అవివేకపూర్వకమ్ , ఇదం రజతమితి, సదసతోః సామానాధికరణ్యాన్మిథ్యాజ్ఞానం యుక్తం, కర్మాకర్మణోస్తు వివేకేన భాసమానయోః సామానాధికరణ్యాధీనం జ్ఞానం -సింహదేవదత్తయోరివ గౌణం, న మిథ్యాజ్ఞానమితి శఙ్కతే -
నన్వితి ।
కర్మాకర్మేతి దర్శనే ఫలాభావో గుణః, అకర్మ కర్మేతి దర్శనే తు ఫలాభావో గుణః, తన్నిమిత్తమిదం జ్ఞానం గౌణమిత్యాహ -
ఫలేతి ।
యథోక్తజ్ఞానస్య గౌపత్వేఽపి ప్రామాణికఫలాభావాన్న తద్నౌణతోచితేతి దూషయతి -
నేత్యాదినా ।
కర్మాకర్మేత్యాదిగౌణవిజ్ఞానోపన్యాసవ్యాజేన నిత్యాకర్మణః కర్తవ్యతాయాః వివక్షితత్వాద్నౌణజ్ఞానస్యాఫలత్వమదూషణమిత్యాశఙ్క్యాహ -
నాపీతి ।
జ్ఞానాదశుభమోక్షణస్య శ్రుతస్య హానిః, అశ్రుతస్య నిత్యానుష్ఠానస్య కల్పనేత్యనేన వ్యాపారగౌరవేణ న కశ్చిద్విశేషః సిధ్యతీత్యర్థః ।
ఉక్తమేవ ప్రపఞ్చయతి -
స్వశబ్దేనేతి ।
నరకపాతః స్యాదతో విధేరేవానుష్ఠేయాని తానీతి శేషః ।
యథోక్తవాచకశబ్దప్రయోగాదేవ అపేక్షితార్థసిద్ధిసమ్భవే భగవతో వ్యాజవచనకల్పనమనుచితమిత్యాహ -
తత్రేతి ।
ప్రకృతే శ్లోకే వృత్తికృతాం వ్యాఖ్యానేన పరమాప్తస్యైవ భగవతో విప్రలమ్భకత్వమాపాదితమితి తదీయం వ్యాఖ్యానముపేక్షితవ్యమితి ఫలితమాహ -
తత్రైవమితి ।
నిత్యకర్మానుష్ఠానసిద్ధ్యర్థం వ్యాజరూపమితి భగవద్వచనముచితమిత్యాశఙ్క్య, స్వశబ్దేనాపీత్యాదిప్రాగుక్తపరిపాట్యా తదనుష్ఠానబోధనసమ్భవాద్ మైవమిత్యాహ -
నచైతదితి ।
వస్తుశబ్దేన నిత్యకర్మానుష్ఠానముచ్యతే । యథాత్మప్రతిపాదనం సుబోధత్వసిద్ధ్యర్థం పౌనఃపున్యేన క్రియతే, తథా నిత్యానామపి కర్మణామనుష్ఠానం ‘కర్మణ్యకర్మ’ (భ. గీ. ౪-౧౮) ఇత్యాదిశబ్దాన్తరేణోచ్యమానం సుబోధం స్యాదితి భగవతః శబ్దాన్తరం యుక్తమిత్యాశఙ్క్య, తస్య నిత్యానుష్ఠానవాచకత్వాభావాన్మైవమిత్యాహ -
నాపీతి ।
కిఞ్చ, పూర్వమేవ నిత్యానుష్ఠానస్య స్పష్టముపదిష్టత్వాన్న తస్య సుబోధనార్థం శబ్దాన్తరమపేక్షితమిత్యహ –
కర్మణ్యేవేతి ।
కర్మాకర్మాదివిజ్ఞానవ్యాజేన నిత్యాకర్మానుష్ఠానకర్తవ్యతాయాం తాత్పర్యమిత్యేతన్నిరాకృత్య, కర్మాకర్మాదిదర్శనం గౌణమితి పక్షే దూషణాన్తరమాహ -
సర్వత్ర చేతి ।
లోకే వేదే చ యథా ప్రశస్తం దేవతాదితత్త్వం, యచ్చ కర్తవ్యమనుష్ఠానార్హమగ్నిహోత్రాది, తదేవ బోద్ధవ్యమిత్యుచ్యతే ; న నిష్ఫలం కాకదన్తాది । కర్మణి అకర్మదర్శనమకర్మణి చ కర్మదర్శనం గౌణత్వాదేవాప్రశస్తమకర్తవ్యం చ । నాతః తద్ బోద్ధవ్యమితి వచనమర్హతీత్యర్థః ।