ವಿಚಿತ್ರಶಕ್ತಿತ್ವಮುಕ್ತಂ ಬ್ರಹ್ಮಣ, ತತ್ರ ಶ್ರುತ್ಯುಪನ್ಯಾಸಪರಂ ಸೂತ್ರಮ್
ಸರ್ವೋಪೇತಾ ಚ ತದ್ದರ್ಶನಾತ್ ॥ ೩೦ ॥
ಏತದಾಕ್ಷೇಪಸಮಾಧಾನಪರಂ ಸೂತ್ರಮ್
ವಿಕರಣತ್ವಾನ್ನೇತಿ ಚೇತ್ತದುಕ್ತಮ್ ।
ಕುಲಾಲಾದಿಭ್ಯಸ್ತಾವದ್ಬಾಹ್ಯಕರಣಾಪೇಕ್ಷೇಭ್ಯೋ ದೇವಾದೀನಾಂ ಬಾಹ್ಯಾನಪೇಕ್ಷಾಣಾಮಾಂತರಕರಣಾಪೇಕ್ಷಸೃಷ್ಠೀನಾಂ ಪ್ರಮಾಣೇನ ದೃಷ್ಟೋ ಯಥಾ ವಿಶೇಷೋ ನಾಪಹ್ನೋತುಂ ಶಕ್ಯಃ, ಯಥಾ ತು ಜಾಗ್ರತ್ಸೃಷ್ಟೇರ್ಬಾಹ್ಯಕರಣಾಪೇಕ್ಷಾಯಾಸ್ತದನಪೇಕ್ಷಾಂತರಕರಣಮಾತ್ರಸಾಧ್ಯಾ ದೃಷ್ಟಾ ಸ್ವಪ್ನೇ ರಥಾದಿಸೃಷ್ಟಿರಶಕ್ಯಾಪಹ್ನೋತುಮ್ , ಏವಂ ಸರ್ವಶಕ್ತೇಃ ಪರಸ್ಯಾ ದೇವತಾಯಾ ಆಂತರಕರಣಾನಪೇಕ್ಷಾಯಾ ಜಗತ್ಸರ್ಜನಂ ಶ್ರೂಯಮಾಣಂ ನ ಸಾಮಾನ್ಯತೋ ದೃಷ್ಟಮಾತ್ರೇಣಾಪಹ್ನವಮರ್ಹತೀತಿ ॥ ೩೧ ॥
ಸರ್ವೋಪೇತಾ ಚ ತದ್ದರ್ಶನಾತ್॥೩೦॥ ಮಾಯಾಶಕ್ತಿಮದ್ಬ್ರಹ್ಮಣಃ ಜಗತ್ಸರ್ವಂ ವದತಃ ಸಮನ್ವಯಸ್ಯಾಶರೀರಸ್ಯ ನ ಮಾಯೇತಿ ನ್ಯಾಯೇನ ವಿರೋಧಸಂದೇಹೇ ಸಂಗತಿಮಾಹ –
ವಿಚಿತ್ರೇತಿ ।
ಅಂತರ್ಯಾಮ್ಯಧಿಕರಣೇ (ಬ್ರ.ಅ.೧.ಪಾ.೩.ಸೂ.೧೮) ತ್ವವಿದ್ಯೋಪಾರ್ಜಿತತ್ವಸಂಬಂಧೇ ಜಗದ್ಬ್ರಹ್ಮಣೋಃ ಸಿದ್ಧೇ ಶರೀರರಹಿತಸ್ಯಾಪಿ ನಿಯಂತೃತ್ವಸಂಭವ ಉಕ್ತಃ , ಇಹ ತ್ವಶರೀರಸ್ಯಾವಿದ್ಯೈವಾಕ್ಷಿಪ್ಯತ ಇತಿ ಭೇದಃ॥೩೦॥
ತದುಕ್ತಮಿತ್ಯೇತದ್ದೇವಾದಿವದಪೀತಿ (ಬ್ರ.ಅ.೨.ಪಾ.೧.ಸೂ.೨೮) ಸೂತ್ರೋಕ್ತಿಪರತ್ವೇನ ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ –
ಕುಲಾಲಾದಿಭ್ಯ ಇತಿ ।
ಆತ್ಮನಿ ಚೈವ (ಬ್ರ.ಅ.೨.ಪಾ.೧.ಸೂ.೨೫) ಮಿತಿ ಸೂತ್ರೋಕ್ತಿಪರತ್ವೇನಾಪಿ ವ್ಯಾಚಷ್ಟೇ –
ಯಥಾ ತ್ವಿತಿ ।
ಶಕ್ತಿಮಂತೋ ದೇವಾದಯೋ ಯದ್ಯಪಿ ಶರೀರಿಣಃ , ತಥಾಪಿ ಬಾಹ್ಯಸಾಧನಾನಪೇಕ್ಷಾಃ । ಯದಿ ತು ತತ್ರ ದೃಷ್ಟಂ ಶರೀರಿತ್ವಂ ಶಕ್ತಿಮತ್ತ್ವೇನ ಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯಾಪಾದ್ಯತೇ , ತರ್ಹಿ ಕರ್ತೃತ್ವೇನ ಕುಲಾಲಾದಿಷು ದೃಷ್ಟಂ ಬಾಹ್ಯಸಾಧನಾಪೇಕ್ಷತ್ವಂ ದೇವಾದಿಷ್ವಪ್ಯಾಪಾದ್ಯೇತೇತಿ ಪ್ರತಿಬಂಧ್ಯಾ ಪ್ರಮೇಯಸಂಭಾವನೋಕ್ತಾ । ಶ್ರೂಯಮಾಣಮ್ ಇತಿ ಪ್ರಮಾಣಮುಕ್ತಮ್॥೩೧॥