అచేతనవర్గమ్ ఎకీకర్తుం ప్రకృతేః అష్టధా పరిణామమ్ అభిధాయ, వికారావచ్ఛిన్నకార్యకల్పం చేతనవర్గమ్ ఎకీకర్తుం పురుషస్య చైతన్యస్య అవిద్యాశక్త్యవచ్ఛిన్నస్యాపి ప్రకృతిత్వం కల్పయితుమ్ ఉక్తాం ప్రకృతిమ్ అనూద్య దర్శయతి -
అపరేతి ।
నికృష్టత్వం స్పష్టయతి -
అనర్థకరీతి ।
అనర్థకత్వమేవ స్ఫోరయతి -
సంసారేతి ।
కథఞ్చిదపి అనన్యత్వవ్యావృత్యర్థః తుశబ్దః । అన్యామ్ అత్యన్తవిలక్షణామ్ , ఇతి యావత్ ।
అన్యత్వమేవ స్పష్టయతి -
విశుద్ధామితి ।
ప్రకృతిశబ్దస్య అత్ర ప్రయుక్తస్య అర్థాన్తరమ్ ఆహ -
మమేతి ।
ప్రకృష్టత్వమేవ భోక్తృత్వేన స్పష్టయతి -
జీవభూతామితి ।
ప్రకృత్యన్తరాత్ అస్యాః ప్రకృతేః అవాన్తరవిశేషమ్ ఆహ -
యయేతి ।
న హి జీవరహితం జగద్ ధారయితుమ్ శక్యమ్ ఇత్యాశయేన ఆహ -
అన్తరితి
॥ ౫ ॥