శ్రీమద్భగవద్గీతాభాష్యమ్
ఆనన్దగిరిటీకా (గీతాభాష్య)
 
స్వే స్వే కర్మణ్యభిరతః
సంసిద్ధిం లభతే నరః
స్వకర్మనిరతః సిద్ధిం
యథా విన్దతి తచ్ఛృణు ॥ ౪౫ ॥
స్వే స్వే యథోక్తలక్షణభేదే కర్మణి అభిరతః తత్పరః సంసిద్ధిం స్వకర్మానుష్ఠానాత్ అశుద్ధిక్షయే సతి కాయేన్ద్రియాణాం జ్ఞాననిష్ఠాయోగ్యతాలక్షణాం సంసిద్ధిం లభతే ప్రాప్నోతి నరః అధికృతః పురుషః ; కిం స్వకర్మానుష్ఠానత ఎవ సాక్షాత్ సంసిద్ధిః ? ; కథం తర్హి ? స్వకర్మనిరతః సిద్ధిం యథా యేన ప్రకారేణ విన్దతి, తత్ శృణు ॥ ౪౫ ॥
స్వే స్వే కర్మణ్యభిరతః
సంసిద్ధిం లభతే నరః
స్వకర్మనిరతః సిద్ధిం
యథా విన్దతి తచ్ఛృణు ॥ ౪౫ ॥
స్వే స్వే యథోక్తలక్షణభేదే కర్మణి అభిరతః తత్పరః సంసిద్ధిం స్వకర్మానుష్ఠానాత్ అశుద్ధిక్షయే సతి కాయేన్ద్రియాణాం జ్ఞాననిష్ఠాయోగ్యతాలక్షణాం సంసిద్ధిం లభతే ప్రాప్నోతి నరః అధికృతః పురుషః ; కిం స్వకర్మానుష్ఠానత ఎవ సాక్షాత్ సంసిద్ధిః ? ; కథం తర్హి ? స్వకర్మనిరతః సిద్ధిం యథా యేన ప్రకారేణ విన్దతి, తత్ శృణు ॥ ౪౫ ॥

మోక్షోపాయేషు శమదిషు సాత్త్వికేషు బ్రాహ్మణధర్మేషు క్షత్రియాదీనామ్ అనధికారాత్ బ్రాహ్మణానామేవ మోక్షః, న క్షత్రియాదీనామ్ , ఇతి ఆశఙ్క్య ఆహ -

స్వే స్వే ఇతి ।

యథా స్వే కర్మణి అభిరతస్య బుద్ధిశుద్ధిద్వారా జ్ఞాననిష్ఠాయోగ్యతయా ప్రాప్తజ్ఞానస్య మోక్షోపపత్తేః బ్రాహ్మణాతిరిక్తస్యాపి జ్ఞానవతః ముక్తిః ఇతి మత్వా పూర్వార్ధం వ్యాచష్టే -

స్వే స్వే ఇత్యాదినా ।

సంసిద్ధిశబ్దస్య మోక్షార్థత్వం గృహీత్వా స్వధర్మనిష్ఠత్వమాత్రేణ తల్లాభే, తాదర్థ్యేన సంన్యాసాదివిధానానర్థక్యమ్ ఇతి మన్వానః శఙ్కతే -

కిమితి ।

న తావన్మాత్రేణ సాక్షాన్మోక్షః, జ్ఞాననిష్ఠాయోగ్యతా వా ఇతి పరిహరతి -

నేతి ।

తర్హి కథం స్వధర్మనిష్ఠస్య సంసిద్ధిరితి పృచ్ఛతి -

కథం తర్హి ఇతి ।

ఉత్తరార్ధేన ఉత్తరమ్ ఆహ -

స్వకర్మేతి ।

తత్ శ్రృణు - తం ప్రకారమ్ ఎకాగ్రచేతా భూత్వా శ్రుత్వా, అవధారయ ఇత్యర్థః

॥ ౪౫ ॥