పఞ్చపాదికా
వక్తవ్యకాశికా
 

నను భవేదనాదిః, అనన్తః కథమ్ ? యది స్యాత్తత్ప్రహాణాయ కథం వేదాన్తా ఆరభ్యన్తే ? అన్తవత్త్వేఽపి తర్హి కథమ్ ? స్వతోఽన్యతో వా తత్సిద్ధేఃతస్మాత్ అనన్తస్య ప్రహాణాయ వేదాన్తా ఆరభ్యన్తే ఇత్యుక్తే, అర్థాదేష ఎవ ప్రహాణహేతుః, అసత్యస్మిన్ అనన్తః ఇతి నిశ్చీయతే

మిథ్యాప్రత్యయరూప

ఇతి రూపగ్రహణం లక్షణతస్తథా రూప్యతే, వ్యవహారతః ఇతి దర్శయితుమ్

కర్తృత్వభోక్తృత్వప్రవర్తకః

ఇతి అనర్థహేతుత్వం దర్శయతి హేయతాసిద్ధయేతేన కర్తృర్భోక్తుశ్చ సతో మిథ్యాజ్ఞానం దోషప్రవర్తనమితి యేషాం మతం, తన్నిరాకృతం భవతి

సర్వలోకప్రత్యక్షః ఇతి

దేహేన్ద్రియాదిష్వహంమమాభిమానహీనస్యే’త్యుపన్యస్య‘నహీన్ద్రియాణ్యనుపాదాయే’త్యాదినా యోఽనుభవో మిథ్యాత్వసిద్ధయే అనుసృతః తం నిగమయతి

నను భవేదనాదిః, అనన్తః కథమ్ ? యది స్యాత్తత్ప్రహాణాయ కథం వేదాన్తా ఆరభ్యన్తే ? అన్తవత్త్వేఽపి తర్హి కథమ్ ? స్వతోఽన్యతో వా తత్సిద్ధేఃతస్మాత్ అనన్తస్య ప్రహాణాయ వేదాన్తా ఆరభ్యన్తే ఇత్యుక్తే, అర్థాదేష ఎవ ప్రహాణహేతుః, అసత్యస్మిన్ అనన్తః ఇతి నిశ్చీయతే

మిథ్యాప్రత్యయరూప

ఇతి రూపగ్రహణం లక్షణతస్తథా రూప్యతే, వ్యవహారతః ఇతి దర్శయితుమ్

కర్తృత్వభోక్తృత్వప్రవర్తకః

ఇతి అనర్థహేతుత్వం దర్శయతి హేయతాసిద్ధయేతేన కర్తృర్భోక్తుశ్చ సతో మిథ్యాజ్ఞానం దోషప్రవర్తనమితి యేషాం మతం, తన్నిరాకృతం భవతి

సర్వలోకప్రత్యక్షః ఇతి

దేహేన్ద్రియాదిష్వహంమమాభిమానహీనస్యే’త్యుపన్యస్య‘నహీన్ద్రియాణ్యనుపాదాయే’త్యాదినా యోఽనుభవో మిథ్యాత్వసిద్ధయే అనుసృతః తం నిగమయతి

అనన్తః కథమితి ।

జ్ఞాననివర్త్యత్వాదితి భావః ।

యది స్యాదితి ।

అభావవిలక్షణత్వే సతి అనాదిత్వాదాత్మవదనన్తశ్చేదిత్యర్థః ।

మిథ్యాప్రత్యయరూప ఇత్యత్ర మిథ్యాప్రత్యయసదృశః, న తు మిథ్యేత్యుచ్యత ఇతి శఙ్కానిరాసార్థమాహ –

రూపగ్రహణమితి ।

తేనేతి కర్తృత్వభోక్తృత్వశక్తేరప్యధ్యాసహేతుకత్వేనేత్యర్థః ।

కర్తుర్భోక్తుశ్చ సత ఇతి ।

స్వత ఎవ కర్తృత్వాదిశక్తిమత ఇత్యర్థః ।

దోషప్రవర్తనమితి ।

రాగద్వేషజననేన ప్రవృత్తికారణమిత్యర్థః ।

యేషామితి ।

సాఙ్ఖ్యవ్యతిరిక్తానామిత్యర్థః ।

మిథ్యాత్వసిద్ధయ ఇతి ।

అహంమమాభిమానాఖ్యాధ్యాససిద్ధయ ఇత్యర్థః ।