ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ಯಸ್ಯ ನಾಹಂಕೃತೋ ಭಾವೋ ಬುದ್ಧಿರ್ಯಸ್ಯ ಲಿಪ್ಯತೇ
ಹತ್ವಾಪಿ ಇಮಾಂಲ್ಲೋಕಾನ್ನ ಹಂತಿ ನಿಬಧ್ಯತೇ ॥ ೧೭ ॥
ನನು ಹತ್ವಾಪಿ ಹಂತಿ ಇತಿ ವಿಪ್ರತಿಷಿದ್ಧಮ್ ಉಚ್ಯತೇ ಯದ್ಯಪಿ ಸ್ತುತಿಃನೈಷ ದೋಷಃ, ಲೌಕಿಕಪಾರಮಾರ್ಥಿಕದೃಷ್ಟ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ತದುಪಪತ್ತೇಃದೇಹಾದ್ಯಾತ್ಮಬುದ್ಧ್ಯಾಹಂತಾ ಅಹಮ್ಇತಿ ಲೌಕಿಕೀಂ ದೃಷ್ಟಿಮ್ ಆಶ್ರಿತ್ಯಹತ್ವಾಪಿಇತಿ ಆಹಯಥಾದರ್ಶಿತಾಂ ಪಾರಮಾರ್ಥಿಕೀಂ ದೃಷ್ಟಿಮ್ ಆಶ್ರಿತ್ಯ ಹಂತಿ ನಿಬಧ್ಯತೇಇತಿಏತತ್ ಉಭಯಮ್ ಉಪಪದ್ಯತೇ ಏವ
ಯಸ್ಯ ನಾಹಂಕೃತೋ ಭಾವೋ ಬುದ್ಧಿರ್ಯಸ್ಯ ಲಿಪ್ಯತೇ
ಹತ್ವಾಪಿ ಇಮಾಂಲ್ಲೋಕಾನ್ನ ಹಂತಿ ನಿಬಧ್ಯತೇ ॥ ೧೭ ॥
ನನು ಹತ್ವಾಪಿ ಹಂತಿ ಇತಿ ವಿಪ್ರತಿಷಿದ್ಧಮ್ ಉಚ್ಯತೇ ಯದ್ಯಪಿ ಸ್ತುತಿಃನೈಷ ದೋಷಃ, ಲೌಕಿಕಪಾರಮಾರ್ಥಿಕದೃಷ್ಟ್ಯಪೇಕ್ಷಯಾ ತದುಪಪತ್ತೇಃದೇಹಾದ್ಯಾತ್ಮಬುದ್ಧ್ಯಾಹಂತಾ ಅಹಮ್ಇತಿ ಲೌಕಿಕೀಂ ದೃಷ್ಟಿಮ್ ಆಶ್ರಿತ್ಯಹತ್ವಾಪಿಇತಿ ಆಹಯಥಾದರ್ಶಿತಾಂ ಪಾರಮಾರ್ಥಿಕೀಂ ದೃಷ್ಟಿಮ್ ಆಶ್ರಿತ್ಯ ಹಂತಿ ನಿಬಧ್ಯತೇಇತಿಏತತ್ ಉಭಯಮ್ ಉಪಪದ್ಯತೇ ಏವ

ವಿರುದ್ಧಾರ್ಥೋಕ್ತ್ಯಾ ಸ್ತುತಿರಪಿ ನ ಯುಕ್ತಾ ಇತಿ ಶಂಕತೇ -

ನನ್ವಿತಿ ।

ವಿರೋಧಂ ಪರಿಹರತಿ -

ನ ಏಷಃ ದೋಷ ಇತಿ ।

ಲೌಕಿಕದೃಷ್ಟಿಮವಷ್ಟಭ್ಯ ಹತ್ವಾಪೀತಿ ನಿರ್ದೇಶಂ ವಿಶದಯತಿ -

ದೇಹಾದೀತಿ ।

ತಾತ್ತ್ವಿಕೀಂ ದೃಷ್ಟಿ ಆಸ್ಥಾಯ ನ ಹಂತಿ ಇತ್ಯಾದಿನಿರ್ದೇಶಮ್ ಉಪಪಾದಯತಿ -

ಯಥೇತಿ ।

ನಾಹಂ ಕರ್ತಾ, ಕಿಂತು ಕರ್ತೃತದ್ವ್ಯಾಪಾರಯೋಃ ಸಾಕ್ಷೀ ಕ್ರಿಯಾಜ್ಞಾನಶಕ್ತಿಮದುಪಾಧಿದ್ವಯವಿನಿರ್ಮುಕ್ತಃ ಶುದ್ಧಃ ಸನ್ ಕಾರ್ಯಕಾರಣಾಸಂಬದ್ಧಃ ಅದ್ವಿತೀಯಃ ಅವಿಕ್ರಿಯಃ ಇತ್ಯೇವಂ ಪಾರಮಾರ್ಥಿಕದೃಷ್ಟೇಃ ಯಥಾದರ್ಶಿತತ್ವಂ ದ್ರಷ್ಟವ್ಯಮ್ ।

‘ಹತ್ವಾಪಿ’ ಇತ್ಯೇತತ್ ‘ನ ಹಂತಿ’ ಇತ್ಯಾದಿ ಚ ಉಭಯಂ ದೃಷ್ಟಿದ್ವಯಾವಷ್ಟಂಭಾತ್ ಉಪಪನ್ನಮ್ ಇತಿ ಉಪಸಂಹರತಿ -

ತದುಭಯಮಿತಿ ।