நந்வஹம் வ்ருக்ஷஸ்யேத்யாதி³மந்த்ரபாட²: கிமர்த² இத்யாஶங்க்யாஹ —
ஸ்வாத்⁴யாயார்த² இதி ।
ஜபார்த²ம் இத்யர்த²: ।
நநு தஜ்ஜபஸ்ய க்வோபயோக³: ? தத்ராஹ —
ஸ்வாத்⁴யாயஶ்சேதி ।
ப்ரகரணாதி³தி ஹேதும் விவ்ருணோதி —
வித்³யார்த²ம் ஹீதி ।
ப்ரகரணஸ்ய ஸம்ஹிதோபநிஷத்³க³தமந்த்ரப்³ராஹ்மணஜாதஸ்ய வித்³யாப்ரயோஜநகத்வாதி³த்யர்த²: ।
ப்³ரஹ்மவித்³யாஸம்நிதௌ⁴ பாடா²தி³தி பா⁴வ: । அஹம் வ்ருக்ஷஸ்யேத்யாதி³மந்த்ராம்நாயஸ்ய கர்மஶேஷத்வஶங்காம் நிராகரோதி —
ந சேதி ।
தத³வக³மகஶ்ருதிலிங்கா³தே³ரத³ர்ஶநாதி³தி பா⁴வ: ।
ஸ்வாத்⁴யாயோ வித்³யோத்பத்தயே ப⁴வதீத்யுக்தம் ; தத்ர விவக்ஷிதம் த்³வாரம் ஸமர்பயதி —
ஸ்வாத்⁴யாயேந சேதி ।
ஜபாதி³ரூபஸ்ய த⁴ர்மஸ்ய பாபக்ஷயரூபஶுத்³தி⁴த்³வாரா வித்³யோத்பத்திஹேதுத்வம் ‘தபஸா கல்மஷம் ஹந்தி’ இத்யாதி³ஶாஸ்த்ரஸித்³த⁴மிதி விஶேஷஸூசநார்த²ஶ்சகார: ।
அஹமிதி ।
ஸாக்ஷாத்க்ருதப்³ரஹ்மதத்த்வஸ்த்ரிஶங்குநாமா ருஷி: அஹம்ஶப்³தா³ர்த²: ।
உச்சே²த்³யாத்மகஸ்யேதி ।
உச்சே²த்³யஸ்வபா⁴வஸ்யேத்யர்த²: ।
ஸம்ஸாரவ்ருக்ஷஸ்யேதி ।
வித்³யாப்ரதிபாத³கே மந்த்ரே ப்ரஸித்³த⁴வ்ருக்ஷக்³ரஹணாயோகா³த்ஸம்ஸார ஏவோச்சே²த்³யஸ்வபா⁴வத்வஸாம்யாத்³வ்ருக்ஷஶப்³தே³ந க்³ருஹ்யத இதி பா⁴வ: ।
ஜக³தா³த்மகஸ்ய ஸம்ஸாரவ்ருக்ஷஸ்ய ப்ரேரயிதா பரமேஶ்வர ஏவ, ந ப்³ரஹ்மவிதி³தி, தத்ராஹ —
அந்தர்யாம்யாத்மநேதி ।
ப்³ரஹ்மவித³: ஸர்வாத்மகத்வாதி³தி பா⁴வ: ।
கீர்த்திரிதி ।
மேரோ: ஶ்ருங்க³மிவ மம ப்³ரஹ்மவித³: கீர்த்தி: ப்ரஸித்³தி⁴: ஸ்வர்க³லோகவ்யாபிநீத்யர்த²: ।
உபரிபா⁴க³வாசிநோர்த்⁴வஶப்³தே³ந ஸம்ஸாரமண்ட³லாது³பரி வர்தமாநம் ஜக³த்காரணத்வோபலக்ஷிதம் ப்³ரஹ்ம லக்ஷ்யத இத்யாஶயேநாஹ —
உர்த்⁴வம் காரணமிதி ।
வஸ்துத: ஸம்ஸாராஸ்ப்ருஷ்டமிதி யாவத் ।
அத ஏவாஹ —
பவித்ரமிதி ।
நந்வேவம்பூ⁴தமபி ப்³ரஹ்ம ஸர்வப்ராணிஸாதா⁴ரணமேவ, வஸ்துத ஏகாத்மகத்வாத்ஸர்வப்ராணிநாமிதி, தத்ராஹ —
ஜ்ஞாநப்ரகாஶ்யமிதி ।
அந்யேஷாம் ஜ்ஞாநாபா⁴வாதி³தி பா⁴வ: । ப்³ரஹ்மேத்யநந்தரம் ஸ்வரூபபூ⁴தமிதி ஶேஷ: ।
அந்நமிதி ।
