ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕೋಪನಿಷದ್ಭಾಷ್ಯಮ್
ಷಷ್ಠೋಽಧ್ಯಾಯಃಚತುರ್ಥಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕ)
 
ಅಥಾಭಿಪ್ರಾತರೇವ ಸ್ಥಾಲೀಪಾಕಾವೃತಾಜ್ಯಂ ಚೇಷ್ಟಿತ್ವಾ ಸ್ಥಾಲೀಪಾಕಸ್ಯೋಪಘಾತಂ ಜುಹೋತ್ಯಗ್ನಯೇ ಸ್ವಾಹಾನುಮತಯೇ ಸ್ವಾಹಾ ದೇವಾಯ ಸವಿತ್ರೇ ಸತ್ಯಪ್ರಸವಾಯ ಸ್ವಾಹೇತಿ ಹುತ್ವೋದ್ಧೃತ್ಯ ಪ್ರಾಶ್ನಾತಿ ಪ್ರಾಶ್ಯೇತರಸ್ಯಾಃ ಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯ ಪಾಣೀ ಉದಪಾತ್ರಂ ಪೂರಯಿತ್ವಾ ತೇನೈನಾಂ ತ್ರಿರಭ್ಯುಕ್ಷತ್ಯುತ್ತಿಷ್ಠಾತೋ ವಿಶ್ವಾವಸೋಽನ್ಯಾಮಿಚ್ಛ ಪ್ರಪೂರ್ವ್ಯಾಂ ಸಂ ಜಾಯಾಂ ಪತ್ಯಾ ಸಹೇತಿ ॥ ೧೯ ॥
ಅಥಾಭಿಪ್ರಾತರೇವ ಕಾಲೇ ಅವಘಾತನಿರ್ವೃತ್ತಾನ್ ತಂಡುಲಾನಾದಾಯ ಸ್ಥಾಲೀಪಾಕಾವೃತಾ ಸ್ಥಾಲೀಪಾಕವಿಧಿನಾ, ಆಜ್ಯಂ ಚೇಷ್ಟಿತ್ವಾ, ಆಜ್ಯಸಂಸ್ಕಾರಂ ಕೃತ್ವಾ, ಚರುಂ ಶ್ರಪಯಿತ್ವಾ, ಸ್ಥಾಲೀಪಾಕಸ್ಯ ಆಹುತೀಃ ಜುಹೋತಿ, ಉಪಘಾತಮ್ ಉಪಹತ್ಯೋಪಹತ್ಯ ‘ಅಗ್ನಯೇ ಸ್ವಾಹಾ’ ಇತ್ಯಾದ್ಯಾಃ । ಗಾರ್ಹ್ಯಃ ಸರ್ವೋ ವಿಧಿಃ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಃ ಅತ್ರ ; ಹುತ್ವಾ ಉದ್ಧೃತ್ಯ ಚರುಶೇಷಂ ಪ್ರಾಶ್ನಾತಿ ; ಸ್ವಯಂ ಪ್ರಾಶ್ಯ ಇತರಸ್ಯಾಃ ಪತ್ನ್ಯೈ ಪ್ರಯಚ್ಛತಿ ಉಚ್ಛಿಷ್ಟಮ್ । ಪ್ರಕ್ಷಾಲ್ಯ ಪಾಣೀ ಆಚಮ್ಯ ಉದಪಾತ್ರಂ ಪೂರಯಿತ್ವಾ ತೇನೋದಕೇನ ಏನಾಂ ತ್ರಿರಭ್ಯುಕ್ಷತಿ ಅನೇನ ಮಂತ್ರೇಣ ‘ಉತ್ತಿಷ್ಠಾತಃ’ ಇತಿ, ಸಕೃನ್ಮಂತ್ರೋಚ್ಚಾರಣಮ್ ॥

ಕದಾ ಪುನರಿದಮೋದನಪಾಕಾದಿ ಕರ್ತವ್ಯಂ ತದಾಹ —

ಅಥೇತಿ ।

ಕೋಽಸೌ ಸ್ಥಾಲೀಪಾಕವಿಧಿಃ ಕಥಂ ವಾ ತತ್ರ ಹೋಮಸ್ತತ್ರಾಽಽಹ —

ಗಾರ್ಹ್ಯ ಇತಿ ।

ಗೃಹೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧೋ ಗಾರ್ಹ್ಯಃ । ಅತ್ರೇತಿ ಪುತ್ರಮಂಥಕರ್ಮೋಕ್ತಿಃ । ಅತೋ ಮದ್ಭಾರ್ಯಾತಃ ಸಕಾಶಾದ್ಭೋ ವಿಶ್ವಾವಸೋ ಗಂಧರ್ವತ್ವಮುತ್ತಿಷ್ಠಾನ್ಯಾಂ ಚ ಜಾಯಾಂ ಪ್ರಪೂರ್ವ್ಯಾಂ ತರುಣೀಂ ಪತ್ಯಾ ಸಹ ಸಂಕ್ರೀಡಮಾನಾಮಿಚ್ಛಾಹಂ ಪುನಃ ಸ್ವಾಮಿಮಾಂ ಜಾಯಾಂ ಸಮುಪೈಮೀತಿ ಮಂತ್ರಾರ್ಥಃ ॥೧೯॥