సమ్బన్ధినోః సదసతోరేవ అసంయోగేఽపి సమవాయః సదసతోః సమ్భవేత్ ఇతి, తస్య నిత్యత్వాత్ అన్యతరసమ్బన్ధాభావేఽపి స్థితేః ఆవశ్యకత్వాత్ ఇతి శఙ్కతే -
నన్వితి ।
సదసతోః మిథః సమ్బన్ధస్య అదృష్టత్వాత్ న ఇతి నిరాచష్టే -
న వన్ధ్యేతి ।
ఘటాదిప్రాగభావస్య అత్యన్తాభావత్వాభావాత్ వన్ధ్యాపుత్రాదివిలక్షణతయా స్వకారణసమ్బన్ధః సిధ్యతి ఇతి ఆశఙ్క్య ఆహ -
ఘటాదేరితి ।
ఉభయత్ర అభావస్వభావావిశేషేఽపి, కస్యాచిత్ కారణసమ్బన్ధః, న ఇతరస్య, ఇతి విశేషే, హేత్వభావాత్ న ప్రాగభావస్య కారణసమ్బన్ధః సమ్భవతి ఇత్యర్థః ।
ఘటాదిప్రాగభావస్య సప్రతియోగికత్వం, వన్ధ్యాపుత్రాదేః నైవమ్ ఇతి విశేషమ్ ఆశఙ్క్య దూషయతి-
ఎకస్యేతి ।
ప్రాగభావస్యేవ ప్రధ్వంసాభావాదేరపి సప్రతియోగికత్వావిశేషే స్వకారణేన సమ్బన్ధావిశేషః స్యాత్ ఇత్యర్థః ।
ప్రాగభావప్రధ్వంసాభావయోః విశేషాభావే ఫలితమ్ ఆహ -
అసతి చేతి ।
కపాలశబ్దః ధటకారణీభూతమృదవయవవిషయః । సర్వః వ్యవహారః ఘటాశ్రితః జన్మనాశాదివ్యవహారః । ప్రధ్వంసాభావస్తు ఘటస్యైవ అభావత్వే సత్యపి న ఘటత్వమ్ ఆపద్యతే । నాపి కారణేన సంబధ్యతే ।
న చ ఉత్పత్త్యాదివ్యవహారయోగ్యః భవతి, ఇతి ఎతత్ అయుక్తం, ప్రాగభావేన అస్య విశేషాభావాత్ ఇత్యాహ -
న త్వితి ।
అసమఞ్జసమ్ ఇత్యనేన ఇతిశబ్దః సమ్బధ్యతే ।
అసమఞ్జసాన్తరమ్ ఆహ -
ప్రధ్వంసాదీతి ।
అన్యోన్యాభావాత్యన్తాభావౌ అదిపదార్థౌ । క్కచిత్ ఇతి దేశకాలయోః గ్రహణమ్ । వ్యవహారః జన్మాదిరేవ । ప్రాగభావః న ఉత్పత్త్యాదివ్యవహారయోగ్యః, అభావత్వాత్ , ప్రధ్వంసాదివత్ ఇత్యర్థః ।