கர்மப²லரூபம் வஸ்வாதி³தே³வபோ⁴க்³யமம்ருதமந்நம் ; தத்³வத்த்வமாதி³த்யஸ்ய மது⁴வித்³யாயாம் ப்ரஸித்³த⁴மிதி போ³த்⁴யம் । யதா² ஸவிதரி ஶ்ருதிஸ்ம்ருதிஶதேப்⁴யோ விஶுத்³த⁴மம்ருதமாத்மதத்த்வம் ப்ரஸித்³த⁴ம் , ஏவம் மய்யபி புருஷே ஶ்ருதிஸ்ம்ருதிஶதேப்⁴ய ஏவ விஶுத்³த⁴மாத்மதத்த்வம் ப்ரஸித்³த⁴மஸ்தி । இத்த²முப⁴யத்ர ப்ரஸித்³த⁴மாத்மதத்த்வம் ஸ்வம்ருதஶப்³தி³தமஸ்மீத்யர்த²: । ததா² ச ஶ்ருதய: - ‘ஸ யஶ்சாயம் புருஷே, யஶ்சாஸாவாதி³த்யே, ஸ ஏக:’ இத்யாத்³யா:, ஸ்ம்ருதயஶ்ச - ‘ஆதி³த்யே ஶுத்³த⁴மம்ருதமாத்மதத்த்வம் யதா² ஸ்தி²தம் । வித்³யாதி⁴காரிணி ததா² புருஷே(அ)பி தத³ஸ்தி போ⁴:’ இத்யாத்³யா த்³ரஷ்டவ்யா: ।
த⁴நமிதி ।
லௌகிகஸ்ய ரத்நாதி³கம் த⁴நம் ; ப்³ரஹ்மவித³ஸ்து நிரதிஶயாநந்த³மாத்மதத்த்வமேவ த⁴நம் , தச்ச ஸ்வப்ரகாஶத்வாத்³தீ³ப்திமதி³த்யர்த²: ।
ஸாகாங்க்ஷத்வாதா³ஹ —
அஸ்மீத்யநுவர்தத இதி ।
த்³ரவிணம் ஸவர்சஸமித்யஸ்யார்தா²ந்தரமாஹ —
ப்³ரஹ்மஜ்ஞாநம் வேதி ।
ப்³ரஹ்மஜ்ஞாநம் வா த்³ரவிணமிதி ஸம்ப³ந்த⁴: ।
ப்³ரஹ்மஜ்ஞாநஸ்ய ஸவர்சஸத்வே ஹேதுமாஹ —
அம்ருதத்வேதி ।
அம்ருதத்வம் ப்³ரஹ்ம, ததா³வரணநிவர்தநத்³வாரா தத்ப்ரகாஶகத்வாத் ; ப்³ரஹ்மணி ‘அஹம் ப்³ரஹ்மாஸ்மி’ இதி வ்யவஹார்யதாபாத³கத்வாதி³த்யர்த²: ।
மோக்ஷேதி ।
ப்ரக்ருதாபி⁴ப்ராயம் மோக்ஷக்³ரஹணம் । புருஷார்த²ஹேதுத்வஸாம்யாத்³த்³ரவிணஶப்³தோ³ ப்³ரஹ்மஜ்ஞாநே ப்ரயுக்த இத்யர்த²: ।
ப்³ரஹ்மஸ்வரூபவ்யஞ்ஜகம் முக்திஸாத⁴நபூ⁴தம் ப்³ரஹ்மஜ்ஞாநம் சேத்ஸவர்சஸம் த்³ரவிணம் , தர்ஹி தத³ஸ்மீதி பூர்வவத³ந்வயோ ந க⁴டதே ; தத்ராஹ —
அஸ்மிந்பக்ஷ இதி ।
ஶோப⁴நேதி ।
ஶோப⁴நா ப்³ரஹ்மஜ்ஞாநோபயோகி³நீ மேதா⁴ க்³ரந்த²தத³ர்த²தா⁴ரணஸாமர்த்²யலக்ஷணா யஸ்ய ஸோ(அ)ஹம் ஸுமேதா⁴ இத்யர்த²: ।
ஸார்வஜ்ஞ்யேதி ।
ஸார்வஜ்ஞ்யலக்ஷணா வா மேதா⁴ யஸ்ய ஸோ(அ)ஹமித்யர்த²: ।
விது³ஷ: ஸர்வஜ்ஞத்வலக்ஷணமேதா⁴வத்த்வம் ஸாத⁴யதி —
ஸம்ஸாரேதி ।
ஸம்ஸாரோ ஜக³த் । ஜக³ஜ்ஜந்மாதி³ஹேதுத்வம் ச ப்³ரஹ்மபூ⁴தஸ்ய விது³ஷோ வாஜஸநேயகே ஶ்ரூயதே - ‘அஸ்மாத்³த்⁴யேவாத்மநோ யத்³யத்காமயதே தத்தத்ஸ்ருஜதே’ இதி । அஸ்மாதி³த்யஸ்ய ஸாக்ஷாத்க்ருதாதி³த்யர்த²: । சா²ந்தோ³க்³யே(அ)பி ஶ்ரூயதே - ‘ஏவம் விஜாநத ஆத்மந: ப்ராணா:’ இத்யாதி³நா । ததா² விது³ஷ: ஸர்வஜ்ஞத்வமபி ப்ரஶ்நோபநிஷதி³ ஶ்ரூயதே - ‘ஸ ஸர்வஜ்ஞ: ஸர்வமேவாவிவேஶ’ இதி ।
