ವಿಶ್ವಾದಿಷ್ವವಾಂತರವಿಶೇಷನಿರೂಪಣದ್ವಾರೇಣ ತುರೀಯಮೇವ ನಿರ್ಧಾರಯತಿ –

ಕಾರ್ಯೇತಿ ।

ಶ್ಲೋಕಸ್ಯ ತಾತ್ಪರ್ಯಮಾಹ –

ವಿಶ್ವಾದೀನಾಮಿತಿ ।

ವಿಶ್ವತೈಜಸಯೋರುಭಯಬದ್ಧತ್ವಂ ಸಾಮಾನ್ಯಂ, ಪ್ರಾಜ್ಞಸ್ಯ ಕಾರಣಮಾತ್ರಬದ್ಧತ್ವಂ ವಿಶೇಷಃ ।

ಅಥೇದಂ ನಿರೂಪಣಂ ಕುತ್ರೋಪಯುಜ್ಯತೇ ? ತತ್ರಾಽಽಹ –

ತುರ್ಯೇತಿ ।

ಪ್ರಾಜ್ಞಸ್ಯ ಕಾರಣಮಾತ್ರಬದ್ಧತ್ವಂ ಸಾಧಯತಿ –

ತತ್ತ್ವಾಪ್ರತಿಬೋಧೇತಿ ।

ತ್ರಯಾಣಾಮವಾಂತರವಿಶೇಷೇ ಸ್ಥಿತೇ ಪ್ರಕೃತೇತುರೀಯೇ ಕಿಮಾಯಾತಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ –

ತತ ಇತಿ ।

ತಯೋಸ್ತಸ್ಮಿನ್ನವಿದ್ಯಮಾನತ್ವಂ ಚಿದೇಕತಾನೇ ತಯೋರ್ನಿರೂಪಯಿತುಮಶಕ್ಯತ್ವಾದಿತ್ಯಾಹ –

ನ ಸಂಭವತ ಇತಿ ॥೧೧॥