శ్రీమద్భగవద్గీతాభాష్యమ్
ఆనన్దగిరిటీకా (గీతాభాష్య)
 
మానుషే ఎవ లోకే వర్ణాశ్రమాదికర్మాధికారః, అన్యేషు లోకేషు ఇతి నియమః కింనిమిత్త ఇతి ? అథవా వర్ణాశ్రమాదిప్రవిభాగోపేతాః మనుష్యాః మమ వర్త్మ అనువర్తన్తే సర్వశః ఇత్యుక్తమ్కస్మాత్పునః కారణాత్ నియమేన తవైవ వర్త్మ అనువర్తన్తే అన్యస్య ఇతి ? ఉచ్యతే
మానుషే ఎవ లోకే వర్ణాశ్రమాదికర్మాధికారః, అన్యేషు లోకేషు ఇతి నియమః కింనిమిత్త ఇతి ? అథవా వర్ణాశ్రమాదిప్రవిభాగోపేతాః మనుష్యాః మమ వర్త్మ అనువర్తన్తే సర్వశః ఇత్యుక్తమ్కస్మాత్పునః కారణాత్ నియమేన తవైవ వర్త్మ అనువర్తన్తే అన్యస్య ఇతి ? ఉచ్యతే

మనుష్యలోకే ‘చాతుర్వర్ణ్యం, చాతురాశ్రమ్యమ్ ‘ ఇత్యనేన ద్వారేణ కర్మాధికారనియమే కారణం పృచ్ఛతి -

మానుష ఎవేతి ।

ఆదిశబ్దేనావస్థావిశేషా వివక్ష్యన్తే ।

ప్రకారాన్తరేణ వృత్తానువాదపూర్వకం చోద్యముత్థాపయతి -

అథవేత్యాదినా ।

ప్రశ్నద్వయం పరిహరతి -

ఉచ్యత ఇతి ।