ತಸ್ಮಿನ್ನಿತ್ಯಾದಿಪೂರ್ವಪಕ್ಷಮುತ್ಥಾಪಯತಿ —
ತಸ್ಮಿನ್ನಿತಿ ।
ವಿಪ್ರತಿಪತ್ತಿಮೇವ ಪ್ರಶ್ನಪೂರ್ವಕಂ ವಿಶದಯತಿ —
ಕಥಮಿತ್ಯಾದಿನಾ ।
ಪಿಂಗಲಂ ವಹ್ನಿಜ್ವಾಲಾತುಲ್ಯಮ್ । ಲೋಹಿತಂ ಜಪಾಕುಸುಮಸಂನಿಭಮ್ ।
ಸಪ್ರಪಂಚಂ ಶಬ್ದಸ್ಪರ್ಶರೂಪರಸಾದಿಮದ್ಬ್ರಹ್ಮ ತದುಪಾಸನಮನುಸೃತ್ಯ ತತ್ಪ್ರಾಪ್ತಿಮಾರ್ಗೇ ವಿವಾದೋ ಮುಮುಕ್ಷೂಣಾಮಿತ್ಯಾಹ —
ಯಥಾದರ್ಶನಮಿತಿ।
ತಥಾಽಪಿ ಕಥಂ ಬ್ರಹ್ಮಪ್ರಾಪ್ತಿಮಾರ್ಗೇ ಶುಕ್ಲಾದಿರೂಪಸಿದ್ಧಿಃ ।
ನ ಹಿ ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ರೂಪಾದಿಮತ್ತ್ವಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ನಾಡ್ಯಸ್ತ್ವಿತಿ ।
ತಾಸಾಮಪಿ ಕಥಂ ಯಥೋಕ್ತರೂಪವತ್ತ್ವಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ಶ್ಲೇಷ್ಮಾದೀತಿ ।
ತಥಾಽಪಿ ಕಥಂ ಶುಕ್ಲಾದಿರೂಪವತ್ತ್ವಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ ನಾಡೀಖಂಡೋಕ್ತಂ ಸ್ಮಾರಯತಿ —
ಶುಕ್ಲಸ್ಯೇತಿ ।
ನಾಡೀಪರಿಗ್ರಹೇ ನಿಯಾಮಕಾಭಾವಮಾಶಂಕ್ಯ ಪಕ್ಷಾಂತರಮಾಹ —
ಆದಿತ್ಯಂ ವೇತಿ ।
ಏವಂವಿಧಂ ಶುಕ್ಲಾದಿನಾನಾವರ್ಣಮಿತ್ಯರ್ಥಃ ।
ತಸ್ಯ ತಥಾತ್ವೇ ಪ್ರಮಾಣಮಾಹ —
ಏಷ ಇತಿ ।
ಪ್ರಕೃತೇ ಜ್ಞಾನಮಾರ್ಗೇ ಕಿಮಿತಿ ಮಾರ್ಗಾಂತರಂ ಕಲ್ಪ್ಯತೇ ತತ್ರಾಽಽಹ —
ದರ್ಶನೇತಿ ।
ತರ್ಹಿ ನಾಡೀಪಕ್ಷೋ ವಾಽಽದಿತ್ಯಪಕ್ಷೋ ವಾ ಕತರೋ ವಿವಕ್ಷಿತಸ್ತತ್ರಾಽಽಹ —
ಸರ್ವಥಾಽಪೀತಿ ।
ಶುಕ್ಲಮಾರ್ಗಸ್ಯ ಜ್ಞಾನಮಾರ್ಗಾದನ್ಯತ್ವಮಾಕ್ಷಿಪತಿ —
ನನ್ವಿತಿ ।
ಶುಕ್ಲಶಬ್ದಸ್ಯ ನಾದ್ವೈತಮಾರ್ಗವಿಷಯತ್ವಂ ನೀಲಾದಿಶಬ್ದಸಮಭಿವ್ಯಾಹಾರವಿರೋಧಾದಿತಿ ಪರಿಹರತಿ —
ನ ನೀಲೇತಿ ।
ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕಮಂತ್ರಭಾಗಂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತುಂ ಪೂರ್ವಪಕ್ಷಂ ದೂಷಯತಿ —
ಯಾಂಛುಕ್ಲಾದೀನಿತಿ ।
