ಸಂಪ್ರತ್ಯುಕ್ತೇಽರ್ಥೇ ಶ್ಲೋಕಾಕ್ಷರಸಮನ್ವಯಂ ದರ್ಶಯಿತುಂ ‘ಕರ್ಮಣಿ’ ಇತ್ಯಾದಿ ವ್ಯಾಚಿಖ್ಯಾಸುರ್ಭೂಮಿಕಾಂ ಕರೋತಿ -

ಅತ್ರ ಚೇತಿ ।

ವ್ಯವಹಾರಭೂಮೌ ಕಾರ್ಯಕರಣಾಧಿಕರಣಂ ಕರ್ಮ ಸ್ವೇನೈವ ರೂಪೇಣ ವ್ಯವಸ್ಥಿತಂ ಸತ್ , ಆತ್ಮನ್ಯವಿಕ್ರಿಯೇ ಕಾರ್ಯಕರಣಾರೋಪಣದ್ವಾರೇಣ ಸರ್ವೈರಾರೋಪಿತಮಿತ್ಯತ್ರ ಹೇತುಮಾಹ -

ಯತ ಇತಿ ।

ಅವಿವೇಕಿನಾಂ ತು ಕರ್ತುತ್ವಾಭಿಮಾನಃ ಸುತರಾಮಿತಿ ವಕ್ತುಮಪಿಶಬ್ದಃ । ಏವಮಾತ್ಮನಿ ಕರ್ಮಾರೋಪಮುಪಪಾದ್ಯ ಪ್ರಥಮಪಾದಂ ವ್ಯಾಟಷ್ಟೇ -

ಅತ ಇತಿ ।

ಆತ್ಮಾನಿ ಕರ್ಮರಹಿತೇ ಕರ್ಮಾರೋಪೇ ದೃಷ್ಟಾಂತಮಾಹ -

ನದೀತಿ ।

ಆರೋಪವಶಾದಾತ್ಮನಿಷ್ಠತ್ವೇನ ಕರ್ಮಣಿ ಸರ್ವಲೋಕಪ್ರಸಿದ್ಧೇ ಕರ್ಮಾಭಾವಂ ಯಃ ಪಶ್ಯೇತ್ , ಸ ಬುದ್ಧಿಮಾನಿತಿ ಸಂಬಂಧಃ । ಅಕರ್ಮದರ್ಶನಸ್ಯ ಯಥಾಭೂತತ್ವಂ ಸಮ್ಯಕ್ತ್ವಮ್ । ತತ್ರ ದೃಷ್ಟಾಂತಮಾಹ -

ಗತ್ಯಭಾವಮಿವೇತಿ ।

ದ್ವಿತೀಯಪಾದಂ ವ್ಯಾಕರೋತಿ -

ಅಕರ್ಮಣಿ ಚೇತಿ ।

ಅಧ್ಯರೋಪಮಭಿನಯತಿ -

ತೂಷ್ಣೀಮಿತಿ ।

ಅಕರ್ಮಣಿ ಕರ್ಮದರ್ಶನೇ ಯುಕ್ತಿಮಾಹ -

ಅಹಂಕಾರೇತಿ ।

ಪೂರ್ವಾರ್ಧೇನೋಕ್ತಮನೂದ್ಯ, ಉತ್ತರಾರ್ಧಂ ವಿಭಜತೇ -

ಯ ಏವಮಿತಿ ।