ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ —
ಯೇ ಶಾಸ್ತ್ರವಿಧಿಮುತ್ಸೃಜ್ಯ
ಯಜಂತೇ ಶ್ರದ್ಧಯಾನ್ವಿತಾಃ ।
ತೇಷಾಂ ನಿಷ್ಠಾ ತು ಕಾ ಕೃಷ್ಣ
ಸತ್ತ್ವಮಾಹೋ ರಜಸ್ತಮಃ ॥ ೧ ॥
ಯೇ ಕೇಚಿತ್ ಅವಿಶೇಷಿತಾಃ ಶಾಸ್ತ್ರವಿಧಿಂ ಶಾಸ್ತ್ರವಿಧಾನಂ ಶ್ರುತಿಸ್ಮೃತಿಶಾಸ್ತ್ರಚೋದನಾಮ್ ಉತ್ಸೃಜ್ಯ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಯಜಂತೇ ದೇವಾದೀನ್ ಪೂಜಯಂತಿ ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಅನ್ವಿತಾಃ ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಆಸ್ತಿಕ್ಯಬುದ್ಧ್ಯಾ ಅನ್ವಿತಾಃ ಸಂಯುಕ್ತಾಃ ಸಂತಃ — ಶ್ರುತಿಲಕ್ಷಣಂ ಸ್ಮೃತಿಲಕ್ಷಣಂ ವಾ ಕಂಚಿತ್ ಶಾಸ್ತ್ರವಿಧಿಮ್ ಅಪಶ್ಯಂತಃ ವೃದ್ಧವ್ಯವಹಾರದರ್ಶನಾದೇವ ಶ್ರದ್ದಧಾನತಯಾ ಯೇ ದೇವಾದೀನ್ ಪೂಜಯಂತಿ, ತೇ ಇಹ ‘ಯೇ ಶಾಸ್ತ್ರವಿಧಿಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ಯಜಂತೇ ಶ್ರದ್ಧಯಾನ್ವಿತಾಃ’ ಇತ್ಯೇವಂ ಗೃಹ್ಯಂತೇ । ಯೇ ಪುನಃ ಕಂಚಿತ್ ಶಾಸ್ತ್ರವಿಧಿಂ ಉಪಲಭಮಾನಾ ಏವ ತಮ್ ಉತ್ಸೃಜ್ಯ ಅಯಥಾವಿಧಿ ದೇವಾದೀನ್ ಪೂಜಯಂತಿ, ತೇ ಇಹ ‘ಯೇ ಶಾಸ್ತ್ರವಿಧಿಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ಯಜಂತೇ’ ಇತಿ ನ ಪರಿಗೃಹ್ಯಂತೇ । ಕಸ್ಮಾತ್ ? ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಅನ್ವಿತತ್ವವಿಶೇಷಣಾತ್ । ದೇವಾದಿಪೂಜಾವಿಧಿಪರಂ ಕಿಂಚಿತ್ ಶಾಸ್ತ್ರಂ ಪಶ್ಯಂತ ಏವ ತತ್ ಉತ್ಸೃಜ್ಯ ಅಶ್ರದ್ದಧಾನತಯಾ ತದ್ವಿಹಿತಾಯಾಂ ದೇವಾದಿಪೂಜಾಯಾಂ ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಅನ್ವಿತಾಃ ಪ್ರವರ್ತಂತೇ ಇತಿ ನ ಶಕ್ಯಂ ಕಲ್ಪಯಿತುಂ ಯಸ್ಮಾತ್ , ತಸ್ಮಾತ್ ಪೂರ್ವೋಕ್ತಾ ಏವ ‘ಯೇ ಶಾಸ್ತ್ರವಿಧಿಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ಯಜಂತೇ ಶ್ರದ್ಧಯಾನ್ವಿತಾಃ’ ಇತ್ಯತ್ರ ಗೃಹ್ಯಂತೇ ತೇಷಾಮ್ ಏವಂಭೂತಾನಾಂ ನಿಷ್ಠಾ ತು ಕಾ ಕೃಷ್ಣ ಸತ್ತ್ವಮ್ ಆಹೋ ರಜಃ ತಮಃ, ಕಿಂ ಸತ್ತ್ವಂ ನಿಷ್ಠಾ ಅವಸ್ಥಾನಮ್ , ಆಹೋಸ್ವಿತ್ ರಜಃ, ಅಥವಾ ತಮಃ ಇತಿ । ಏತತ್ ಉಕ್ತಂ ಭವತಿ — ಯಾ ತೇಷಾಂ ದೇವಾದಿವಿಷಯಾ ಪೂಜಾ, ಸಾ ಕಿಂ ಸಾತ್ತ್ವಿಕೀ, ಆಹೋಸ್ವಿತ್ ರಾಜಸೀ, ಉತ ತಾಮಸೀ ಇತಿ ॥ ೧ ॥
