ஶ்ரீமத்³ப⁴க³வத்³கீ³தாபா⁴ஷ்யம்
அஷ்டமோ(அ)த்⁴யாய:
பூர்வப்ருஷ்ட²ம்      உத்தரப்ருஷ்ட²ம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (கீ³தாபா⁴ஷ்ய)
 
அப்⁴யாஸயோக³யுக்தேந சேதஸா நாந்யகா³மிநா ।
பரமம் புருஷம் தி³வ்யம் யாதி பார்தா²நுசிந்தயந் ॥ 8 ॥
அப்⁴யாஸயோக³யுக்தேந மயி சித்தஸமர்பணவிஷயபூ⁴தே ஏகஸ்மிந் துல்யப்ரத்யயாவ்ருத்திலக்ஷண: விலக்ஷணப்ரத்யயாநந்தரித: அப்⁴யாஸ: ஸ சாப்⁴யாஸோ யோக³: தேந யுக்தம் தத்ரைவ வ்யாப்ருதம் யோகி³ந: சேத: தேந, சேதஸா நாந்யகா³மிநா ந அந்யத்ர விஷயாந்தரே க³ந்தும் ஶீலம் அஸ்யேதி நாந்யகா³மி தேந நாந்யகா³மிநா, பரமம் நிரதிஶயம் புருஷம் தி³வ்யம் தி³வி ஸூர்யமண்ட³லே ப⁴வம் யாதி க³ச்ச²தி ஹே பார்த² அநுசிந்தயந் ஶாஸ்த்ராசார்யோபதே³ஶம் அநுத்⁴யாயந் இத்யேதத் ॥ 8 ॥
அப்⁴யாஸயோக³யுக்தேந சேதஸா நாந்யகா³மிநா ।
பரமம் புருஷம் தி³வ்யம் யாதி பார்தா²நுசிந்தயந் ॥ 8 ॥
அப்⁴யாஸயோக³யுக்தேந மயி சித்தஸமர்பணவிஷயபூ⁴தே ஏகஸ்மிந் துல்யப்ரத்யயாவ்ருத்திலக்ஷண: விலக்ஷணப்ரத்யயாநந்தரித: அப்⁴யாஸ: ஸ சாப்⁴யாஸோ யோக³: தேந யுக்தம் தத்ரைவ வ்யாப்ருதம் யோகி³ந: சேத: தேந, சேதஸா நாந்யகா³மிநா ந அந்யத்ர விஷயாந்தரே க³ந்தும் ஶீலம் அஸ்யேதி நாந்யகா³மி தேந நாந்யகா³மிநா, பரமம் நிரதிஶயம் புருஷம் தி³வ்யம் தி³வி ஸூர்யமண்ட³லே ப⁴வம் யாதி க³ச்ச²தி ஹே பார்த² அநுசிந்தயந் ஶாஸ்த்ராசார்யோபதே³ஶம் அநுத்⁴யாயந் இத்யேதத் ॥ 8 ॥

அப்⁴யாஸம் விப⁴ஜதே -

மயீதி ।

ந ஹி சித்தஸமர்பணஸ்ய விஷயபூ⁴தம் ப⁴க³வதோ(அ)ர்தா²ந்தரம் வஸ்துஸத³ஸ்தி, இதி மந்வாநோ விஶிநஷ்டி -

சித்தேதி ।

அந்தராळகாலே(அ)பி விஜாதீயப்ரத்யயேஷு விச்சி²த்³ய விச்ச²த்³ய ஜாயமாநேஷ்வபி ஸஜாதீயப்ரத்யயாவ்ருத்தி: அயோகி³நோ(அ)பி ஸ்யாத் இத்யாஶங்க்ய, ஆஹ -

விலக்ஷணேதி ।

அப்⁴யாஸாக்²யேந யோகே³ந யுக்தத்வம் சேதஸோ விவ்ருணோதி -

தத்ரைவேதி ।

த்ருதீயயா பராம்ருஷ்டோ(அ)ப்⁴யாஸயோக³: ஸப்தம்யாபி பராம்ருஶ்யதே ।

நநு - ப்ராக்ருதாநாம் சேதஸ்ததா², இத்யாஶங்க்ய, விஶிநஷ்டி -

யோகி³ந இதி ।

தச்சேத் சேத: விஷயாந்தரம் பராம்ருஶேத் , ந தர்ஹி பரமபுருஷார்த² ப்ரப்திஹேது: ஸ்யாத் , இத்யாஶங்க்ய, ஆஹ -

நாந்யகா³மிநேதி ।

ப்ராமாதி³கம் விஷயாந்தரபாரவஶ்யம் அப்⁴யநுஜ்ஞாதும்தாச்சீ²ல்யப்ரத்யய: । தேந தாத்பர்யாத் அபராம்ருஷ்டார்தா²ந்தரேண பரமபுருஷநிஷ்டே²ந, இத்யர்த²: । ததே³வ புருஷஸ்ய நிரதிஶயத்வம் , யத் அபராம்ருஷ்டாகி²லாநர்த²த்வம் அநதிஶயாநந்த³த்வம் ச । தச்ச ப்ராகே³வ வ்யாக்²யாதம் , நேஹ வ்யாக்²யாநம் அபேக்ஷதே ।

‘யஶ்சாஸாவாதி³த்யே’ (தை. உ. 2-8-5) இத்யாதி³ஶ்ருதிம் அநுஸ்ருத்ய, ஆஹ -

தி³வீதி ।

தத்ர விஶேஷதோ(அ)பி⁴வ்யக்திரேவ ப⁴வநம் । பூர்வோக்தேந சேதஸா யதோ²க்தம் புருஷம் அநுசிந்தயந் யாதி தமேவ, இதி ஸம்ப³ந்த⁴: ।

அநுசிந்தயந் இத்யத்ர அநுஶப்³தா³ர்த²ம் வ்யாசஷ்டே² -

ஶாஸ்த்ரேதி ।

சிந்தயந் இதி வ்யாகரோதி -

த்⁴யாயந்நிதி

॥ 8 ॥