సాఙ్గా వేదా అపరా విద్యోక్తా ‘ఋగ్వేదో యజుర్వేదః’ (ము. ఉ. ౧ । ౧ । ౫) ఇత్యాదినా । ‘యత్తదద్రేశ్యమ్’ (ము. ఉ. ౧ । ౧ । ౬) ఇత్యాదినా ‘నామరూపమన్నం చ జాయతే’ (ము. ఉ. ౧ । ౧ । ౯) ఇత్యన్తేన గ్రన్థేనోక్తలక్షణమక్షరం యయా విద్యయాధిగమ్యత ఇతి సా పరా విద్యా సవిశేషణోక్తా । అతః పరమనయోర్విద్యయోర్విషయౌ వివేక్తవ్యౌ సంసారమోక్షావిత్యుత్తరో గ్రన్థ ఆరభ్యతే । తత్రాపరవిద్యావిషయః కర్త్రాదిసాధనక్రియాఫలభేదరూపః సంసారోఽనాదిరనన్తో దుఃఖస్వరూపత్వాద్ధాతవ్యః ప్రత్యేకం శరీరిభిః సామస్త్యేన నదీస్రోతోవదవిచ్ఛేదరూపసమ్బన్ధః తదుపశమలక్షణో మోక్షః పరవిద్యావిషయోఽనాద్యనన్తోఽజరోఽమరోఽమృతోఽభయః శుద్ధః ప్రసన్నః స్వాత్మప్రతిష్ఠాలక్షణః పరమానన్దోఽద్వయ ఇతి । పూర్వం తావదపరవిద్యాయా విషయప్రదర్శనార్థమారమ్భః । తద్దర్శనే హి తన్నిర్వేదోపపత్తిః । తథా చ వక్ష్యతి — ‘పరీక్ష్య లోకాన్కర్మచితాన్’ (ము. ఉ. ౧ । ౨ । ౧౨) ఇత్యాదినా । న హ్యప్రదర్శితే పరీక్షోపపద్యత ఇతి తత్ప్రదర్శయన్నాహ — తదేతత్ సత్యమ్ అవితథమ్ । కిం తత్ ? మన్త్రేషు ఋగ్వేదాద్యాఖ్యేషు కర్మాణి అగ్నిహోత్రాదీని మన్త్రైరేవ ప్రకాశితాని కవయః మేధావినో వసిష్ఠాదయః యాని అపశ్యన్ దృష్టవన్తః । యత్తదేతత్సత్యమేకాన్తపురుషార్థసాధనత్వాత్ , తాని చ వేదవిహితాని ఋషిదృష్టాని కర్మాణి త్రేతాయాం త్రయీసంయోగలక్షణాయాం హౌత్రాధ్వర్యవౌద్గాత్రప్రకారాయామధికరణభూతాయాం బహుధా బహుప్రకారం సన్తతాని సమ్ప్రవృత్తాని కర్మిభిః క్రియమాణాని త్రేతాయాం వా యుగే ప్రాయశః ప్రవృత్తాని ; అతో యూయం తాని ఆచరథ నిర్వర్తయత నియతం నిత్యం సత్యకామా యథాభూతకర్మఫలకామాః సన్తః । ఎషః వః యుష్మాకం పన్థాః మార్గః సుకృతస్య స్వయం నిర్వర్తితస్య కర్మణః లోకే ఫలనిమిత్తం లోక్యతే దృశ్యతే భుజ్యత ఇతి కర్మఫలం లోక ఉచ్యతే । తదర్థం తత్ప్రాప్తయే ఎష మార్గ ఇత్యర్థః । యాన్యేతాన్యగ్నిహోత్రాదీని త్రయ్యాం విహితాని కర్మాణి, తాన్యేష పన్థా అవశ్యఫలప్రాప్తిసాధనమిత్యర్థః ॥