ಸಂಬಂಧಿನೋಃ ಸದಸತೋರೇವ ಅಸಂಯೋಗೇಽಪಿ ಸಮವಾಯಃ ಸದಸತೋಃ ಸಂಭವೇತ್ ಇತಿ, ತಸ್ಯ ನಿತ್ಯತ್ವಾತ್ ಅನ್ಯತರಸಂಬಂಧಾಭಾವೇಽಪಿ ಸ್ಥಿತೇಃ ಆವಶ್ಯಕತ್ವಾತ್ ಇತಿ ಶಂಕತೇ -

ನನ್ವಿತಿ ।

ಸದಸತೋಃ ಮಿಥಃ ಸಂಬಂಧಸ್ಯ ಅದೃಷ್ಟತ್ವಾತ್ ನ ಇತಿ ನಿರಾಚಷ್ಟೇ -

ನ ವಂಧ್ಯೇತಿ ।

ಘಟಾದಿಪ್ರಾಗಭಾವಸ್ಯ ಅತ್ಯಂತಾಭಾವತ್ವಾಭಾವಾತ್ ವಂಧ್ಯಾಪುತ್ರಾದಿವಿಲಕ್ಷಣತಯಾ ಸ್ವಕಾರಣಸಂಬಂಧಃ ಸಿಧ್ಯತಿ ಇತಿ ಆಶಂಕ್ಯ ಆಹ -

ಘಟಾದೇರಿತಿ ।

ಉಭಯತ್ರ ಅಭಾವಸ್ವಭಾವಾವಿಶೇಷೇಽಪಿ, ಕಸ್ಯಾಚಿತ್ ಕಾರಣಸಂಬಂಧಃ, ನ ಇತರಸ್ಯ, ಇತಿ ವಿಶೇಷೇ, ಹೇತ್ವಭಾವಾತ್  ನ ಪ್ರಾಗಭಾವಸ್ಯ ಕಾರಣಸಂಬಂಧಃ ಸಂಭವತಿ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ।

ಘಟಾದಿಪ್ರಾಗಭಾವಸ್ಯ ಸಪ್ರತಿಯೋಗಿಕತ್ವಂ, ವಂಧ್ಯಾಪುತ್ರಾದೇಃ ನೈವಮ್ ಇತಿ ವಿಶೇಷಮ್ ಆಶಂಕ್ಯ ದೂಷಯತಿ-

ಏಕಸ್ಯೇತಿ ।

ಪ್ರಾಗಭಾವಸ್ಯೇವ ಪ್ರಧ್ವಂಸಾಭಾವಾದೇರಪಿ ಸಪ್ರತಿಯೋಗಿಕತ್ವಾವಿಶೇಷೇ ಸ್ವಕಾರಣೇನ ಸಂಬಂಧಾವಿಶೇಷಃ ಸ್ಯಾತ್ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ।

ಪ್ರಾಗಭಾವಪ್ರಧ್ವಂಸಾಭಾವಯೋಃ ವಿಶೇಷಾಭಾವೇ ಫಲಿತಮ್ ಆಹ -

ಅಸತಿ ಚೇತಿ ।

ಕಪಾಲಶಬ್ದಃ ಧಟಕಾರಣೀಭೂತಮೃದವಯವವಿಷಯಃ । ಸರ್ವಃ ವ್ಯವಹಾರಃ ಘಟಾಶ್ರಿತಃ ಜನ್ಮನಾಶಾದಿವ್ಯವಹಾರಃ । ಪ್ರಧ್ವಂಸಾಭಾವಸ್ತು ಘಟಸ್ಯೈವ ಅಭಾವತ್ವೇ ಸತ್ಯಪಿ ನ ಘಟತ್ವಮ್ ಆಪದ್ಯತೇ । ನಾಪಿ ಕಾರಣೇನ ಸಂಬಧ್ಯತೇ ।

ನ ಚ ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿವ್ಯವಹಾರಯೋಗ್ಯಃ ಭವತಿ, ಇತಿ ಏತತ್ ಅಯುಕ್ತಂ, ಪ್ರಾಗಭಾವೇನ ಅಸ್ಯ ವಿಶೇಷಾಭಾವಾತ್ ಇತ್ಯಾಹ -

ನ ತ್ವಿತಿ ।

ಅಸಮಂಜಸಮ್ ಇತ್ಯನೇನ ಇತಿಶಬ್ದಃ ಸಂಬಧ್ಯತೇ ।

ಅಸಮಂಜಸಾಂತರಮ್ ಆಹ -

ಪ್ರಧ್ವಂಸಾದೀತಿ ।

ಅನ್ಯೋನ್ಯಾಭಾವಾತ್ಯಂತಾಭಾವೌ ಅದಿಪದಾರ್ಥೌ । ಕ್ಕಚಿತ್ ಇತಿ ದೇಶಕಾಲಯೋಃ ಗ್ರಹಣಮ್ । ವ್ಯವಹಾರಃ ಜನ್ಮಾದಿರೇವ । ಪ್ರಾಗಭಾವಃ ನ ಉತ್ಪತ್ತ್ಯಾದಿವ್ಯವಹಾರಯೋಗ್ಯಃ, ಅಭಾವತ್ವಾತ್ , ಪ್ರಧ್ವಂಸಾದಿವತ್ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ।