ಪಂಚಪಾದಿಕಾ
ವಕ್ತವ್ಯಕಾಶಿಕಾ
 

ನನು ಭವೇದನಾದಿಃ, ಅನಂತಃ ಕಥಮ್ ? ಯದಿ ಸ್ಯಾತ್ತತ್ಪ್ರಹಾಣಾಯ ಕಥಂ ವೇದಾಂತಾ ಆರಭ್ಯಂತೇ ? ಅಂತವತ್ತ್ವೇಽಪಿ ತರ್ಹಿ ಕಥಮ್ ? ಸ್ವತೋಽನ್ಯತೋ ವಾ ತತ್ಸಿದ್ಧೇಃತಸ್ಮಾತ್ ಅನಂತಸ್ಯ ಪ್ರಹಾಣಾಯ ವೇದಾಂತಾ ಆರಭ್ಯಂತೇ ಇತ್ಯುಕ್ತೇ, ಅರ್ಥಾದೇಷ ಏವ ಪ್ರಹಾಣಹೇತುಃ, ಅಸತ್ಯಸ್ಮಿನ್ ಅನಂತಃ ಇತಿ ನಿಶ್ಚೀಯತೇ

ಮಿಥ್ಯಾಪ್ರತ್ಯಯರೂಪ

ಇತಿ ರೂಪಗ್ರಹಣಂ ಲಕ್ಷಣತಸ್ತಥಾ ರೂಪ್ಯತೇ, ವ್ಯವಹಾರತಃ ಇತಿ ದರ್ಶಯಿತುಮ್

ಕರ್ತೃತ್ವಭೋಕ್ತೃತ್ವಪ್ರವರ್ತಕಃ

ಇತಿ ಅನರ್ಥಹೇತುತ್ವಂ ದರ್ಶಯತಿ ಹೇಯತಾಸಿದ್ಧಯೇತೇನ ಕರ್ತೃರ್ಭೋಕ್ತುಶ್ಚ ಸತೋ ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಂ ದೋಷಪ್ರವರ್ತನಮಿತಿ ಯೇಷಾಂ ಮತಂ, ತನ್ನಿರಾಕೃತಂ ಭವತಿ

ಸರ್ವಲೋಕಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಃ ಇತಿ

ದೇಹೇಂದ್ರಿಯಾದಿಷ್ವಹಂಮಮಾಭಿಮಾನಹೀನಸ್ಯೇ’ತ್ಯುಪನ್ಯಸ್ಯ‘ನಹೀಂದ್ರಿಯಾಣ್ಯನುಪಾದಾಯೇ’ತ್ಯಾದಿನಾ ಯೋಽನುಭವೋ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಸಿದ್ಧಯೇ ಅನುಸೃತಃ ತಂ ನಿಗಮಯತಿ

ನನು ಭವೇದನಾದಿಃ, ಅನಂತಃ ಕಥಮ್ ? ಯದಿ ಸ್ಯಾತ್ತತ್ಪ್ರಹಾಣಾಯ ಕಥಂ ವೇದಾಂತಾ ಆರಭ್ಯಂತೇ ? ಅಂತವತ್ತ್ವೇಽಪಿ ತರ್ಹಿ ಕಥಮ್ ? ಸ್ವತೋಽನ್ಯತೋ ವಾ ತತ್ಸಿದ್ಧೇಃತಸ್ಮಾತ್ ಅನಂತಸ್ಯ ಪ್ರಹಾಣಾಯ ವೇದಾಂತಾ ಆರಭ್ಯಂತೇ ಇತ್ಯುಕ್ತೇ, ಅರ್ಥಾದೇಷ ಏವ ಪ್ರಹಾಣಹೇತುಃ, ಅಸತ್ಯಸ್ಮಿನ್ ಅನಂತಃ ಇತಿ ನಿಶ್ಚೀಯತೇ

