శ్రీమద్భగవద్గీతాభాష్యమ్
ఆనన్దగిరిటీకా (గీతాభాష్య)
 
సర్గాణామాదిరన్తశ్చ మధ్యం చైవాహమర్జున
అధ్యాత్మవిద్యా విద్యానాం వాదః ప్రవదతామహమ్ ॥ ౩౨ ॥
సర్గాణాం సృష్టీనామ్ ఆదిః అన్తశ్చ మధ్యం చైవ అహమ్ ఉత్పత్తిస్థితిలయాః అహమ్ అర్జునభూతానాం జీవాధిష్ఠితానామేవ ఆదిః అన్తశ్చ ఇత్యాద్యుక్తమ్ ఉపక్రమే, ఇహ తు సర్వస్యైవ సర్గమాత్రస్య ఇతి విశేషఃఅధ్యాత్మవిద్యా విద్యానాం మోక్షార్థత్వాత్ ప్రధానమస్మివాదః అర్థనిర్ణయహేతుత్వాత్ ప్రవదతాం ప్రధానమ్ , అతః సః అహమ్ అస్మిప్రవత్త్కృద్వారేణ వదనభేదానామేవ వాదజల్పవితణ్డానామ్ ఇహ గ్రహణం ప్రవదతామ్ ఇతి ॥ ౩౨ ॥
సర్గాణామాదిరన్తశ్చ మధ్యం చైవాహమర్జున
అధ్యాత్మవిద్యా విద్యానాం వాదః ప్రవదతామహమ్ ॥ ౩౨ ॥
సర్గాణాం సృష్టీనామ్ ఆదిః అన్తశ్చ మధ్యం చైవ అహమ్ ఉత్పత్తిస్థితిలయాః అహమ్ అర్జునభూతానాం జీవాధిష్ఠితానామేవ ఆదిః అన్తశ్చ ఇత్యాద్యుక్తమ్ ఉపక్రమే, ఇహ తు సర్వస్యైవ సర్గమాత్రస్య ఇతి విశేషఃఅధ్యాత్మవిద్యా విద్యానాం మోక్షార్థత్వాత్ ప్రధానమస్మివాదః అర్థనిర్ణయహేతుత్వాత్ ప్రవదతాం ప్రధానమ్ , అతః సః అహమ్ అస్మిప్రవత్త్కృద్వారేణ వదనభేదానామేవ వాదజల్పవితణ్డానామ్ ఇహ గ్రహణం ప్రవదతామ్ ఇతి ॥ ౩౨ ॥

అహమాదిశ్చ ఇతి ఆదౌ ఉక్తమేవ పునః ఇహ ఉచ్యతే । తథా చ న పునరుక్తిః ఇత్యాశఙ్క్య, ఆహ -

భూతానాం ఇతి ।

సర్గశబ్దేన సృజ్యన్త ఇతి సర్వాణి కార్యాణి గృహ్యన్తే ।

అధ్యాత్మవిద్యేతి ।

ఆత్మని అన్తఃకరణపరిణతిః అవిద్యానివర్తికా గృహీతా ।

ప్రవదతాం సమ్బన్ధో వాదః - వీతరాగకథా తత్త్వనిర్ణయావసానా । యదా ప్రవదతామితి లక్షణయా కథాభేదోపాదానం తదా నిర్ధారణే షష్ఠీ ఇత్యాహ -

ప్రవక్తృ ఇతి

॥ ౩౨ ॥