సమ్ప్రతి వర్ణచతుష్టయస్య అనుష్ఠేయం ధర్మజాతమ్ అసఙ్కీర్ణమ్ ఇతి సూత్రమ్ ఉపన్యస్యతి-

బ్రాహ్మణేతి ।

ఉపనయనసంస్కారవత్త్వే సతి వేదాధికారిత్వం సమానమ్ ఇతి త్రయాణాం సమాసకరణమ్ ।

ఇతరేషామ్ అసమాసే హేతుమ్ ఆహ -

శూద్రాణామ్ ఇతి ।

ఎకజాతిత్వమ్ ఉపనయనవర్జితత్వమ్ ।

కర్మణామ్ అసఙ్కీర్ణత్వేన వ్యవస్థాపకం ప్రశ్నపూర్వకం ప్రకటయతి -

కేన ఇత్యాదినా ।

స్వభావప్రభవైః గుణైః ఇత్యస్య అర్థాన్తరమ్ ఆహ -

అథవేతి ।

ఉక్తవ్యవస్థాయాం కార్యదర్శనం ప్రమాణయతి -

ప్రశాన్తీతి ।

స్వభావశబ్దస్య అర్థాన్తరమ్ ఆహ -

అథవేతి ।

కిమితి గుణాభివ్యక్తేః ఉక్తవాసనాధీనత్వమ్ ? తత్ర ఆహ -

గుణేతి ।

నను ऩాస్తి గుణప్రాదుర్భావస్య నిష్కారణత్వం, ప్రకృతిజైః గుణైః ఇతి ప్రకృతేః గుణకారణత్వాభిధానాత్ , అతః ఆహ -

స్వభావ ఇతి ।

వాసనా కారణమ్ ఇతి గుణవ్యక్తేః నిమిత్తకారణత్వం వివక్షితమ్ । ప్రకృతిస్తు ఉపాదాన ఇతి భావః ।

ఉక్తమ్ ఉపసంహరతి -

ఎవమితి ।