ನ ಕೇವಲಂ ದೇಹದೇಶನಿಃಸರಣಸಂಬಂಧಾದೇವ ನಾಡೀಭೇದಾನಾಂ ಸಂಸಾರವಿಷಯತ್ವಂ ಕಿಂತು ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಾದಿಸಂಬಂಧಾದಪೀತ್ಯಾಹ —
ಬ್ರಹ್ಮಾದೀತಿ ।
ಆದಿತ್ಯೋಽಪಿ ದೇವಯಾನಮಧ್ಯಪಾತೀ ಬ್ರಹ್ಮಲೋಕಪ್ರಾಪಕಃ ಸಂಸಾರಹೇತುರೇವೇತಿ ಮನ್ವಾನೋ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಮುಪಸಂಹರತಿ —
ತಸ್ಮಾದಿತಿ ।
ಆಪ್ತಕಾಮತಯಾ ಜ್ಞಾನಮಾರ್ಗ ಇತಿ ಸಂಬಂಧಃ । ಏವಂ ಭೂಮಿಕಾಂ ಕೃತ್ವೈಷ ಇತ್ಯಸ್ಯಾರ್ಥಮಾಹ —
ಸರ್ವಕಾಮೇತಿ ।
ತಥಾ ತೈಲಾದಿವಿಲಯೇ ಪ್ರದೀಪಸ್ಯ ಜ್ವಲನಾನುಪಪತ್ತೌ ತೇಜೋಮಾತ್ರೇ ನಿರ್ವಾಣಮಿಷ್ಯತೇ ತಥಾ ಸ್ಥೂಲಸ್ಯ ಸೂಕ್ಷ್ಮಸ್ಯ ಚ ಸರ್ವಸ್ಯೈವ ಕಾಮಸ್ಯ ಜ್ಞಾನಾತ್ಕ್ಷಯೇ ಸತಿ ಗತ್ಯನುಪಪತ್ತಾವತ್ರೈವ ಪ್ರತ್ಯಗಾತ್ಮನಿ ಕಾರ್ಯಕರಣಾನಾಮೇಕೀಭಾವೇನಾವಸಾನಮಿತ್ಯಯಮೇಷಶಬ್ದಾರ್ಥ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ।
ಪಂಥಾ ಇತ್ಯೇತದ್ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ —
ಜ್ಞಾನಮಾರ್ಗ ಇತಿ ।
ಇತ್ಥಂಭಾವೇ ತೃತೀಯಾಮಾಶ್ರಿತ್ಯಾಽಽಹ —
ಪರಮಾತ್ಮೇತಿ ।
ಅನುವೇದನಕರ್ತೃರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಯ ಸಂನ್ಯಾಸಿತ್ವಂ ದರ್ಶಯತಿ —
ತ್ಯಕ್ತೇತಿ ।
ವಿಪ್ರತಿಪತ್ತಿಂ ನಿರಾಕೃತ್ಯ ಮೋಕ್ಷಮಾರ್ಗಂ ನಿರ್ಧಾರ್ಯ ತೇನ ಧೀರಾ ಅಪಿಯಂತೀತ್ಯತ್ರೋಕ್ತಂ ನಿಗಮಯತಿ —
ತೇನೇತಿ ।
ಅನ್ಯೋಽಪಿ ಮಂತ್ರದೃಶಃ ಸಕಾಶಾದಿತಿ ಶೇಷಃ । ಇಹೇತಿ ಜೀವದವಸ್ಥೋಕ್ತಿಃ ।
ಸಮುಚ್ಚಯಕಾರಿಣೋಽತ್ರ ಬ್ರಹ್ಮಪ್ರಾಪ್ತಿರ್ವಿವಕ್ಷ್ಯತೇತಿ ಕೇಚಿತ್ತಾನ್ಪ್ರತ್ಯಾಹ —
ನ ಪುನರಿತಿ ।
ವಿರೋಧಾಜ್ಜ್ಞಾನಕರ್ಮಣೋರಿತಿ ಶೇಷಃ ।
ಕಿಂಚ ಕ್ರಮಸಮುಚ್ಚಯಃ ಸಮಸಮುಚ್ಚಯೋ ವೇತಿ ವಿಕಲ್ಪ್ಯಾಽಽದ್ಯಮಂಗೀಕೃತ್ಯ ದ್ವೀತೀಯಂ ದೃಷಯತಿ —
ಅಪುಣ್ಯೇತಿ ।
ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಕರ್ಮಾಸಮುಚ್ಚಯೇಽಪಿ ವಿವೇಕಜ್ಞಾನೇನ ಸಮುಚ್ಚಯೋಽಸ್ತೀತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ತ್ಯಜೇತಿ ।
ಬ್ರಹ್ಮವಿದೋಽಪಿ ಸ್ತುತ್ಯಾದಿದೃಷ್ಟೇಸ್ತೇನ ಸಮುಚ್ಚಯೋ ಜ್ಞಾನಸ್ಯೇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ನಿರಾಶಿಷಮಿತಿ ।
ಕಾಮ್ಯಾನನುಷ್ಠಾನಮನಾರಂಭಃ । ಅಕ್ಷೀಣತ್ವಂ ನಿಷಿದ್ಧಾನಾಚರಣಮ್ । ಕ್ಷೀಣಕರ್ಮತ್ವಂ ನಿತ್ಯಾದಿಕರ್ಮರಾಹಿತ್ಯಮ್ ।
ಅಸಮುಚ್ಚಯೇ ವಾಕ್ಯಾಂತರಮಾಹ —
ನೇತ್ಯಾದಿನಾ ।
ಏಕತಾ ನಿರಪೇಕ್ಷತಾ ಸರ್ವೋದಾಸೀನತೇತಿ ಯಾವತ್ । ಸಮತಾ ಮಿತ್ರೋದಾಸೀನಶತ್ರುಬುದ್ಧಿವ್ಯತಿರೇಕೇಣ ಸರ್ವತ್ರ ಸ್ವಸ್ಮಿನ್ನಿವ ದೃಷ್ಟಿಃ । ದಂಡನಿಧಾನಮಹಿಂಸಾಪರತ್ವಮ್ ।
“ಅರ್ಥಸ್ಯ ಮೂಲಂ ನಿಕೃತಿಃ ಕ್ಷಮಾ ಚ ಕಾಮಸ್ಯ ಚಿತ್ತಂ ಚ ವಪುರ್ವಯಶ್ಚ ।
ಧರ್ಮಸ್ಯ ಯಾಗಾದಿ ದಯಾ ದಮಶ್ಚ ಮೋಕ್ಷಸ್ಯ ಸರ್ವೋಪರಮಃ ಕ್ರಿಯಾಭ್ಯಃ”॥
ಇತ್ಯಾದಿಚತುರ್ವಿಧೇ ಪುರುಷಾರ್ಥೇ ಸಾಧನಭೇದೋಪದೇಶಿ ವಾಕ್ಯಮಾದಿಶಬ್ದಾರ್ಥಃ । ಇತ್ಯಾದಿಸ್ಮೃತಿಭ್ಯಶ್ಚ ನ ಪುಣ್ಯಾದಿಸಮುಚ್ಚಯಕಾರಿಣೋ ಗ್ರಹಣಮಿತಿ ಸಂಬಂಧಃ ।
ತಥಾಽಪಿ ಪ್ರಕೃತೇ ಮಂತ್ರೇ ಸಮುಚ್ಚಯೋ ಭಾತೀತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ಉಪದೇಕ್ಷ್ಯತೀತಿ ।
ವಾಕ್ಯಶೇಷಾದಿಪರ್ಯಾಲೋಚನಾಸಿದ್ಧಮರ್ಥಮುಪಸಂಹರತಿ —
ತಸ್ಮಾದಿತಿ ।
ಪೂರ್ವಂ ಪುಣ್ಯಕೃದ್ಭೂತ್ವಾ ಪುನಸ್ತ್ಯಕ್ತಪುತ್ರಾದ್ಯೇಷಣೋ ಬ್ರಹ್ಮವಿತ್ತೇನೈತೀತಿ ಕ್ರಮೋ ನ ಯುಜ್ಯತೇಽಶ್ರುತತ್ವಾದಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ಅಥವೇತಿ ।
ಸ್ತುತಿಮೇವೋಪಪಾದಯತಿ —
ಪುಣ್ಯಕೃತೀತಿ ।
ತೇಜಾಂಸಿ ಕರಣಾನ್ಯುಪಸಂಹೃತ್ಯ ಸ್ಥಿತಸ್ತೈಜಸೋ ದಹರಾದ್ಯುಪಾಸೀನೋ ಯೋಗೀ ತಸ್ಮಿನ್ನಣಿಮಾದ್ಯೈಶ್ವರ್ಯಾನ್ಮಹಾನುಭಾವತ್ವಪ್ರಸಿದ್ಧಿಃ । ತಾಭ್ಯಾಂ ಪುಣ್ಯಕೃತ್ತೈಜಸಾಭ್ಯಾಮಿತ್ಯರ್ಥಃ ।
ಅತಃಶಬ್ದಪರಾಮೃಷ್ಟಂ ಸ್ಪಷ್ಟಯತಿ —
ಪ್ರಖ್ಯಾತೇತಿ ।
ಪುಣ್ಯಕೃತ್ತೈಜಸಯೋರಿತಿ ಶೇಷಃ ॥ ೯ ॥