ಯತ್ತು ಕೃತ್ಸ್ನವದೇಕಸ್ಮಿನ್ಕಾರ್ಯೇ ಸಕ್ತಮಹೈತುಕಮ್ ।
ಅತತ್ತ್ವಾರ್ಥವದಲ್ಪಂ ಚ ತತ್ತಾಮಸಮುದಾಹೃತಮ್ ॥ ೨೨ ॥
ಯತ್ ಜ್ಞಾನಂ ಕೃತ್ಸ್ನವತ್ ಸಮಸ್ತವತ್ ಸರ್ವವಿಷಯಮಿವ ಏಕಸ್ಮಿನ್ ಕಾರ್ಯೇ ದೇಹೇ ಬಹಿರ್ವಾ ಪ್ರತಿಮಾದೌ ಸಕ್ತಮ್ ‘ಏತಾವಾನೇವ ಆತ್ಮಾ ಈಶ್ವರೋ ವಾ, ನ ಅತಃ ಪರಮ್ ಅಸ್ತಿ’ ಇತಿ, ಯಥಾ ನಗ್ನಕ್ಷಪಣಕಾದೀನಾಂ ಶರೀರಾಂತರ್ವರ್ತೀ ದೇಹಪರಿಮಾಣೋ ಜೀವಃ, ಈಶ್ವರೋ ವಾ ಪಾಷಾಣದಾರ್ವಾದಿಮಾತ್ರಮ್ , ಇತ್ಯೇವಮ್ ಏಕಸ್ಮಿನ್ ಕಾರ್ಯೇ ಸಕ್ತಮ್ ಅಹೈತುಕಂ ಹೇತುವರ್ಜಿತಂ ನಿರ್ಯುಕ್ತಿಕಮ್ , ಅತತ್ತ್ವಾರ್ಥವತ್ ಅಯಥಾಭೂತಾರ್ಥವತ್ , ಯಥಾಭೂತಃ ಅರ್ಥಃ ತತ್ತ್ವಾರ್ಥಃ, ಸಃ ಅಸ್ಯ ಜ್ಞೇಯಭೂತಃ ಅಸ್ತೀತಿ ತತ್ತ್ವಾರ್ಥವತ್ , ನ ತತ್ತ್ವಾರ್ಥವತ್ ಅತತ್ತ್ವಾರ್ಥವತ್ ; ಅಹೈತುಕತ್ವಾದೇವ ಅಲ್ಪಂ ಚ, ಅಲ್ಪವಿಷಯತ್ವಾತ್ ಅಲ್ಪಫಲತ್ವಾದ್ವಾ । ತತ್ ತಾಮಸಮ್ ಉದಾಹೃತಮ್ । ತಾಮಸಾನಾಂ ಹಿ ಪ್ರಾಣಿನಾಮ್ ಅವಿವೇಕಿನಾಮ್ ಈದೃಶಂ ಜ್ಞಾನಂ ದೃಶ್ಯತೇ ॥ ೨೨ ॥
ಯತ್ತು ಕೃತ್ಸ್ನವದೇಕಸ್ಮಿನ್ಕಾರ್ಯೇ ಸಕ್ತಮಹೈತುಕಮ್ ।
ಅತತ್ತ್ವಾರ್ಥವದಲ್ಪಂ ಚ ತತ್ತಾಮಸಮುದಾಹೃತಮ್ ॥ ೨೨ ॥
ಯತ್ ಜ್ಞಾನಂ ಕೃತ್ಸ್ನವತ್ ಸಮಸ್ತವತ್ ಸರ್ವವಿಷಯಮಿವ ಏಕಸ್ಮಿನ್ ಕಾರ್ಯೇ ದೇಹೇ ಬಹಿರ್ವಾ ಪ್ರತಿಮಾದೌ ಸಕ್ತಮ್ ‘ಏತಾವಾನೇವ ಆತ್ಮಾ ಈಶ್ವರೋ ವಾ, ನ ಅತಃ ಪರಮ್ ಅಸ್ತಿ’ ಇತಿ, ಯಥಾ ನಗ್ನಕ್ಷಪಣಕಾದೀನಾಂ ಶರೀರಾಂತರ್ವರ್ತೀ ದೇಹಪರಿಮಾಣೋ ಜೀವಃ, ಈಶ್ವರೋ ವಾ ಪಾಷಾಣದಾರ್ವಾದಿಮಾತ್ರಮ್ , ಇತ್ಯೇವಮ್ ಏಕಸ್ಮಿನ್ ಕಾರ್ಯೇ ಸಕ್ತಮ್ ಅಹೈತುಕಂ ಹೇತುವರ್ಜಿತಂ ನಿರ್ಯುಕ್ತಿಕಮ್ , ಅತತ್ತ್ವಾರ್ಥವತ್ ಅಯಥಾಭೂತಾರ್ಥವತ್ , ಯಥಾಭೂತಃ ಅರ್ಥಃ ತತ್ತ್ವಾರ್ಥಃ, ಸಃ ಅಸ್ಯ ಜ್ಞೇಯಭೂತಃ ಅಸ್ತೀತಿ ತತ್ತ್ವಾರ್ಥವತ್ , ನ ತತ್ತ್ವಾರ್ಥವತ್ ಅತತ್ತ್ವಾರ್ಥವತ್ ; ಅಹೈತುಕತ್ವಾದೇವ ಅಲ್ಪಂ ಚ, ಅಲ್ಪವಿಷಯತ್ವಾತ್ ಅಲ್ಪಫಲತ್ವಾದ್ವಾ । ತತ್ ತಾಮಸಮ್ ಉದಾಹೃತಮ್ । ತಾಮಸಾನಾಂ ಹಿ ಪ್ರಾಣಿನಾಮ್ ಅವಿವೇಕಿನಾಮ್ ಈದೃಶಂ ಜ್ಞಾನಂ ದೃಶ್ಯತೇ ॥ ೨೨ ॥