శ్రీమద్భగవద్గీతాభాష్యమ్
ఆనన్దగిరిటీకా (గీతాభాష్య)
 
ఎషా బ్రాహ్మీ స్థితిః పార్థ నైనాం ప్రాప్య విముహ్యతి
స్థిత్వాస్యామన్తకాలేఽపి బ్రహ్మనిర్వాణమృచ్ఛతి ॥ ౭౨ ॥
ఎషా యథోక్తా బ్రాహ్మీ బ్రహ్మణి భవా ఇయం స్థితిః సర్వం కర్మ సంన్యస్య బ్రహ్మరూపేణైవ అవస్థానమ్ ఇత్యేతత్హే పార్థ, ఎనాం స్థితిం ప్రాప్య లబ్ధ్వా విముహ్యతి మోహం ప్రాప్నోతిస్థిత్వా అస్యాం స్థితౌ బ్రాహ్మ్యాం యథోక్తాయాం అన్తకాలేఽపి అన్త్యే వయస్యపి బ్రహ్మనిర్వాణం బ్రహ్మనిర్వృతిం మోక్షమ్ ఋచ్ఛతి గచ్ఛతికిము వక్తవ్యం బ్రహ్మచర్యాదేవ సంన్యస్య యావజ్జీవం యో బ్రహ్మణ్యేవ అవతిష్ఠతే బ్రహ్మనిర్వాణమృచ్ఛతి ఇతి ॥ ౭౨ ॥
ఎషా బ్రాహ్మీ స్థితిః పార్థ నైనాం ప్రాప్య విముహ్యతి
స్థిత్వాస్యామన్తకాలేఽపి బ్రహ్మనిర్వాణమృచ్ఛతి ॥ ౭౨ ॥
ఎషా యథోక్తా బ్రాహ్మీ బ్రహ్మణి భవా ఇయం స్థితిః సర్వం కర్మ సంన్యస్య బ్రహ్మరూపేణైవ అవస్థానమ్ ఇత్యేతత్హే పార్థ, ఎనాం స్థితిం ప్రాప్య లబ్ధ్వా విముహ్యతి మోహం ప్రాప్నోతిస్థిత్వా అస్యాం స్థితౌ బ్రాహ్మ్యాం యథోక్తాయాం అన్తకాలేఽపి అన్త్యే వయస్యపి బ్రహ్మనిర్వాణం బ్రహ్మనిర్వృతిం మోక్షమ్ ఋచ్ఛతి గచ్ఛతికిము వక్తవ్యం బ్రహ్మచర్యాదేవ సంన్యస్య యావజ్జీవం యో బ్రహ్మణ్యేవ అవతిష్ఠతే బ్రహ్మనిర్వాణమృచ్ఛతి ఇతి ॥ ౭౨ ॥

గృహస్థః సంన్యాసీ ఇత్యుభావపి చేన్ముక్తిభోగినౌ, కిం తర్హి కష్టేన సర్వథైవ సంన్యాసేన ఇత్యాశఙ్క్య, సంన్యాసివ్యతిరిక్తానామన్తరాయసమ్భవాత్ అపేక్షితః సంన్యాసో ముముక్షోః, ఇత్యాహ -

ఎషేతి ।

స్థితిమేవ వ్యాచష్టే -

సర్వమితి ।

న విముహ్యతీతి పునర్నఞోఽనుకర్షణమన్వయార్థమ్ । సంన్యాసినో విమోహాభావేఽపి గృహస్థో ధనహాన్యాదినిమిత్తం ప్రాయేణ విముహ్యతి । విక్షిప్తః సన్ పరమార్థవివేకరహితో భవతీత్యర్థః । యథోక్తా బ్రాహ్మీ స్థితిః - సర్వకర్మసంన్యాసపూర్వికా బ్రహ్మనిష్ఠా, తస్యాం స్థిత్వా తామిమామ్ , ఆయుషశ్చతుర్థేఽపి భాగే కృత్వేత్యర్థః ।

అపిశబ్దసూచితం కైముతికన్యాయమాహ -

కిము వక్తవ్యమితి ।

తదేవం తత్త్వమ్పదార్థౌ, తదైక్యమ్ , వాక్యార్థః, తజ్జ్ఞానాదేకాకినో ముక్తిః, తదుపాయశ్చ - ఇత్యేతేషామేకైకత్ర శ్లోకే ప్రాధాన్యేన ప్రదర్శితమితి నిష్ఠాద్వయముపాయోపేయభూతమధ్యాయేన సిద్ధమ్ ॥ ౭౨ ॥