ಕಾರ್ಯಕಾರಣಬದ್ಧೌ ತಾವಿತ್ಯಾದಿಶ್ಲೋಕೋಕ್ತಮರ್ಥಮನುಭವಾವಷ್ಟಂಭೇನ ಪ್ರಪಂಜಯತಿ –

ಸ್ವಪ್ನೇತಿ ।

ನನು ತೈಜಸಸ್ಯೈವ ಸ್ವಪ್ನಯುಕ್ತತ್ವಂ ಯುಕ್ತಂ ನ ತು ವಿಶ್ವಸ್ಯ ಪ್ರಬುದ್ಧ್ಯಮಾನಸ್ಯ ತದ್ಯೋಗೋ ಯುಜ್ಯತೇ ಪ್ರಬುಧ್ಯಮಾನತ್ವಾವ್ಯಾಘಾತಾತ್ । ಕಥಮವಿಶೇಷೇಣ ವಿಶ್ವತೈಜಸೌ ಸ್ವಪ್ನನಿದ್ರಾಯುತಾವಿತಿ ।

ತತ್ರ ಸ್ವಪ್ನಶಬ್ದಾರ್ಥಮಾಹ –

ಸ್ವಪ್ನ ಇತಿ ।

ಯಥಾ ರಜ್ಜ್ವಾಂ ಸರ್ಪೋ ಗೃಹ್ಯಮಾಣೋಽನ್ಯಥಾ ಗೃಹ್ಯತೇ ತಥಾಽಽತ್ಮನಿ ದೇಹಾದಿಗ್ರಹಣಮನ್ಯಥಾಗ್ರಹಣಮ್ । ಆತ್ಮನೋ ದೇಹಾದಿವೈಲಕ್ಷಣ್ಯಸ್ಯ ಶ್ರುತಿಯುಕ್ತಿಸಿದ್ಧತ್ವಾತ್, ತೇನ ಸ್ವಪ್ನಶಬ್ದಿತೇನಾನ್ಯಥಾಗ್ರಹಣೇನ ಸಂಸೃಷ್ಟತ್ವಂ ವಿಶ್ವತೈಜಸಯೋರವಿಶಿಷ್ಟಮಿತ್ಯರ್ಥಃ ।

ತಥಾ ನಿದ್ರಾಣಸ್ಯೈವ ನಿದ್ರಾ ಯುಕ್ತಾ ನ ತು ಪ್ರಬೋಧವತೋ ವಿಶ್ವಸ್ಯೇತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ –

ನಿದ್ರೇತಿ ।

ಉಕ್ತಾಭ್ಯಾಂ ಸ್ವಪ್ನನಿದ್ರಾಭ್ಯಾಂ ವಿಶ್ವತೈಜಸಯೋರ್ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಂ ನಿಗಮಯತಿ –

ತಾಭ್ಯಾಮಿತಿ ।

ತಯೋರನ್ಯಥಾಗ್ರಹಣೇನ ಅಗ್ರಹಣೇನ ಚ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಂ ಪ್ರಾಗಪಿ ಸೂಚಿತಮಿತ್ಯಾಶಂಕ್ಯಾಽಽಹ –

ಅತ ಇತಿ ।

ದ್ವಿತೀಯಂ ಪಾದಂ ವಿಭಜತೇ –

ಪ್ರಾಜ್ಞಸ್ತ್ವಿತಿ ।

ದ್ವಿತೀಯಾರ್ಧಂ ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ –

ನೋಭಯಮಿತಿ ।

ತುರೀಯೇ ನಿದ್ರಾಸ್ವಪ್ನಯೋರದರ್ಶನೇ ಹೇತುಮಾಹ –

ವಿರುದ್ಧತ್ವಾದಿತಿ ।

ಅಜ್ಞಾನತತ್ಕಾರ್ಯಯೋರ್ನಿತ್ಯವಿಜ್ಞಪ್ತಿರೂಪೇ ತುರೀಯೇ ವಿರುದ್ಧತ್ವಾದನುಪಲಬ್ಧಿರಿತ್ಯತ್ರ ದೃಷ್ಟಾಂತಮಾಹ –

ಸವಿತರೀವೇತಿ ।

ತುರೀಯೇ ವಸ್ತುತೋ ನಾವಿದ್ಯಾತತ್ಕಾರ್ಯಯೋಃ ಸಂಗತಿರಸ್ತೀತ್ಯಂಗೀಕೃತ್ಯ ಪ್ರಾಗಪಿ ಸೂಚಿತಮಿತ್ಯಾಹ –

ಅತೋ ನೇತಿ ॥೧೪॥