ಆತ್ಮನಿ ಕಾರ್ಯಕರಣಸಂಘಾತಸಮಾರೋಪದ್ವಾರೇಣ ತದ್ವ್ಯಾಪಾರಮಾತ್ರೇ ಕರ್ಮಣಿ, ಶುಕ್ತಿಕಾಯಾಮಿವ ರಜತಸಮಾರೋಪಿತವಿಷಯೇ ತದಭಾವಮ್ - ಅಕರ್ಮ, ವಸ್ತುತೋ ಯೋ ರಜತಾಭಾವವದನುಭವತಿ, ಅಕರ್ಮಣಿ ಚ ಸಂಘಾತವ್ಯಾಪಾರೋಪರಮೇ ತದ್ದ್ವಾರಾ ಸ್ವಾತ್ಮನಿ ‘ಅಹಂ ತೂಷ್ಣೀಮಾಸೇ ಸುಖಮ್’ ಇತ್ಯಾರೋಪಿತ ಗೋಚರೇ ಕರ್ಮ - ಅಹಂಕಾರಹೇತುಕಂ ಯಸ್ತತ್ತ್ವತೋ ಮನ್ಯತೇ, ಸ ರೂಪ್ಯತದಭಾವವಿಭಾಗಹೀನಶುಕ್ತಿಮಾತ್ರವತ್ ಆತ್ಮಮಾತ್ರಂ ಕರ್ಮತದಭಾವವಿಭಾಗಶೂನ್ಯಂ ಕೂಟಸ್ಥಂ ಪರಮಾರ್ಥತೋಽವಗಚ್ಛನ್ ಬುದ್ಧಿಮಾನ್ ಇತ್ಯಾದಿಸ್ತುತಿಯೋಗ್ಯತಾಂ ಗಚ್ಛತಿ, ಇತ್ಯೇವಂ ಸ್ವಾಭಿಪ್ರಾಯೇಣ ಶ್ಲೋಕಂ ವ್ಯಾಖ್ಯಾಯ, ಅತ್ರ ವೃತ್ತಿಕಾರವ್ಯಾಖ್ಯಾನಮುತ್ಥಾಪಯತಿ -

ಅಯಮಿತಿ ।

ಅನ್ಯಥಾವ್ಯಾಖ್ಯಾನಮೇವ ಪ್ರಶ್ನದ್ವಾರಾ ಪ್ರಕಟಯತಿ -

ಕಥಮಿತ್ಯಾದಿನಾ ।

ಈಶ್ವರಾರ್ಥೇನಾನುಷ್ಠಾನೇ ಫಲಾಭವವಚನಂ ವ್ಯಾಹತಮ್ , ಇತಿ ಮತ್ವಾಽಽಹ -

ಕಿಲೇತಿ ।

ನಿತ್ಯಾನಾಮಕರ್ಮತ್ವಮಪ್ರಸಿದ್ಧಮ್ ಇ್ತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ, ಫಲರಾಹಿತ್ಯಗುಣಯೋಗಾತ್ ತೇಷ್ವಕರ್ಮತ್ವವ್ಯವಹಾರಃ ಸಿಧ್ಯತೀತ್ಯಾಹ -

ಗೌಣ್ಯೇತಿ ।

ನಿತ್ಯಾನಾಮಕಾರಣಂ ಮುಖ್ಯವೃತ್ತ್ಯೈವಾಕರ್ಮ ವಾಚ್ಯಮ್ , ಇತ್ಯಾಹ -

ತೇಷಾಂ ಚೇತಿ ।

ತತ್ರ ಕರ್ಮಶಬ್ದಸ್ಯ ಪ್ರತ್ಯವಾಯಾಖ್ಯಫಲಹೇತುತ್ವಗುಣಯೋಗಾದ್ ಗೌಣ್ಯೈವ ವೃತ್ತ್ಯಾ ಪ್ರವೃತ್ತಿರಿತ್ಯಾಹ -

ತಚ್ಚೇತಿ ।

ಪಾತನಿಕಾಮೇವಂ ಕೃತ್ವಾ ಶ್ಲೋಕಾಕ್ಷರಾಣಿ ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ -

ತತ್ರೇತ್ಯಾದಿನಾ

ಅಕರ್ಮಣಿ ಚೇತ್ಯಾದಿ ವ್ಯಾಕರೋತಿ -

ತಥೇತಿ ।

ಸ ಬುದ್ಧಿಮಾನಿತ್ಯಾದಿ ಪೂರ್ವವತ್ ।