ಪುರುಷೋ ವಾ ಅಗ್ನಿರ್ಗೌತಮ ; ಪ್ರಸಿದ್ಧಃ ಶಿರಃಪಾಣ್ಯಾದಿಮಾನ್ ಪುರುಷಃ ಚತುರ್ಥೋಽಗ್ನಿಃ ತಸ್ಯ ವ್ಯಾತ್ತಂ ವಿವೃತಂ ಮುಖಂ ಸಮಿತ್ ; ವಿವೃತೇನ ಹಿ ಮುಖೇನ ದೀಪ್ಯತೇ ಪುರುಷಃ ವಚನಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಾದೌ, ಯಥಾ ಸಮಿಧಾ ಅಗ್ನಿಃ । ಪ್ರಾಣೋ ಧೂಮಃ ತದುತ್ಥಾನಸಾಮಾನ್ಯಾತ್ ; ಮುಖಾದ್ಧಿ ಪ್ರಾಣ ಉತ್ತಿಷ್ಠತಿ । ವಾಕ್ ಶಬ್ದಃ ಅರ್ಚಿಃ ವ್ಯಂಜಕತ್ವಸಾಮಾನ್ಯಾತ್ ; ಅರ್ಚಿಶ್ಚ ವ್ಯಂಜಕಮ್ , ತಥಾ ವಾಕ್ ಶಬ್ದಃ ಅಭಿಧೇಯವ್ಯಂಜಕಃ । ಚಕ್ಷುಃ ಅಂಗಾರಾಃ, ಉಪಶಮಸಾಮಾನ್ಯಾತ್ ಪ್ರಕಾಶಾಶ್ರಯತ್ವಾದ್ವಾ । ಶ್ರೋತ್ರಂ ವಿಸ್ಫುಲಿಂಗಾಃ, ವಿಕ್ಷೇಪಸಾಮಾನ್ಯಾತ್ । ತಸ್ಮಿನ್ ಅನ್ನಂ ಜುಹ್ವತಿ । ನನು ನೈವ ದೇವಾ ಅನ್ನಮಿಹ ಜುಹ್ವತೋ ದೃಶ್ಯಂತೇ — ನೈಷ ದೋಷಃ, ಪ್ರಾಣಾನಾಂ ದೇವತ್ವೋಪಪತ್ತೇಃ ; ಅಧಿದೈವಮ್ ಇಂದ್ರಾದಯೋ ದೇವಾಃ ; ತೇ ಏವ ಅಧ್ಯಾತ್ಮಂ ಪ್ರಾಣಾಃ ; ತೇ ಚ ಅನ್ನಸ್ಯ ಪುರುಷೇ ಪ್ರಕ್ಷೇಪ್ತಾರಃ ; ತಸ್ಯಾ ಆಹುತೇಃ ರೇತಃ ಸಂಭವತಿ ; ಅನ್ನಪರಿಣಾಮೋ ಹಿ ರೇತಃ ॥