అణుశ్చ॥౧౩॥ అణవశ్చేత్యత్ర సాఙ్క్యోక్తమాహంకారికత్వకృతం వ్యాపిత్వమిన్ద్రియాణాం నిరస్తమ్ । వాదివిప్రతిపత్తినిరాసోఽపి శ్రుతివిరోధనిరాకరణపరే పాదే ప్రసఙ్గాత్ సంగచ్ఛతే । ప్రాణేషు హి ప్రస్తుతేషు తత్పరిమాణస్యాపి వాదిసంమతస్య బుద్ధిస్థత్వాత్ । అత్ర తు శ్రుత్యావగతప్రాణవ్యాపిత్వమాధిదైవికవిషయం వ్యవస్థాప్యతే ఇతి న తుల్యన్యాయతా । అతఎవ భాష్యకారనిబన్ధకారాభ్యామ్ అణవశ్చేత్యత్ర న కాచన  శ్రుతిరుదాహృతా । అన్యే త్వాహుః - తస్యాతిదేశోఽయమ్ , సమోఽనేన సర్వేణేతి వ్యాపిత్వశ్రుతేశ్చాధికా శఙ్కా ఆధిదైవికవిషయత్వేన చ తన్నిరాసః - ఇతి। తన్న ; సర్వేఽనన్తా ఇతీన్ద్రియాణామపి వ్యాపిత్వశ్రవణస్య వ్యవస్థాయాశ్చ సామ్యాత్ । అపరే ప్రతిపాదయన్తి – తత్ర చాత్ర చేన్ద్రియాణాం ప్రాణస్య చ వ్యాపిత్వపరిచ్ఛిన్నత్వశ్రుతయ ఉదాహరణమ్ । తత్రేన్ద్రియవ్యాప్తిశ్రుతీనాం ‘‘స యో హైతాననన్తానుపాస్తే’’ ఇత్యుపాస్తివిషయత్వాదుపాస్తేశ్చారోపేణాప్యుపపత్తేర్న వ్యాప్తిసాధకత్వమిత్యుక్తమ్ , అత్ర తు సమోఽనేన సర్వేణేత్యాదేః ప్రాణవ్యాప్తిశ్రవణస్యాధిదేవికవిషయత్వం వర్ణ్యత - ఇతి తన్న ; అత్రాపి సమత్వాత్ , సామ ప్రాణ ఇతి వ్యుత్పాద్య య ఎవమేతత్ సామ వేదేత్యుపాస్తివిధానాద్ , హేతుభేదస్య చాధికరణాభేదకత్వాదితి। కుటో ఘటః ।

యత్త్వస్య విభుత్వామ్నానమితి ।

సమ ఎభిస్త్రిభిర్లోకైరిత్యేతదిత్యర్థః । సమష్టిః సామాన్యమ్ । వ్యష్టిః విశేషస్తద్రూపేణ ।

యస్తు విశేషమాత్రరూపః ప్రాణో న తద్రూపేణ విభుత్వామ్నానమిత్యాహ –

న త్వితి ।

ఆత్మని శరీరే భవతీత్యాధ్యాత్మికమ్ । ప్లుషిర్మశకాదపి  సూక్ష్మశరీరః పుత్తికాఖ్యో జన్తువిశేషః । తదాశ్రయా ఆధ్యాత్మికప్రాణాశ్రయాః॥౧౩॥

ఇతి షష్ఠం శ్రేష్ఠాణుత్వాధికరణమ్॥