜ್ಞಾನವಾಸನಾನುರೂಪೇಣೇತ್ಯತ್ರ ಭೋಕ್ತುರಿತಿ ಶೇಷಃ । ಉಭಯತ್ರ ಸಂಬಂಧಾರ್ಥಂ ಪ್ರಾಣಾನಾಮಿತಿ ದ್ವಿರುಕ್ತಮ್ ।
ತೇಷಾಂ ವೃತ್ತಿಸಂಕೋಚಾದೌ ಪ್ರಮಾಣಮಾಹ —
ತಥಾ ಚೇತಿ ।
ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಾಪರಿಚ್ಛಿನ್ನಪ್ರಾಣೋಪಾಸನೇ ಗುಣದೋಷಸಂಕೀರ್ತನಮಪಿ ಪ್ರಾಣಸಂಕೋಚವಿಕಾಸಯೋಃ ಸೂಚಕಮಿತ್ಯಾಹ —
ತಥಾ ಚೇದಮಿತಿ ।
ಆಧಿದೈವಿಕೇನ ರೂಪೇಣ ಸರ್ವಗತಾನಾಮಪಿ ಕರಣಾನಾಮಾಧ್ಯಾತ್ಮಿಕಾಧಿಭೌತಿಕರೂಪೇಣ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ನತ್ವಾತ್ತತ್ಪರಿವೃತಸ್ಯ ಗಮನಂ ಸಿದ್ಧ್ಯತೀತಿ ಸಿದ್ಧಾಂತೋ ದರ್ಶಿತಃ ।
ಇದಾನೀಂ ತೃಣಜಲಾಯುಕಾದೃಷ್ಟಾಂತಾದ್ದೇಹಾಂತರಂ ಗೃಹೀತ್ವಾ ಪೂರ್ವದೇಹಂ ಮುಂಚತ್ಯಾತ್ಮೇತಿ ಸ್ಥೂಲದೇಹವಿಶಿಷ್ಟಸೈವ ಪರಲೋಕಗಮನಮಿತಿ ಪೌರಾಣಿಕಪ್ರಕ್ರಿಯಾಂ ಪ್ರತ್ಯಾಖ್ಯಾತುಂ ದೃಷ್ಟಾಂತವಾಕ್ಯಸ್ಯ ತಾತ್ಪರ್ಯಮಾಹ —
ತತ್ರೇತ್ಯಾದಿನಾ ।
ದೇಹನಿರ್ಗಮನಾತ್ಪ್ರಾಗವಸ್ಥಾ ಸಪ್ತಮ್ಯರ್ಥಃ । ತದೈವ ಯಥೋಕ್ತಾ ವಾಸನಾ ಹೃದಯಸ್ಥಾ ವಿದ್ಯಾಕರ್ಮನಿಮಿತ್ತಂ ಭಾವಿದೇಹಂ ಸ್ಪೃಶತಿ ಜೀವೋಽಪಿ ತತ್ರಾಭಿಮಾನಂ ಕರೋತಿ ಪುನಶ್ಚ ಪೂರ್ವದೇಹಂ ತ್ಯಜತಿ ಯಥಾ ಸ್ವಪ್ನೇ ದೇವೋಽಹಮಿತ್ಯಭಿಮನ್ಯಮಾನೋ ದೇಹಾಂತರಸ್ಥ ಏವ ಭವತಿ ತಥೋತ್ಕ್ರಾಂತಾವಪಿ । ತಸ್ಮಾನ್ನ ಪೂರ್ವದೇಹವಿಶಿಷ್ಟಸ್ಯೈವ ಪರಲೋಕಗಮನಮಿತ್ಯರ್ಥಃ । ಸ್ವಾತ್ಮೋಪಸಂಹಾರೋ ದೇಹೇ ಪೂರ್ವಸ್ಮಿನ್ನಾತ್ಮಾಭಿಮಾನತ್ಯಾಗಃ । ಪ್ರಸಾರಿತಯಾ ವಾಸನಯಾ ಶರೀರಾಂತರಂ ಗೃಹೀತ್ವೇತಿ ಸಂಬಂಧಃ ।