ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ಅದ್ವೇಷ್ಟಾ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ಮೈತ್ರಃ ಕರುಣ ಏವ
ನಿರ್ಮಮೋ ನಿರಹಂಕಾರಃ ಸಮದುಃಖಸುಖಃ ಕ್ಷಮೀ ॥ ೧೩ ॥
ಅದ್ವೇಷ್ಟಾ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ದ್ವೇಷ್ಟಾ, ಆತ್ಮನಃ ದುಃಖಹೇತುಮಪಿ ಕಿಂಚಿತ್ ದ್ವೇಷ್ಟಿ, ಸರ್ವಾಣಿ ಭೂತಾನಿ ಆತ್ಮತ್ವೇನ ಹಿ ಪಶ್ಯತಿಮೈತ್ರಃ ಮಿತ್ರಭಾವಃ ಮೈತ್ರೀ ಮಿತ್ರತಯಾ ವರ್ತತೇ ಇತಿ ಮೈತ್ರಃಕರುಣಃ ಏವ , ಕರುಣಾ ಕೃಪಾ ದುಃಖಿತೇಷು ದಯಾ, ತದ್ವಾನ್ ಕರುಣಃ, ಸರ್ವಭೂತಾಭಯಪ್ರದಃ, ಸಂನ್ಯಾಸೀ ಇತ್ಯರ್ಥಃನಿರ್ಮಮಃ ಮಮಪ್ರತ್ಯಯವರ್ಜಿತಃನಿರಹಂಕಾರಃ ನಿರ್ಗತಾಹಂಪ್ರತ್ಯಯಃಸಮದುಃಖಸುಖಃ ಸಮೇ ದುಃಖಸುಖೇ ದ್ವೇಷರಾಗಯೋಃ ಅಪ್ರವರ್ತಕೇ ಯಸ್ಯ ಸಃ ಸಮದುಃಖಸುಖಃಕ್ಷಮೀ ಕ್ಷಮಾವಾನ್ , ಆಕ್ರುಷ್ಟಃ ಅಭಿಹತೋ ವಾ ಅವಿಕ್ರಿಯಃ ಏವ ಆಸ್ತೇ ॥ ೧೩ ॥
ಅದ್ವೇಷ್ಟಾ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ಮೈತ್ರಃ ಕರುಣ ಏವ
ನಿರ್ಮಮೋ ನಿರಹಂಕಾರಃ ಸಮದುಃಖಸುಖಃ ಕ್ಷಮೀ ॥ ೧೩ ॥
ಅದ್ವೇಷ್ಟಾ ಸರ್ವಭೂತಾನಾಂ ದ್ವೇಷ್ಟಾ, ಆತ್ಮನಃ ದುಃಖಹೇತುಮಪಿ ಕಿಂಚಿತ್ ದ್ವೇಷ್ಟಿ, ಸರ್ವಾಣಿ ಭೂತಾನಿ ಆತ್ಮತ್ವೇನ ಹಿ ಪಶ್ಯತಿಮೈತ್ರಃ ಮಿತ್ರಭಾವಃ ಮೈತ್ರೀ ಮಿತ್ರತಯಾ ವರ್ತತೇ ಇತಿ ಮೈತ್ರಃಕರುಣಃ ಏವ , ಕರುಣಾ ಕೃಪಾ ದುಃಖಿತೇಷು ದಯಾ, ತದ್ವಾನ್ ಕರುಣಃ, ಸರ್ವಭೂತಾಭಯಪ್ರದಃ, ಸಂನ್ಯಾಸೀ ಇತ್ಯರ್ಥಃನಿರ್ಮಮಃ ಮಮಪ್ರತ್ಯಯವರ್ಜಿತಃನಿರಹಂಕಾರಃ ನಿರ್ಗತಾಹಂಪ್ರತ್ಯಯಃಸಮದುಃಖಸುಖಃ ಸಮೇ ದುಃಖಸುಖೇ ದ್ವೇಷರಾಗಯೋಃ ಅಪ್ರವರ್ತಕೇ ಯಸ್ಯ ಸಃ ಸಮದುಃಖಸುಖಃಕ್ಷಮೀ ಕ್ಷಮಾವಾನ್ , ಆಕ್ರುಷ್ಟಃ ಅಭಿಹತೋ ವಾ ಅವಿಕ್ರಿಯಃ ಏವ ಆಸ್ತೇ ॥ ೧೩ ॥

ಸರ್ವೇಷಾಂ ಭೂತಾನಾಂ ಮಧ್ಯೇ ಯೋ ದುಃಖಹೇತುಃ, ತಂ ವಿದ್ವಾನಪಿ ದ್ವೇಷ್ಟ್ಯೇವ, ಇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯ ಆಹ –

ಆತ್ಮನಃ ಇತಿ ।

ತತ್ರ ಹೇತುಃ -

ಸರ್ವಾಣೀತಿ ।

‘ಸರ್ವಭೂತಾನಾಮ್ ‘ ಇತಿ ಉಭಯತಃ ಸಂಬಧ್ಯತೇ । ಮಮ - ಪ್ರತ್ಯಯರ್ಜಿತಃ, ದೇಹೇಽಪಿ ಇತಿ ಶೇಷಃ ।

ವೃತ್ತಸ್ವಾಧ್ಯಾಯಕೃತಾಹಂಕಾರಾತ್ ನಿಷ್ಕ್ರಾಂತತ್ವಮ್ ಆಹ -

ನಿರ್ಗತೇತಿ

॥ ೧೩ ॥