அத ஏவேதி ।
ஜக³த்³தே⁴துத்வாதே³வேத்யர்த²: । ஜக³த்காரணஸ்ய ப்³ரஹ்மசைதந்யஸ்ய நித்யத்வாத்தத்³ரூபஸ்ய விது³ஷோ நாஸ்தி மரணமித்யர்த²: ।
அவ்யய இதி ।
அவயவாபசயோ வ்யய:, தத்³ரஹித இத்யர்த²: ।
அக்ஷதோ வேதி ।
ஶஸ்த்ராதி³க்ருதக்ஷதரஹித இத்யர்த²: । நிரவயவத்வாதி³தி பா⁴வ: ।
அம்ருதேந வேதி ।
ஸ்வரூபாநந்தா³நுப⁴வேந ஸதா³ வ்யாப்த இதி யாவத் ।
இதீத்யாதீ³தி ।
இதி த்ரிஶங்கோர்வேதா³நுவசநமிதி வாக்யம் ப்³ராஹ்மணமித்யர்த²: ।
க்ருதக்ருத்யதேதி ।
யதா² வாமதே³வஸ்ய க்ருதக்ருத்யதாக்²யாபநார்த²ம் ‘அஹம் மநுரப⁴வம்’ இத்யாதி³வசநம் , ததா² த்ரிஶங்கோரபி வேதா³நுவசநம் தத்க்²யாபநார்த²ம் ; தத்க்²யாபநம் ச முமுக்ஷூணாம் க்ருதக்ருத்யதாஸம்பாத³கே ப்³ரஹ்மவிசாரே ப்ரவ்ருத்த்யர்த²மிதி போ³த்⁴யம் ।
பூர்வம் ‘அஹம் வ்ருக்ஷஸ்ய’ இதி மந்த்ரஸ்ய வித்³யாப்ரயோஜநகப்ரகரணமத்⁴யபடி²தத்வாத்³வித்³யாஶேஷத்வமுக்தம் । இதா³நீம் லிங்கா³த³பி தஸ்ய தச்சே²ஷத்வம் வக்தும் ஶக்யத இத்யாஶயேந விவக்ஷிதம் மந்த்ரார்த²ம் கத²யதி —
த்ரிஶங்குநேதி ।
ஆர்ஷேணேதி ।
தப:ப்ரபா⁴வஜநிதேநேத்யர்த²: ।
மந்த்ரஸ்ய வித்³யாப்ரகாஶகத்வே ப²லிதமாஹ —
அஸ்ய சேதி ।
வித்³யாப்ரகாஶநஸாமர்த்²யரூபால்லிங்கா³ச்சேதி சகாரார்த²: ।
பூர்வாநுவாகே கர்மாண்யுபந்யஸ்யாநந்தரமேவ ருஷேராத்மவிஷயத³ர்ஶநோபந்யாஸே ஶ்ருதே: கோ(அ)பி⁴ப்ராய இத்யாகாங்க்ஷாயாமாஹ —
ருதம் சேத்யாதி³நா ।
அநந்தரம் சேதி ।
சகாரோ(அ)வதா⁴ரணார்த²: ।
ஸகாமஸ்ய பித்ருலோகப்ராப்திரேவ ‘கர்மணா பித்ருலோக:’ இதி ஶ்ருதே:, நாத்மத³ர்ஶநமித்யாஶயேநாஹ —
நிஷ்காமஸ்யேதி ।
ஸாம்ஸாரிகப²லேஷு நி:ஸ்ப்ருஹஸ்யாபி வித்³யாமகாமயமாநஸ்ய ந வித்³யோத்பத்தி:, கிம் து ப்ரத்யவாயநிவ்ருத்திமாத்ரமித்யாஶயேநாஹ —
ப்³ரஹ்ம விவிதி³ஷோரிதி ।
ஆர்ஷாணீதி ।
நித்யநைமித்திககர்மஸ்வபி ‘தபஸா கல்மஷம் ஹந்தி’ இத்யாதௌ³ தபஸ்த்வப்ரஸித்³தே⁴ஸ்தஜ்ஜந்யாநாமபி த³ர்ஶநாநாமார்ஷத்வமுக்தமிதி மந்தவ்யம் ॥