శ్రీమద్భగవద్గీతాభాష్యమ్
ఆనన్దగిరిటీకా (గీతాభాష్య)
 
గతసఙ్గస్య ముక్తస్య జ్ఞానావస్థితచేతసః
యజ్ఞాయాచరతః కర్మ సమగ్రం ప్రవిలీయతే ॥ ౨౩ ॥
గతసఙ్గస్య సర్వతోనివృత్తాసక్తేః, ముక్తస్య నివృత్తధర్మాధర్మాదిబన్ధనస్య, జ్ఞానావస్థితచేతసః జ్ఞానే ఎవ అవస్థితం చేతః యస్య సోఽయం జ్ఞానావస్థితచేతాః తస్య, యజ్ఞాయ యజ్ఞనిర్వృత్త్యర్థమ్ ఆచరతః నిర్వర్తయతః కర్మ సమగ్రం సహ అగ్రేణ ఫలేన వర్తతే ఇతి సమగ్రం కర్మ తత్ సమగ్రం ప్రవిలీయతే వినశ్యతి ఇత్యర్థః ॥ ౨౩ ॥
గతసఙ్గస్య ముక్తస్య జ్ఞానావస్థితచేతసః
యజ్ఞాయాచరతః కర్మ సమగ్రం ప్రవిలీయతే ॥ ౨౩ ॥
గతసఙ్గస్య సర్వతోనివృత్తాసక్తేః, ముక్తస్య నివృత్తధర్మాధర్మాదిబన్ధనస్య, జ్ఞానావస్థితచేతసః జ్ఞానే ఎవ అవస్థితం చేతః యస్య సోఽయం జ్ఞానావస్థితచేతాః తస్య, యజ్ఞాయ యజ్ఞనిర్వృత్త్యర్థమ్ ఆచరతః నిర్వర్తయతః కర్మ సమగ్రం సహ అగ్రేణ ఫలేన వర్తతే ఇతి సమగ్రం కర్మ తత్ సమగ్రం ప్రవిలీయతే వినశ్యతి ఇత్యర్థః ॥ ౨౩ ॥

యథోక్తస్యాపి విద్యావతో ముక్తస్య భగవత్ప్రీత్యర్థం కర్మానుష్ఠానోపలమ్భాత్ తతో బన్ధారమ్భః సమ్భావ్యేత, ఇత్యాశఙ్క్యాహ -

యజ్ఞాయేతి ।

ధర్మాధర్మాదీత్యాదిశబ్దేన రాగద్వేషాదిసఙ్గ్రహః । తస్య బన్ధనత్వం కరణవ్యుత్పత్త్యా ప్రతిపత్తవ్యమ్ । యజ్ఞనిర్వృత్త్యర్థం - యజ్ఞశబ్దితస్య భగవతో విష్ణోర్నారాయణస్య ప్రీతిసమ్పత్త్యర్థమితి యావత్ ।

జ్ఞానమేవ వాఞ్ఛతో జ్ఞానస్య ప్రతిబన్ధకం కర్మ పరిశఙ్కితం పరిహరతి -

కర్మేతి ।

సమగ్రేణేత్యఙ్గీకృత్య వ్యాచష్టే -

సహేత్యాదినా

॥ ౨౩ ॥