ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯಮ್
ಚತುರ್ಥೋಽಧ್ಯಾಯಃಚತುರ್ಥಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕ)
 
ಯದೈತಮನುಪಶ್ಯತ್ಯಾತ್ಮಾನಂ ದೇವಮಂಜಸಾ । ಈಶಾನಂ ಭೂತಭವ್ಯಸ್ಯ ನ ತತೋ ವಿಜುಗುಪ್ಸತೇ ॥ ೧೫ ॥
ಯದಾ ಪುನಃ ಏತಮ್ ಆತ್ಮಾನಮ್ , ಕಥಂಚಿತ್ ಪರಮಕಾರುಣಿಕಂ ಕಂಚಿದಾಚಾರ್ಯಂ ಪ್ರಾಪ್ಯ ತತೋ ಲಬ್ಧಪ್ರಸಾದಃ ಸನ್ , ಅನು ಪಶ್ಚಾತ್ ಪಶ್ಯತಿ ಸಾಕ್ಷಾತ್ಕರೋತಿ ಸ್ವಮಾತ್ಮಾನಮ್ , ದೇವಂ ದ್ಯೋತನವಂತಮ್ ದಾತಾರಂ ವಾ ಸರ್ವಪ್ರಾಣಿಕರ್ಮಫಲಾನಾಂ ಯಥಾಕರ್ಮಾನುರೂಪಮ್ , ಅಂಜಸಾ ಸಾಕ್ಷಾತ್ , ಈಶಾನಂ ಸ್ವಾಮಿನಮ್ ಭೂತಭವ್ಯಸ್ಯ ಕಾಲತ್ರಯಸ್ಯೇತ್ಯೇತತ್ — ನ ತತಃ ತಸ್ಮಾದೀಶಾನಾದ್ದೇವಾತ್ ಆತ್ಮಾನಂ ವಿಶೇಷೇಣ ಜುಗುಪ್ಸತೇ ಗೋಪಾಯಿತುಮಿಚ್ಛತಿ । ಸರ್ವೋ ಹಿ ಲೋಕ ಈಶ್ವರಾದ್ಗುಪ್ತಿಮಿಚ್ಛತಿ ಭೇದದರ್ಶೀ ; ಅಯಂ ತು ಏಕತ್ವದರ್ಶೀ ನ ಬಿಭೇತಿ ಕುತಶ್ಚನ ; ಅತೋ ನ ತದಾ ವಿಜುಗುಪ್ಸತೇ, ಯದಾ ಈಶಾನಂ ದೇವಮ್ ಅಂಜಸಾ ಆತ್ಮತ್ವೇನ ಪಶ್ಯತಿ । ನ ತದಾ ನಿಂದತಿ ವಾ ಕಂಚಿತ್ , ಸರ್ವಮ್ ಆತ್ಮಾನಂ ಹಿ ಪಶ್ಯತಿ, ಸ ಏವಂ ಪಶ್ಯನ್ ಕಮ್ ಅಸೌ ನಿಂದ್ಯಾತ್ ॥

ಕಿಂಚ ವಿದುಷೋ ವಿಹಿತಾಕರಣಾದಿಪ್ರಯುಕ್ತಂ ಭಯಂ ನಾಸ್ತೀತಿ ವಿದ್ಯಾಂ ಸ್ತೋತುಮೇವ ಮಂತ್ರಾಂತರಮಾದಾಯ ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ —

ಯದಾ ಪುನರಿತ್ಯಾದಿನಾ ।

ಉಕ್ತಮರ್ಥಂ ವ್ಯತಿರೇಕಮುಖೇನ ವಿಶದಯತಿ —

ಸರ್ವೋ ಹೀತಿ ।

ಜುಗುಪ್ಸಾಯಾ ನಿಂದಾತ್ವೇನ ಪ್ರಸಿದ್ಧತ್ವಾತ್ಕಥಮವಯವಾರ್ಥಮಾದಾಯ ವ್ಯಾಖ್ಯಾಯತೇ ರೂಢಿರ್ಯೋಗಮಪಹರತೀತಿ ನ್ಯಾಯಾದಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —

ಯದೇತಿ ।

ತದೇವೋಪಪಾದಯತಿ —

ಸರ್ವಮಿತಿ ॥ ೧೫ ॥