ಮಿಥ್ಯಾಪ್ರತ್ಯಯರೂಪ

ಇತಿ ರೂಪಗ್ರಹಣಂ ಲಕ್ಷಣತಸ್ತಥಾ ರೂಪ್ಯತೇ, ವ್ಯವಹಾರತಃ ಇತಿ ದರ್ಶಯಿತುಮ್

ಕರ್ತೃತ್ವಭೋಕ್ತೃತ್ವಪ್ರವರ್ತಕಃ

ಇತಿ ಅನರ್ಥಹೇತುತ್ವಂ ದರ್ಶಯತಿ ಹೇಯತಾಸಿದ್ಧಯೇತೇನ ಕರ್ತೃರ್ಭೋಕ್ತುಶ್ಚ ಸತೋ ಮಿಥ್ಯಾಜ್ಞಾನಂ ದೋಷಪ್ರವರ್ತನಮಿತಿ ಯೇಷಾಂ ಮತಂ, ತನ್ನಿರಾಕೃತಂ ಭವತಿ

ಸರ್ವಲೋಕಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಃ ಇತಿ

ದೇಹೇಂದ್ರಿಯಾದಿಷ್ವಹಂಮಮಾಭಿಮಾನಹೀನಸ್ಯೇ’ತ್ಯುಪನ್ಯಸ್ಯ‘ನಹೀಂದ್ರಿಯಾಣ್ಯನುಪಾದಾಯೇ’ತ್ಯಾದಿನಾ ಯೋಽನುಭವೋ ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಸಿದ್ಧಯೇ ಅನುಸೃತಃ ತಂ ನಿಗಮಯತಿ

ಅನಂತಃ ಕಥಮಿತಿ ।

ಜ್ಞಾನನಿವರ್ತ್ಯತ್ವಾದಿತಿ ಭಾವಃ ।

ಯದಿ ಸ್ಯಾದಿತಿ ।

ಅಭಾವವಿಲಕ್ಷಣತ್ವೇ ಸತಿ ಅನಾದಿತ್ವಾದಾತ್ಮವದನಂತಶ್ಚೇದಿತ್ಯರ್ಥಃ ।

ಮಿಥ್ಯಾಪ್ರತ್ಯಯರೂಪ ಇತ್ಯತ್ರ ಮಿಥ್ಯಾಪ್ರತ್ಯಯಸದೃಶಃ, ನ ತು ಮಿಥ್ಯೇತ್ಯುಚ್ಯತ ಇತಿ ಶಂಕಾನಿರಾಸಾರ್ಥಮಾಹ –

ರೂಪಗ್ರಹಣಮಿತಿ ।

ತೇನೇತಿ ಕರ್ತೃತ್ವಭೋಕ್ತೃತ್ವಶಕ್ತೇರಪ್ಯಧ್ಯಾಸಹೇತುಕತ್ವೇನೇತ್ಯರ್ಥಃ ।

ಕರ್ತುರ್ಭೋಕ್ತುಶ್ಚ ಸತ ಇತಿ ।

ಸ್ವತ ಏವ ಕರ್ತೃತ್ವಾದಿಶಕ್ತಿಮತ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ।

ದೋಷಪ್ರವರ್ತನಮಿತಿ ।

ರಾಗದ್ವೇಷಜನನೇನ ಪ್ರವೃತ್ತಿಕಾರಣಮಿತ್ಯರ್ಥಃ ।

ಯೇಷಾಮಿತಿ ।

ಸಾಂಖ್ಯವ್ಯತಿರಿಕ್ತಾನಾಮಿತ್ಯರ್ಥಃ ।

ಮಿಥ್ಯಾತ್ವಸಿದ್ಧಯ ಇತಿ ।

ಅಹಂಮಮಾಭಿಮಾನಾಖ್ಯಾಧ್ಯಾಸಸಿದ್ಧಯ ಇತ್ಯರ್ಥಃ ।