పరోత్కర్షామర్షపూర్వికా స్వస్యోత్కర్షాభివాఞ్ఛా విగతా యస్మాదితి వ్యుత్పత్తిమాశ్రిత్య వివక్షితమర్థమాహ -

నిర్వైరేతి ।

సఙ్క్షేపతో దర్శితమర్థం విశదయతి -

య ఎవంభూత ఇతి ।

తథాఽపి ప్రకృతస్య యతేర్భిక్షాటనాదౌ కర్తృత్వం ప్రతిభాతి, తదభావే భిక్షాటనాద్యభావేన జీవనాభావప్రసఙ్గాదిత్యాశఙ్క్యాహ -

లోకేతి ।

లౌకికైరవివేకిభిః సహ వ్యవహారస్య స్నానాచమనభోజనాదిలక్షణస్య విదుషాఽపి సామాన్యేన దర్శనాత్ తదనుసారేణ లౌకికైరధ్యారోపితకర్తృత్వభోక్తృత్వాద్ విద్వానపి లోకదృష్ట్యా భిక్షాటనాదౌ కర్తృత్వమనుభవతీత్యర్థః ।

కథం తర్హి తస్యాకర్తృత్వం ? తత్రాహ -

స్వానుభవేనేతి ।

యదృచ్ఛేత్యాదిపాదత్రయం వ్యాఖ్యాయ, కృత్వాఽపీత్యాదిచతుర్థపాదం వ్యాచష్టే -

స ఎవమితి ।

భిక్షాటనాదినా ప్రాతిభాసికేన కర్మణా విదుషో బద్ధత్వాభావేఽపి కర్మాన్తరేణ నిబద్ధత్వం భవిష్యతీత్యాశఙ్క్యాహ -

బన్ధేతి ।

జ్ఞానాగ్నిదగ్ధత్వాదిత్యేవం ‘శారీరం కేవలమ్’ (భ. గీ. ౪-౨౧) ఇత్యాదావుక్తస్యాయమనువాద ఇతి యోజనా । యథోక్తస్య కర్మణో యుత్తయా మహావిరోధాభ్యుపగమసూచనార్థః అపిశబ్దః ॥ ౨౨ ॥