ಅರ್ಜುನ ಉವಾಚ —
ಯೇ ಶಾಸ್ತ್ರವಿಧಿಮುತ್ಸೃಜ್ಯ
ಯಜಂತೇ ಶ್ರದ್ಧಯಾನ್ವಿತಾಃ ।
ತೇಷಾಂ ನಿಷ್ಠಾ ತು ಕಾ ಕೃಷ್ಣ
ಸತ್ತ್ವಮಾಹೋ ರಜಸ್ತಮಃ ॥ ೧ ॥
ಯೇ ಕೇಚಿತ್ ಅವಿಶೇಷಿತಾಃ ಶಾಸ್ತ್ರವಿಧಿಂ ಶಾಸ್ತ್ರವಿಧಾನಂ ಶ್ರುತಿಸ್ಮೃತಿಶಾಸ್ತ್ರಚೋದನಾಮ್ ಉತ್ಸೃಜ್ಯ ಪರಿತ್ಯಜ್ಯ ಯಜಂತೇ ದೇವಾದೀನ್ ಪೂಜಯಂತಿ ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಅನ್ವಿತಾಃ ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಆಸ್ತಿಕ್ಯಬುದ್ಧ್ಯಾ ಅನ್ವಿತಾಃ ಸಂಯುಕ್ತಾಃ ಸಂತಃ — ಶ್ರುತಿಲಕ್ಷಣಂ ಸ್ಮೃತಿಲಕ್ಷಣಂ ವಾ ಕಂಚಿತ್ ಶಾಸ್ತ್ರವಿಧಿಮ್ ಅಪಶ್ಯಂತಃ ವೃದ್ಧವ್ಯವಹಾರದರ್ಶನಾದೇವ ಶ್ರದ್ದಧಾನತಯಾ ಯೇ ದೇವಾದೀನ್ ಪೂಜಯಂತಿ, ತೇ ಇಹ ‘ಯೇ ಶಾಸ್ತ್ರವಿಧಿಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ಯಜಂತೇ ಶ್ರದ್ಧಯಾನ್ವಿತಾಃ’ ಇತ್ಯೇವಂ ಗೃಹ್ಯಂತೇ । ಯೇ ಪುನಃ ಕಂಚಿತ್ ಶಾಸ್ತ್ರವಿಧಿಂ ಉಪಲಭಮಾನಾ ಏವ ತಮ್ ಉತ್ಸೃಜ್ಯ ಅಯಥಾವಿಧಿ ದೇವಾದೀನ್ ಪೂಜಯಂತಿ, ತೇ ಇಹ ‘ಯೇ ಶಾಸ್ತ್ರವಿಧಿಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ಯಜಂತೇ’ ಇತಿ ನ ಪರಿಗೃಹ್ಯಂತೇ । ಕಸ್ಮಾತ್ ? ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಅನ್ವಿತತ್ವವಿಶೇಷಣಾತ್ । ದೇವಾದಿಪೂಜಾವಿಧಿಪರಂ ಕಿಂಚಿತ್ ಶಾಸ್ತ್ರಂ ಪಶ್ಯಂತ ಏವ ತತ್ ಉತ್ಸೃಜ್ಯ ಅಶ್ರದ್ದಧಾನತಯಾ ತದ್ವಿಹಿತಾಯಾಂ ದೇವಾದಿಪೂಜಾಯಾಂ ಶ್ರದ್ಧಯಾ ಅನ್ವಿತಾಃ ಪ್ರವರ್ತಂತೇ ಇತಿ ನ ಶಕ್ಯಂ ಕಲ್ಪಯಿತುಂ ಯಸ್ಮಾತ್ , ತಸ್ಮಾತ್ ಪೂರ್ವೋಕ್ತಾ ಏವ ‘ಯೇ ಶಾಸ್ತ್ರವಿಧಿಮುತ್ಸೃಜ್ಯ ಯಜಂತೇ ಶ್ರದ್ಧಯಾನ್ವಿತಾಃ’ ಇತ್ಯತ್ರ ಗೃಹ್ಯಂತೇ ತೇಷಾಮ್ ಏವಂಭೂತಾನಾಂ ನಿಷ್ಠಾ ತು ಕಾ ಕೃಷ್ಣ ಸತ್ತ್ವಮ್ ಆಹೋ ರಜಃ ತಮಃ, ಕಿಂ ಸತ್ತ್ವಂ ನಿಷ್ಠಾ ಅವಸ್ಥಾನಮ್ , ಆಹೋಸ್ವಿತ್ ರಜಃ, ಅಥವಾ ತಮಃ ಇತಿ । ಏತತ್ ಉಕ್ತಂ ಭವತಿ — ಯಾ ತೇಷಾಂ ದೇವಾದಿವಿಷಯಾ ಪೂಜಾ, ಸಾ ಕಿಂ ಸಾತ್ತ್ವಿಕೀ, ಆಹೋಸ್ವಿತ್ ರಾಜಸೀ, ಉತ ತಾಮಸೀ ಇತಿ ॥ ೧ ॥