బృహదారణ్యకోపనిషద్భాష్యమ్
చతుర్థోఽధ్యాయఃచతుర్థం బ్రాహ్మణమ్
ఆనన్దగిరిటీకా (బృహదారణ్యక)
 
యదైతమనుపశ్యత్యాత్మానం దేవమఞ్జసా । ఈశానం భూతభవ్యస్య న తతో విజుగుప్సతే ॥ ౧౫ ॥
యదా పునః ఎతమ్ ఆత్మానమ్ , కథఞ్చిత్ పరమకారుణికం కఞ్చిదాచార్యం ప్రాప్య తతో లబ్ధప్రసాదః సన్ , అను పశ్చాత్ పశ్యతి సాక్షాత్కరోతి స్వమాత్మానమ్ , దేవం ద్యోతనవన్తమ్ దాతారం వా సర్వప్రాణికర్మఫలానాం యథాకర్మానురూపమ్ , అఞ్జసా సాక్షాత్ , ఈశానం స్వామినమ్ భూతభవ్యస్య కాలత్రయస్యేత్యేతత్ — న తతః తస్మాదీశానాద్దేవాత్ ఆత్మానం విశేషేణ జుగుప్సతే గోపాయితుమిచ్ఛతి । సర్వో హి లోక ఈశ్వరాద్గుప్తిమిచ్ఛతి భేదదర్శీ ; అయం తు ఎకత్వదర్శీ న బిభేతి కుతశ్చన ; అతో న తదా విజుగుప్సతే, యదా ఈశానం దేవమ్ అఞ్జసా ఆత్మత్వేన పశ్యతి । న తదా నిన్దతి వా కఞ్చిత్ , సర్వమ్ ఆత్మానం హి పశ్యతి, స ఎవం పశ్యన్ కమ్ అసౌ నిన్ద్యాత్ ॥

కిఞ్చ విదుషో విహితాకరణాదిప్రయుక్తం భయం నాస్తీతి విద్యాం స్తోతుమేవ మన్త్రాన్తరమాదాయ వ్యాచష్టే —

యదా పునరిత్యాదినా ।

ఉక్తమర్థం వ్యతిరేకముఖేన విశదయతి —

సర్వో హీతి ।

జుగుప్సాయా నిన్దాత్వేన ప్రసిద్ధత్వాత్కథమవయవార్థమాదాయ వ్యాఖ్యాయతే రూఢిర్యోగమపహరతీతి న్యాయాదిత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —

యదేతి ।

తదేవోపపాదయతి —

సర్వమితి ॥ ౧౫ ॥