బృహదారణ్యకోపనిషద్భాష్యమ్
షష్ఠోఽధ్యాయఃప్రథమం బ్రాహ్మణమ్
ఆనన్దగిరిటీకా (బృహదారణ్యక)
 
సా హ వాగువాచ యద్వా అహం వసిష్ఠాస్మి త్వం తద్వసిష్ఠోఽసీతి యద్వా అహం ప్రతిష్ఠాస్మి త్వం తత్ప్రతిష్ఠోఽసీతి చక్షుర్యద్వా అహం సమ్పదస్మి త్వం తత్సమ్పదసీతి శ్రోత్రం యద్వా అహమాయతనమస్మి త్వం తదాయతనమసీతి మనో యద్వా అహం ప్రజాతిరస్మి త్వం తత్ప్రజాతిరసీతి రేతస్తస్యో మే కిమన్నం కిం వాస ఇతి యదిదం కిఞ్చాశ్వభ్య ఆ కృమిభ్య ఆ కీటపతఙ్గేభ్యస్తత్తేఽన్నమాపో వాస ఇతి న హ వా అస్యానన్నం జగ్ధం భవతి నానన్నం ప్రతిగృహీతం య ఎవమేతదనస్యాన్నం వేద తద్విద్వాంసః శ్రోత్రియా అశిష్యన్త ఆచామన్త్యశిత్వాచామన్త్యేతమేవ తదనమనగ్నం కుర్వన్తో మన్యన్తే ॥ ౧౪ ॥
సా హ వాక్ ప్రథమం బలిదానాయ ప్రవృత్తా హ కిల ఉవాచ ఉక్తవతీ — యత్ వై అహం వసిష్ఠాస్మి, యత్ మమ వసిష్ఠత్వమ్ , తత్ తవైవ ; తేన వసిష్ఠగుణేన త్వం తద్వసిష్ఠోఽసీతి । యత్ వై అహం ప్రతిష్ఠాస్మి, త్వం తత్ప్రతిష్ఠోఽసి, యా మమ ప్రతిష్ఠా సా త్వమసీతి చక్షుః । సమానమ్ అన్యత్ । సమ్పదాయతనప్రజాతిత్వగుణాన్ క్రమేణ సమర్పితవన్తః । యద్యేవమ్ , సాధు బలిం దత్తవన్తో భవన్తః ; బ్రూత — తస్య ఉ మే ఎవంగుణవిశిష్టస్య కిమన్నమ్ , కిం వాస ఇతి ; ఆహురితరే — యదిదం లోకే కిఞ్చ కిఞ్చిత్ అన్నం నామ ఆ శ్వభ్యః ఆ కృమిభ్యః ఆ కీటపతఙ్గేభ్యః, యచ్చ శ్వాన్నం కృమ్యన్నం కీటపతఙ్గాన్నం చ, తేన సహ సర్వమేవ యత్కిఞ్చిత్ ప్రాణిభిరద్యమానమ్ అన్నమ్ , తత్సర్వం తవాన్నమ్ । సర్వం ప్రాణస్యాన్నమితి దృష్టిః అత్ర విధీయతే ॥

సా హ వాగితి ప్రతీకమాదాయ వ్యాచష్టే —

ప్రథమమితి ।

తేన వసిష్ఠగుణేన త్వమేవ వసిష్ఠోఽసి తథా చ తద్వసిష్ఠత్వం తవైవేతి యోజనా ।

బలిదానమఙ్గీకృత్యాన్నవాససీ పృచ్ఛసి —

యద్యేవమిత్యాదినా ।

ఎవఙ్గుణవిశిష్టస్య జ్యేష్ఠత్వశ్రేష్ఠత్వవసిష్ఠత్వాదిసంబద్ధస్యేత్యర్థః ।

యదిదమిత్యాది వాక్యం వ్యాచష్టే —

యదిదమితి ।

ప్రకృతేన శునామన్నేన కీటాదీనాం చాన్నేన సహయత్కిఞ్చిత్కృమ్యన్నం దృశ్యతే తత్సర్వమేవ తవాన్నమితి యోజనా ।

తదేవ స్ఫుటయతి —

యత్కిఞ్చిదితి ।