ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாபா⁴ஷ்யம்
சதுர்தோ²(அ)த்⁴யாய:
பூர்வப்ருஷ்ட²ம்      உத்தரப்ருஷ்ட²ம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (கீ³தாபா⁴ஷ்ய)
 
கர்மண்யகர்ம ய: பஶ்யேத³கர்மணி ச கர்ம ய: ।
ஸ பு³த்³தி⁴மாந்மநுஷ்யேஷு ஸ யுக்த: க்ருத்ஸ்நகர்மக்ருத் ॥ 18 ॥
அயம் ஶ்லோக: அந்யதா² வ்யாக்²யாத: கைஶ்சித் । கத²ம் ? நித்யாநாம் கில கர்மணாம் ஈஶ்வரார்தே² அநுஷ்டீ²யமாநாநாம் தத்ப²லாபா⁴வாத் அகர்மாணி தாநி உச்யந்தே கௌ³ண்யா வ்ருத்த்யா । தேஷாம் ச அகரணம் அகர்ம ; தச்ச ப்ரத்யவாயப²லத்வாத் கர்ம உச்யதே கௌ³ண்யைவ வ்ருத்த்யா । தத்ர நித்யே கர்மணி அகர்ம ய: பஶ்யேத் ப²லாபா⁴வாத் ; யதா² தே⁴நுரபி கௌ³: அகௌ³: இத்யுச்யதே க்ஷீராக்²யம் ப²லம் ந ப்ரயச்ச²தி இதி, தத்³வத் । ததா² நித்யாகரணே து அகர்மணி ச கர்ம ய: பஶ்யேத் நரகாதி³ப்ரத்யவாயப²லம் ப்ரயச்ச²தி இதி ॥
கர்மண்யகர்ம ய: பஶ்யேத³கர்மணி ச கர்ம ய: ।
ஸ பு³த்³தி⁴மாந்மநுஷ்யேஷு ஸ யுக்த: க்ருத்ஸ்நகர்மக்ருத் ॥ 18 ॥
அயம் ஶ்லோக: அந்யதா² வ்யாக்²யாத: கைஶ்சித் । கத²ம் ? நித்யாநாம் கில கர்மணாம் ஈஶ்வரார்தே² அநுஷ்டீ²யமாநாநாம் தத்ப²லாபா⁴வாத் அகர்மாணி தாநி உச்யந்தே கௌ³ண்யா வ்ருத்த்யா । தேஷாம் ச அகரணம் அகர்ம ; தச்ச ப்ரத்யவாயப²லத்வாத் கர்ம உச்யதே கௌ³ண்யைவ வ்ருத்த்யா । தத்ர நித்யே கர்மணி அகர்ம ய: பஶ்யேத் ப²லாபா⁴வாத் ; யதா² தே⁴நுரபி கௌ³: அகௌ³: இத்யுச்யதே க்ஷீராக்²யம் ப²லம் ந ப்ரயச்ச²தி இதி, தத்³வத் । ததா² நித்யாகரணே து அகர்மணி ச கர்ம ய: பஶ்யேத் நரகாதி³ப்ரத்யவாயப²லம் ப்ரயச்ச²தி இதி ॥

ஆத்மநி கார்யகரணஸங்கா⁴தஸமாரோபத்³வாரேண தத்³வ்யாபாரமாத்ரே கர்மணி, ஶுக்திகாயாமிவ ரஜதஸமாரோபிதவிஷயே தத³பா⁴வம் - அகர்ம, வஸ்துதோ யோ ரஜதாபா⁴வவத³நுப⁴வதி, அகர்மணி ச ஸங்கா⁴தவ்யாபாரோபரமே தத்³த்³வாரா ஸ்வாத்மநி ‘அஹம் தூஷ்ணீமாஸே ஸுக²ம்’ இத்யாரோபித கோ³சரே கர்ம - அஹங்காரஹேதுகம் யஸ்தத்த்வதோ மந்யதே, ஸ ரூப்யதத³பா⁴வவிபா⁴க³ஹீநஶுக்திமாத்ரவத் ஆத்மமாத்ரம் கர்மதத³பா⁴வவிபா⁴க³ஶூந்யம் கூடஸ்த²ம் பரமார்த²தோ(அ)வக³ச்ச²ந் பு³த்³தி⁴மாந் இத்யாதி³ஸ்துதியோக்³யதாம் க³ச்ச²தி, இத்யேவம் ஸ்வாபி⁴ப்ராயேண ஶ்லோகம் வ்யாக்²யாய, அத்ர வ்ருத்திகாரவ்யாக்²யாநமுத்தா²பயதி -

அயமிதி ।

அந்யதா²வ்யாக்²யாநமேவ ப்ரஶ்நத்³வாரா ப்ரகடயதி -

கத²மித்யாதி³நா ।

ஈஶ்வரார்தே²நாநுஷ்டா²நே ப²லாப⁴வவசநம் வ்யாஹதம் , இதி மத்வா(அ)(அ)ஹ -

கிலேதி ।

நித்யாநாமகர்மத்வமப்ரஸித்³த⁴ம் இ்த்யாஶங்க்ய, ப²லராஹித்யகு³ணயோகா³த் தேஷ்வகர்மத்வவ்யவஹார: ஸித்⁴யதீத்யாஹ -

கௌ³ண்யேதி ।

நித்யாநாமகாரணம் முக்²யவ்ருத்த்யைவாகர்ம வாச்யம் , இத்யாஹ -

தேஷாம் சேதி ।

தத்ர கர்மஶப்³த³ஸ்ய ப்ரத்யவாயாக்²யப²லஹேதுத்வகு³ணயோகா³த்³ கௌ³ண்யைவ வ்ருத்த்யா ப்ரவ்ருத்திரித்யாஹ -

தச்சேதி ।

பாதநிகாமேவம் க்ருத்வா ஶ்லோகாக்ஷராணி வ்யாசஷ்டே -

தத்ரேத்யாதி³நா

அகர்மணி சேத்யாதி³ வ்யாகரோதி -

ததே²தி ।

ஸ பு³த்³தி⁴மாநித்யாதி³ பூர்வவத் ।