శమాదిపరిచర్యాన్తకర్మణాం విభజ్య ఉక్తానామ్ అభ్యుదయం ఫలమ్ ఆదౌ ఉపన్యస్యతి-
ఎతేషామితి ।
స్వభావతః - విహితత్వాదేవ మోక్షాపేక్షామ్ అన్తరేణ అనుష్ఠానాత్ ఇత్యర్థః ।
తత్ర ప్రమాణమ్ ఆహ -
వర్ణాః ఇతి ।
శేషశబ్దేన భుక్తకర్మణః అతిరిక్తం కర్మ అనుశయశబ్దితమ్ ఉచ్యతే । ప్రత్యేకం దేశాదిభిః విశిష్టశబ్దః సమ్బధ్యతే । ఆదిశబ్దేన ‘తద్యథా ఆమ్రే ఫలార్థే నిర్మితే ఛాయాగన్ధౌ అనూత్పద్యేతే, ఎవం ధర్మం చర్యమాణమ్ అర్థాః అనూత్పద్యన్తే । న ధర్మ హానిః భవతి । ‘ ఇతి స్మృతిః గృహ్యతే ।
ఇతశ్చ ఉక్తానాం కర్మణాం స్వర్గఫలత్వం యుక్తమ్ ఇత్యాహ -
పురాణే చేతి ।
ఉక్తం హి -
“యస్తు సమ్యక్ కరోత్యేవం గృహస్థః పరమం విధిమ్ ।
తద్వర్ణబన్ధముక్తోఽసౌ లోకాన్ ఆప్నోత్యనుత్తమాన్“ ఇతి ।
“ యస్త్వేతాం నియతః చర్యాం వానప్రస్థశ్చరేన్మునిః ।
స దహత్యగ్నివద్దోషాన్ జయేల్లోకాంశ్చ శాశ్వతాన్ ॥“ ఇతి ।
“మోక్షాశ్రమో యశ్చరతే యథోక్తం శుచిః సుసఙ్కల్పితబుద్ధియుక్తః ।
అనిన్ధనజ్యోతిరివ ప్రశాన్తం స బ్రహ్మలోకం శ్రయతే ద్విజాతిః ॥ “
ఇతి చ । “సర్వ ఎతే పుణ్యలోకా భవన్తి" ఇతి శ్రుతిః చకారార్థః ।
యది పునః మోక్షాపేక్షయా ఉక్తాని కర్మాణి అనుష్ఠీయేరన్ , తదా మోక్షఫలత్వం తేషాం సేత్స్యతి ఇత్యాహ-
కారణాన్తరాదితి ।
తదేవ కారణాన్తరం, యత్ మోక్షాపేక్షయా తేషామ్ అనుష్ఠానమ్ ।