కఠోపనిషద్భాష్యమ్
ప్రథమోఽధ్యాయఃతృతీయా వల్లీ
ఆనన్దగిరిటీకా (కాఠక)
 
ఆత్మానం రథినం విద్ధి శరీరం రథమేవ తు ।
బుద్ధిం తు సారథిం విద్ధి మనః ప్రగ్రహమేవ చ ॥ ౩ ॥
తత్ర యః ఉపాధికృతః సంసారీ విద్యావిద్యయోరధికృతో మోక్షగమనాయ సంసారగమనాయ చ, తస్య తదుభయగమనే సాధనో రథః కల్ప్యతే — తత్రాత్మానమ్ ఋతపం సంసారిణం రథినం రథస్వామినం విద్ధి విజానీహి ; శరీరం రథమ్ ఎవ తు రథబద్ధహయస్థానీయైరిన్ద్రియైరాకృష్యమాణత్వాచ్ఛరీరస్య । బుద్ధిం తు అధ్యవసాయలక్షణాం సారథిం విద్ధి ; బుద్ధినేతృప్రధానత్వాచ్ఛరీరస్య, సారథినేతృప్రధాన ఇవ రథః । సర్వం హి దేహగతం కార్యం బుద్ధికర్తవ్యమేవ ప్రాయేణ । మనః సఙ్కల్పవికల్పాదిలక్షణం ప్రగ్రహమేవ చ రశనామేవ విద్ధి । మనసా హి ప్రగృహీతాని శ్రోత్రాదీని కరణాని ప్రవర్తన్తే రశనయేవాశ్వాః ॥

తత్రేతి ।

తయోః ప్రథమగ్రన్థోక్తయోరాత్మనోర్మధ్యే ॥ ౩ ॥