నాన్తఃప్రజ్ఞమిత్యాదిశ్రుత్యుక్తేఽర్థే తద్వివరణరూపాఞ్శ్లోకానవతారయతి –
అత్రేతి ।
వివిధం స్థానత్రయమస్మాద్భవతీతి వ్యుప్తత్త్యా తురీయో విభురుచ్యతే । న హి తురీయాతిరేకేణ స్థానత్రయమాత్మానం ధారయతి । సర్వదుఃఖానామాధ్యాత్మికాదిభేదభిన్నానాం తద్ధేతూనాం తదాధారాణామితి యావత్ ।
ఈశానపదం ప్రయుజ్య ప్రభుపదం ప్రయుఞ్జానస్య పౌనరుక్త్యమిత్యాశఙ్క్యాఽఽహ –
ఈశాన ఇతి ।
తురీయస్య దుఃఖనివృత్తిం ప్రతి సామర్థ్యస్య నిత్యత్వాన్న కదాచిదపి దుఃఖం స్యాదిత్యాశఙ్క్యాఽఽహ –
తద్విజ్ఞానేతి ।
సంసృష్టరూపేణ వ్యయోఽస్తీత్యాశఙ్క్య విశినష్టి –
స్వరూపాదితి ।
తత్ర ప్రశ్నపూర్వకమద్వితీయత్వం హేతుమాహ –
ఎతత్ కుత ఇతి ।
అతో ద్వితీయస్య వ్యయహేతోరభావాదితి శేషః ।
విశ్వాదీనాం దృశ్యమానత్వాత్ తురీయస్యాద్వితీయత్వాసిద్ధిరిత్యాశఙ్క్యాఽఽహ –
సర్వభావానామితి ।
అవస్థాత్రయాతీతస్య తురీయస్యోక్తలక్షణత్వం విద్వదనుభవసిద్ధమితి సూచయతి –
స్మృత ఇతి ॥౧౦॥