ಸಸಂನ್ಯಾಸಮಾತ್ಮಜ್ಞಾನಮಮೃತತ್ವಸಾಧನಮಿತ್ಯುಪಪಾದ್ಯ ಸಂನ್ಯಾಸಮಧಿಕೃತ್ಯ ವಿಚಾರಮವತಾರಯತಿ —
ಇದಾನೀಮಿತಿ ।
ತತ್ರ ತತ್ರ ಪ್ರಾಗೇವ ವಿಚಾರಿತತ್ವಾತ್ಕಿಂ ಪುನರ್ವಿಚಾರೇಣೇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ಶಾಸ್ತ್ರಾರ್ಥೇತಿ ।
ವಿರಕ್ತಸ್ಯ ಸಂನ್ಯಾಸೋ ಜ್ಞಾನಸ್ಯಾಂತರಂಗಸಾಧನಂ ಜ್ಞಾನಂ ತು ಕೇವಲಮಮೃತತ್ವಸ್ಯೇತಿ ಶಾಸ್ತ್ರಾರ್ಥೇ ವಿವೇಕರೂಪಾ ಪ್ರತಿಪತ್ತಿರಪಿ ಪ್ರಾಗೇವ ಸಿದ್ಧೇತಿ ಕಿಂ ತದರ್ಥೇನ ವಿಚಾರಾರಂಭೇಣೇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ಯತ ಇತಿ ।
ಅತೋ ವಿಚಾರಃ ಕರ್ತವ್ಯೋ ನಾನ್ಯಥಾ ಶಾಸ್ತ್ರಾರ್ಥವಿವೇಕಃ ಸ್ಯಾದಿತ್ಯುಪಸಂಹಾರಾರ್ಥೋ ಹಿಶಬ್ದಃ ।
ವಾಕ್ಯಾನಾಮಾಕುಲತ್ವಮೇವ ದರ್ಶಯತಿ —
ಯಾವದಿತಿ ।
ಯದಗ್ನಿಹೋತ್ರಮಿತ್ಯಾದೀನೀತ್ಯಾದಿಶಬ್ದಾದೈಕಾಶ್ರಮ್ಯಂ ತ್ವಾಚಾರ್ಯಾಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷವಿಧಾನಾದ್ಗಾರ್ಹಸ್ಥ್ಯಸ್ಯೇತ್ಯಾದಿಸ್ಮೃತಿವಾಕ್ಯಂ ಗೃಹ್ಯತೇ ।
ಕಥಮೇತಾವತಾ ವಾಕ್ಯಾನಿ ವ್ಯಾಕುಲಾನೀತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ —
ಅನ್ಯಾನಿ ಚೇತಿ ।
ವಿದಿತ್ವಾ ವ್ಯುತ್ಥಾಯ ಭಿಕ್ಷಾಚರ್ಯಂ ಚರಂತೀತಿ ವಾಕ್ಯಂ ಪಾಠಕ್ರಮೇಣ ವಿದ್ವತ್ಸಂನ್ಯಾಸಪರಮರ್ಥಕ್ರಮೇಣ ತು ವಿವಿದಿಷಾಸಂನ್ಯಾಸಪರಮಾತ್ಮಾನಮೇವ ಲೋಕಮಿಚ್ಛಂತಃ ಪ್ರವ್ರಜಂತೀತಿ ತು ವಿವಿದಿಷಾಸಂನ್ಯಾಸಪರಮೇವೇತಿ ವಿಭಾಗಃ ।
ಕ್ರಮಸಂನ್ಯಾಸಪರಾಂ ಶ್ರುತಿಮುದಾಹರತಿ —
ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಮಿತಿ ।
ಅಕ್ರಮಸಂನ್ಯಾಸವಿಷಯಂ ವಾಕ್ಯಂ ಪಠತಿ —
ಯದಿ ವೇತಿ ।
ಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸಯೋಃ ಕರ್ಮಸಂನ್ಯಾಸಸ್ಯಾಽಽಧಿಕ್ಯಪ್ರದರ್ಶನಪರಾಂ ಶ್ರುತಿಂ ದರ್ಶಯತಿ —
ದ್ವಾವೇವೇತಿ ।
ಅನುನಿಷ್ಕ್ರಾಂತತರೌ ಶಾಸ್ತ್ರೇ ಕ್ರಮೇಣಾಭ್ಯುದಯನಿಃಶ್ರೇಯಸೋಪಾಯತ್ವೇನ ಪುನಃಪುನರುಕ್ತಾವಿತ್ಯರ್ಥಃ ।
ಜ್ಞಾನದ್ವಾರಾ ಸಂನ್ಯಾಸಸ್ಯ ಮೋಕ್ಷೋಪಾಯತ್ವೇ ಶ್ರುತ್ಯಂತರಮಾಹ —
ನ ಕರ್ಮಣೇತಿ ।
’ತಾನಿ ವಾ ಏತಾನ್ಯವರಾಣಿ ತಪಾಂಸಿ ನ್ಯಾಸ ಏವಾತ್ಯರೇಚಯತ್’ ಇತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯಮಾದಿಶಬ್ದಾರ್ಥಃ ।
ಯಥಾ ಶ್ರುತಯಸ್ತಥಾ ಸ್ಮೃತಯೋಽಪ್ಯಾಕುಲಾ ದೃಶ್ಯಂತ ಇತ್ಯಾಹ —
ತಥೇತಿ ।
ತತ್ರಾಕ್ರಮಸಂನ್ಯಾಸೇ ಸ್ಮೃತಿಮಾದಾವುದಾಹರತಿ —
ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯವಾನಿತಿ ।
ಯಥೇಷ್ಟಾಶ್ರಮಪ್ರತಿಪತ್ತೌ ಪ್ರಮಾಣಭೂತಾಂ ಸ್ಮೃತಿಂ ದರ್ಶಯತಿ —
ಅವಿಶೀರ್ಣೇತಿ ।
ಆಶ್ರಮವಿಕಲ್ಪವಿಷಯಾಂ ಸ್ಮೃತಿಂ ಪಠತಿ —
ತಸ್ಯೇತಿ ।
ಬ್ರಹ್ಮಚಾರೀ ಷಷ್ಠ್ಯರ್ಥಃ ।
ಕ್ರಮಸಂನ್ಯಾಸೇ ಪ್ರಮಾಣಮಾಹ —
ತಥೇತಿ ।
ತತ್ರೈವ ವಾಕ್ಯಾಂತರಂ ಪಠತಿ —
ಪ್ರಾಜಾಪಾತ್ಯಮಿತಿ ।
ಸರ್ವವೇದಸಂ ಸರ್ವಸ್ವಂ ದಕ್ಷಿಣಾ ಯಸ್ಯಾಂ ತಾಂ ನಿರ್ವರ್ತ್ಯೇತ್ಯರ್ಥಃ । ಆದಿಪದೇನ ಮುಂಡಾ ನಿಸ್ತಂತವಶ್ಚೇತ್ಯಾದಿವಾಕ್ಯಂ ಗೃಹ್ಯತೇ । ಇತ್ಯಾದ್ಯಾಃ ಸ್ಮೃತಯಶ್ಚೇತಿ ಪೂರ್ವೇಣ ಸಂಬಂಧಃ ।
ವ್ಯಾಕುಲಾನಿ ವಾಕ್ಯಾನಿ ದರ್ಶಿತಾನ್ಯುಪಸಂಹರತಿ —
ಏವಮಿತಿ ।
ಇತಶ್ಚ ಕರ್ತವ್ಯೋ ವಿಚಾರ ಇತ್ಯಾಹ —
ಆಚಾರಶ್ಚೇತಿ ।
ಶ್ರುತಿಸ್ಮೃತಿವಿದಾಮಾಚಾರಃ ಸವಿರುದ್ಧೋ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ । ಕೇಚಿದ್ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯಾದೇವ ಪ್ರವ್ರಜಂತಿ । ಅಪರೇ ತು ತತ್ಪರಿಸಮಾಪ್ಯ ಗಾರ್ಹಸ್ಥ್ಯಮೇವಾಽಽಚರಂತಿ । ಅನ್ಯೇ ತು ಚತುರೋಽಪ್ಯಾಶ್ರಮಾನ್ಕ್ರಮೇಣಾಽಽಶ್ರಯಂತೇ । ತಥಾ ಚ ವಿನಾ ವಿಚಾರಂ ನಿರ್ಣಯಾಸಿದ್ಧಿರಿತ್ಯರ್ಥಃ ।
ಇತಶ್ಚಾಸ್ತಿ ವಿಚಾರಸ್ಯ ಕಾರ್ಯತೇತ್ಯಾಹ —
ವಿಪ್ರತಿಪತ್ತಿಶ್ಚೇತಿ ।
ಯದ್ಯಪಿ ಬಹುವಿದಃ ಶಾಸ್ತ್ರಾರ್ಥಪ್ರತಿಪತ್ತಾರೋ ಜೈಮಿನಿಪ್ರಭೃತಯಸ್ತಥಾಽಪಿ ತೇಷಾಂ ವಿಪ್ರತಿಪತ್ತಿರುಪಲಭ್ಯತೇ ಕೇಚಿದೂರ್ಧ್ವರೇತಸ ಆಶ್ರಮಾಃ ಸಂತೀತ್ಯಾಹುರ್ನ ಸಂತೀತ್ಯಪರೇ । ತತ್ಕುತೋ ವಿಚಾರಾದೃತೇ ನಿಶ್ಚಯಸಿದ್ಧಿರಿತ್ಯರ್ಥಃ ।
ಅಥ ಕೇಷಾಂಚಿದಂತರೇಣಾಪಿ ವಿಚಾರಂ ಶಾಸ್ತ್ರಾರ್ಥೋ ವಿವೇಕೇನ ಪ್ರತಿಭಾಸ್ಯತಿ ತತ್ರಾಽಽಹ —
ಅತ ಇತಿ ।
ಶ್ರುತಿಸ್ಮೃತ್ಯಾಚಾರವಿಪ್ರತಿಪತ್ತೇರಿತಿ ಯಾವತ್ ।
ಕೈಸ್ತರ್ಹಿ ಶಾಸ್ತ್ರಾರ್ಥೋ ವಿವೇಕೇನ ಜ್ಞಾತುಂ ಶಕ್ಯತೇ ತತ್ರಾಽಽಹ —
ಪರಿನಿಷ್ಠಿತೇತಿ ।
ನಾನಾಶ್ರುತಿದರ್ಶನಾದಿವಶಾದುಪಪಾದಿತಂ ವಿಚಾರಾರಂಭಮುಪಸಂಹರತಿ —
ತಸ್ಮಾದಿತಿ ।