యదర్థోఽయమర్థవాదస్తం విధిం నిగమయతి —
తస్మాదితి ।
మహానుభావోఽయమాత్మలోకో యత్తదర్థినో దుష్కరమపి పారివ్రాజ్యం కుర్వన్తీతి స్తుతిరత్ర వివక్షితా న విధిరిత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
న హీతి ।
తదేవ ప్రపఞ్చయతి —
ప్రవ్రజన్తీత్యస్యేతి ।
తథాఽపి ప్రవ్రజన్తీతివాక్యస్యార్థవాదత్వం కిం న స్యాదిత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
అర్థవాదశ్చేదితి ।
అపేక్షాప్రకారమేవ ప్రకటయన్నస్య స్తుత్యభిముఖత్వాభావాద్విధిత్వమేవేత్యాహ —
యస్మాదితి ।
కిఞ్చ విదిత్వా వ్యుత్థాయ భిక్షాచర్య చరన్తీత్యత్ర విజ్ఞానేన సమానకర్తృకత్వం వ్యుత్థానాదేరుపదిశ్యతే విజ్ఞానం చ సర్వాసూపనిషత్సు విధీయతేఽతో వ్యుత్థానమపి విధిమర్హతీత్యుక్తం తథా చాత్రాపి వ్యుత్థానాపరపర్యాయం పరివ్రాజ్యం విధేయమిత్యాహ —
విజ్ఞానేతి ।
ఇతశ్చ పారివ్రాజ్యవాక్యమర్థవాదో న భవతీత్యాహ —
వేదేతి ।
తదేవ సాధయతి —
యథేత్యాదినా ।
పారివ్రాజ్యస్య విధేయత్వే హేత్వన్తరమాహ —
ఫలేతి ।
పుత్రాదిఫలాపేక్షయా పారివ్రాజ్యఫలం విభాగేనోపదిశ్యతే । తథా చ ఫలవత్త్వాత్పుత్రాదివత్పారివ్రాజ్యస్య విధేయత్వసిద్ధిరిత్యర్థః ।
తదేవ వివృణోతి —
ఎతమేవేతి।
ప్రకృతమాత్మానం స్వం లోకమాపాతతో విదిత్వా తమేవ సాక్షాత్కర్తుమిచ్ఛన్తః ప్రవ్రజన్తీతి వచనాత్పుత్రాదిసాధ్యాన్మనుష్యాదిలోకాదాత్మాఖ్యం లోకం పారివ్రాజ్యస్య ఫలాన్తరత్వేన యతః శ్రుతిర్విభజ్యాభిదధాతి । అతస్తస్య విధేయత్వమప్రత్యూహమిత్యర్థః ।
ఫలవిభాగోపదేశే దృష్టాన్తమాహ —
యథేతి ।
తథా పారివ్రాజ్యేఽపి ఫలవిభాగోక్తేర్విధేయతేతి దార్ష్టాన్తికమితిశబ్దార్థః ।
పారివ్రాజ్యస్య స్తుతిపరత్వాభావే హేత్వన్తరమాహ —
న చేతి ।
యథా వాయుర్వై క్షేపిష్ఠేత్యాదిరర్థవాదః ప్రాప్తార్థో దేవతాదిస్తుత్యర్థః స్థితో న తథేదం స్తుతిపరం తదవద్యోతిశబ్దాభావాదిత్యర్థః ।
కిఞ్చ ప్రధానస్య దర్శపూర్ణమాసాదేరర్థవాదాపేక్షావత్పారివ్రాజ్యమపి తదపేక్షముపలభ్యతే తేన తస్య దర్శాదివద్విధేయత్వం దుర్వారమిత్యాహ —
ప్రధానవచ్చేతి ।
కిఞ్చ పారివ్రాజ్యం సకృదేవ శ్రుతం చేదవివక్షితమన్యస్తుతిపరం స్యాన్న చేదం సకృదేవ శ్రూయతే “పరివ్రజన్తీ”త్యుపక్రమ్య “ప్రజాం న కామయన్తే” “వ్యుత్థాయాథ భిక్షాచర్యం చరన్తీ”(బృ. ఉ. ౪ । ౪। ౨౨)త్యభ్యాసాదతోఽపి న స్తుతిమాత్రమేతదిత్యాహ —
సకృదితి ।
న చేత్తర్రాపి సంబధ్యతే కథం తర్హి పారివ్రాజ్యస్య స్తుతిపరత్వప్రతీతిస్తత్రాఽఽహ —
తస్మాదితి ।
అస్తు తర్హి విధేయమపి పారివ్రాజ్యం స్తావకమపీతి చేన్నేత్యాహ —
న చేతి ।
విపక్షే దోషమాహ —
యదీతి ।
అథ పారివ్రాజ్యం యజ్ఞాదివదన్యత్ర విధీయతామిహ తు స్తుతిరేవేత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
న చాన్యత్రేతి ।
ఆత్మజ్ఞానాధికారాదన్యత్ర పారివ్రాజ్యవిధ్యనుపలమ్భాదిత్యర్థః ।
అన్యత్ర విధ్యనుపలమ్భం సమర్థయతే —
యదీత్యాదినా ।
అన్యత్ర ప్రక్రియాయామితి యావత్ । కర్మాధికారే తత్త్యాగవిధేర్విరుద్ధత్వాదితి భావః ।
భవత్విహ పారివ్రాజ్యే విధిస్తథాఽపి సర్వకర్మానధికృతవిషయః స్యాదిత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
యదపీతి ।
తత్ర కర్మానధికృతే పుంసీత్యేతత్ ।
తత్ర హేతుమాహ —
కర్తవ్యత్వేనేతి ।
కర్మానధికృతేన కర్తవ్యతయా జ్ఞాతత్వం వృక్షారోహణాదావివ పారివ్రాజ్యేఽపి నాస్తి తథా చానధికృతవిషయే పారివ్రాజ్యం కల్ప్యతే చేత్తస్మిన్విషయే వృక్షారోహణాద్యపి కల్ప్యేతావిశేషాదిత్యర్థః ।
పారివ్రాజ్యస్యాధికృతవిషయత్వే విధేయత్వే చ సిద్ధే ఫలతీత్యాహ —
తస్మాదితి ।