ಶ್ರೀಮದ್ಭಗವದ್ಗೀತಾಭಾಷ್ಯಮ್
ಆನಂದಗಿರಿಟೀಕಾ (ಗೀತಾಭಾಷ್ಯ)
 
ಸ್ವಭಾವನಿಯತಂ ಕರ್ಮ ಕುರ್ವಾಣೋ ವಿಷಜಃ ಇವ ಕೃಮಿಃ ಕಿಲ್ಬಿಷಂ ಆಪ್ನೋತೀತಿ ಉಕ್ತಮ್ ; ಪರಧರ್ಮಶ್ಚ ಭಯಾವಹಃ ಇತಿ, ಅನಾತ್ಮಜ್ಞಶ್ಚ ಹಿ ಕಶ್ಚಿತ್ಕ್ಷಣಮಪಿ ಅಕರ್ಮಕೃತ್ತಿಷ್ಠತಿ’ (ಭ. ಗೀ. ೩ । ೫) ಇತಿಅತಃ
ಸ್ವಭಾವನಿಯತಂ ಕರ್ಮ ಕುರ್ವಾಣೋ ವಿಷಜಃ ಇವ ಕೃಮಿಃ ಕಿಲ್ಬಿಷಂ ಆಪ್ನೋತೀತಿ ಉಕ್ತಮ್ ; ಪರಧರ್ಮಶ್ಚ ಭಯಾವಹಃ ಇತಿ, ಅನಾತ್ಮಜ್ಞಶ್ಚ ಹಿ ಕಶ್ಚಿತ್ಕ್ಷಣಮಪಿ ಅಕರ್ಮಕೃತ್ತಿಷ್ಠತಿ’ (ಭ. ಗೀ. ೩ । ೫) ಇತಿಅತಃ

ಇತಶ್ಚ ವಿಹಿತಂ ಕರ್ಮ ದೋಷವದಪಿ ಕರ್ತವ್ಯಂ, ಪ್ರಕಾರಾಂತರಾಸಂಭವಾತ್ , ಇತಿ ಉಕ್ತಾನುವಾದಪೂರ್ವಕಂ ಕಥಯತಿ-

ಸ್ವಭಾವೇತ್ಯಾದಿನಾ ।

ನ ಹಿ ಕೃಮಿಃ ವಿಷಜಃ ವಿಷನಿಮಿತ್ತಂ ಮರಣಂ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ । ತಥಾ ಅಯಮ್ ಅಧಿಕೃತಃ ಪುರುಷಃ ದೋಷವದಪಿ ವಿಹಿತಂ ಕರ್ಮ ಕುರ್ವನ್ ಪಾಪಂ ನ ಆಪ್ನೋತಿ ಇತಿ ಉಕ್ತಮ್ ಇತ್ಯರ್ಥಃ । ತರ್ಹಿ ದೋಷರಹಿತಮೇವ ಭಿಕ್ಷಾಟನಾದಿ ಸರ್ವೈಃ ಅನುಷ್ಠೀಯತಾಮ್ ।

ಅತಃ ನ ಪಾಪಪ್ರಾಪ್ತ್ಯಾಶಂಕಾ ಇತಿ ಆಶಂಕ್ಯ ಆಹ -

ಪರೇತಿ ।

ಉಕ್ತಮ್ ಇತಿ ಅನುವರ್ತತೇ ।

ತರ್ಹಿ ಪಾಪಪ್ರಾಪ್ತಿಶಂಕಾಂ ಪರಿಹರ್ತುಮ್ ಅಕರ್ಮನಿಷ್ಠತ್ವಮೇವ ಸರ್ವೇಷಾಂ ಸ್ಯಾತ್ ಇತಿ ಆಶಂಕ್ಯ, ಜ್ಞಾನಾಭಾವಾತ್ ನೈವಮ್ ಇತ್ಯಾಹ -

ಅನಾತ್ಮಜ್ಞ ಇತಿ ।

ಪೂರ್ವವತ್ ಅತ್ರಾಪಿ ಸಂಬಂಧಃ ।

ಪ್ರಕಾರಾಂತರಾಸಂಭವಕೃತಂ ಫಲಮ್ ಆಹ -

ಅತ ಇತಿ ।

ಸಹ ಜಾಯತೇ ಇತಿ ಸಹಜಂ - ಸ್ವಭಾವನಿಯತಂ ನಿತ್ಯಂ ಕರ್ಮ ।