బ్రాహ్మణాన్తరస్య తాత్పర్యమాహ —
యో జ్ఞానకర్మేతి ।
ఆదిత్యస్యాప్రస్తుతత్వాత్కథం తత్ప్రార్థనేత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
అస్తి చేతి ।
తథాఽపి కథమాదిత్యస్య ప్రసంగస్తత్రాఽఽహ —
తదుపస్థానమితి ।
నమస్తే తురీయాయేతి హి దర్శితమిత్యర్థః ।
ఆదిత్యస్య ప్రసంగే సతి ఫలితమాహ —
అత ఇతి ।
సమాహితచేతసాం ప్రయతతాం దృశ్యత్వాన్నాపిహితమేవ కిన్తు పిహితమివేత్యత్ర హేతుమాహ —
అసమాహితేతి ।
జగతః పోషణాద్ఘర్మహిమవృష్ట్యాదిదానేనేతి శేషః ।
అపావరణకరణమేవ వివృణోతి —
దర్శనేతి ।
సత్యం పరమార్థస్వరూపం బ్రహ్మ ధర్మస్వభావ ఇతి యావత్ ।
నను దర్శనార్థం తత్ప్రతిబన్ధకనివృత్తౌ పూషణి నియుక్తే కిమిత్యన్యే సంబోధ్య నియుజ్యన్తే తత్రాఽఽహ —
పూషన్నిత్యాదీనీతి ।
దర్శనాదృషిరిత్యుక్తం విశదయతి —
స హీతి ।
’సూర్య ఆత్మా జగతస్తస్థుషశ్చ’ ఇతి మన్త్రవర్ణమాశ్రిత్యోక్తమ్ —
జగత ఆత్మేతి ।
’చక్షుర్మిత్రస్య వరుణస్యాగ్నేః’ ఇత్యేతదాశ్రిత్యాఽఽహ —
చక్షుశ్చేతి ।
స్వాభావికా రశ్మయో న నిగమయితుం శక్యా ఇత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
సమూహేతి ।
మదీయతేజః సంక్షేపం వినాఽపి తే మత్స్వరూపదర్శనం స్యాదిత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
తేజసా హీతి ।
విద్యోతనం విద్యుత్ప్రకాశస్తస్మిన్సతి రూపాణాం స్వరూపమఞ్జసా చక్షుషా న శక్యం ద్రష్టుం తస్య చక్షుర్మోషిత్వాత్తథేత్యాహ —
విద్యోతన ఇవేతి ।
తేజఃసంక్షేపస్య ప్రయోజనమాహ —
యదితి ।
కిఞ్చ నాహం త్వాం భృత్యవద్యాచేఽభేదేన ధ్యాతత్వాదిత్యాహ —
యోఽసావితి ।
వ్యాహృతిశరీరే కథమహమితి ప్రయోగోపపత్తిరిత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
అహరితి ।
తదేవేదమిత్యహంరూపముచ్యతే ।
నను తవ శరీరపాతేఽపి నామృతత్వమాధ్యాత్మికవాయ్వాదిప్రతిబన్ధాదత ఆహ —
మమేతి ।
వాయుగ్రహణస్యోపలక్షణత్వం వివక్షిత్వాఽఽహ —
తథేతి ।
దేహస్థదేవతానామప్రతిబన్ధకత్వేఽపి దేహస్యైవ సూక్ష్మతాం గతస్య ప్రతిబన్ధకత్వాన్న తవామృతత్వమిత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
అథేతి ।
మన్త్రాన్తరమవతార్య వ్యాకరోతి —
అథేదానీమిత్యాదినా ।
అవతీత్యోమీశ్వరః సర్వస్య రక్షకస్తస్య జాఠరాగ్నిప్రతీకత్వేన ధ్యాతత్వాదగ్నిశబ్దేన నిర్దేశః ।
ఎవమగ్నిదేవతాం సంబోధ్య నియుఙ్క్తే —
స్మరేతి ।
ఇష్టాం గతిం జిగమిషతా కిమితి స్మరణే దేవతా నియుజ్యతే తత్రాఽఽహ —
స్మరణేతి ।
ప్రార్థనాన్తరం సముచ్చినోతి —
కిఞ్చేతి ।
ఉక్తమేవ వ్యనక్తి —
నేత్యాదినా ।
అస్మాన్నయేతి పూర్వేణ సంబన్ధః । ప్రజ్ఞానగ్రహణం కర్మాదీనాముపలక్షణమ్ ।
ప్రార్థనాన్తరం దర్శయతి —
కిఞ్చేతి ।
పాపవియోజనఫలమాహ —
తేనేతి ।
భవద్భిరారాధితో భవతాం యథోక్తం ఫలం సాధయిష్యామీత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
కిం త్వితి ।
బహుతమత్వం భక్తిశ్రద్ధాతిరేకయుక్తత్వమ్ ।
యాగాదినాఽపి పరిచరణం క్రియతామిత్యాశఙ్క్యాఽఽహ —
అన్యదితి ।
సన్తతనమస్కారోక్త్యా పరిచరేమేతి పూర్వేణ సంబన్ధః । అశక్తిశ్చ ముమూర్షావశాదితి ద్రష్టవ్యమ్ । ఇతిశబ్దోఽధ్యాయసమాప్త్యర్థః ॥౧॥