ಅವ್ಯಕ್ತಾಹಂಕಾರಾದೀನಾಂ ತ್ರೈಗುಣ್ಯಾಭಿಮಾನಾದಿಧರ್ಮಕತ್ವಂ ಪ್ರಸಿದ್ಧಮಿತಿ, ಶಬ್ದಾದೀನಾಮೇವ ಗ್ರಹಣೇ ಕರ್ಮೇಂದ್ರಿಯಾಣಾಂ ವಿಷಯಾನುಕ್ತೇಃ ವೈರೂಪ್ಯಪ್ರಸಂಗಾತ್ , ಕ್ಷೇತ್ರನಿರೂಪಣಸ್ಯ ಚ ಪ್ರಕೃತತ್ವಾತ್ , ಸ್ವರೂಪನಿರ್ದೇಶೇನೈವ ತತ್ಕ್ಷೇತ್ರಂ ‘ಯಚ್ಚ ಯಾದೃಕ್ಚೇ’ ತಿ ವ್ಯಾಖ್ಯಾತಮ್ । ಇದಾನೀಮ್ ಇಚ್ಛಾದೀನಾಮ್ ಆತ್ಮವಿಕಾರತ್ವನಿವೃತ್ತಯೇ ಕ್ಷೇತ್ರವಿಕಾರತ್ವನಿರೂಪಣೇನ ‘ಯದ್ವಿಕಾರಿ’ ಇತ್ಯೇತನ್ನಿರೂಪಯನ್ ಮತಾಂತರನಿವೃತ್ತಿಪರತ್ವೇನ ಶ್ಲೋಕಮವತಾರಯತಿ -

ಅಥೇತಿ ।

ಸರ್ವಜ್ಞೋಕ್ತಿವಿರೋಧಾತ್ ಹೇಯಂ ವೈಶೇಷಿಕಂ ಮತಮ್ ಇತಿ ಮತ್ವಾ ಉಕ್ತಮ್ -

ಭಗವಾನಿತಿ ।