பஞ்சபாதி³கா
வக்தவ்யகாஶிகா
 

தத்த்வமஸீத்யாதி³வாக்யாத்³ப்³ரஹ்மரூபாவகா³ஹிஜ்ஞாநாந்தரோத்பத்தேரிஷ்டத்வாத்தத்³தி⁴ ப்³ரஹ்மணோ(அ)வச்சி²த்³யைவ சைதந்யஸ்ய ப்³ரஹ்மரூபத்வப்ரச்சா²த³நேந ஜீவரூபத்வாபாதி³காமநாதி³ஸித்³தா⁴மவித்³யாமஹங்காராதி³விக்ஷேபஹேதும் நிராகுர்வதே³வோத்பத்³யதேதத: காரணநிவ்ருத்தௌ தத்கார்யம்அஹமி’தி ஜீவே போ⁴க்த்ருத்வரூபதா ஸபரிகரா நிவர்தத இதி யுஜ்யதேஅஹம்ப்ரத்யய: புநரநாதி³ஸித்³தோ⁴(அ)நாதி³ஸித்³தே⁴நைவ கார்யகரணமாத்ரேண ஸஹபா⁴வாத³விரோதா⁴த் ஸ்வரூபவிவேகமாத்ரேண நிவர்ததேநாபி ஜ்ஞாநாந்தரமுத்பந்நமிதி விஶேஷ:

தத்த்வமஸீத்யாதி³வாக்யாத்³ப்³ரஹ்மரூபாவகா³ஹிஜ்ஞாநாந்தரோத்பத்தேரிஷ்டத்வாத்தத்³தி⁴ ப்³ரஹ்மணோ(அ)வச்சி²த்³யைவ சைதந்யஸ்ய ப்³ரஹ்மரூபத்வப்ரச்சா²த³நேந ஜீவரூபத்வாபாதி³காமநாதி³ஸித்³தா⁴மவித்³யாமஹங்காராதி³விக்ஷேபஹேதும் நிராகுர்வதே³வோத்பத்³யதேதத: காரணநிவ்ருத்தௌ தத்கார்யம்அஹமி’தி ஜீவே போ⁴க்த்ருத்வரூபதா ஸபரிகரா நிவர்தத இதி யுஜ்யதேஅஹம்ப்ரத்யய: புநரநாதி³ஸித்³தோ⁴(அ)நாதி³ஸித்³தே⁴நைவ கார்யகரணமாத்ரேண ஸஹபா⁴வாத³விரோதா⁴த் ஸ்வரூபவிவேகமாத்ரேண நிவர்ததேநாபி ஜ்ஞாநாந்தரமுத்பந்நமிதி விஶேஷ:

வ்யதிரேகப்³ரஹ்மாத்மஜ்ஞாநயோரத்⁴யாஸநிவ்ருத்தௌ கோ விஶேஷ இதி தத்ராஹ -

தத்³தி⁴ ப்³ரஹ்மணோ(அ)வச்சி²த்³யேதி ।

ப்³ரஹ்மண: ஸகாஶாத் ப்ரதிபி³ம்ப³ரூபேண போ⁴க்த்ருத்வ இத்யர்த²: ।

சைதந்யஸ்யேதி ।

ப்ரதிபி³ம்ப³ரூபேண சைதந்யஸ்ய இத்யர்த²: ।

பீ³ஜநாஶே(அ)பி கார்யாவஸ்தா²நவத³வித்³யாநாஶே(அ)பி ப்ரவாஹாகாரஸ்யாவஸ்தா²நம் ஸ்யாதி³தி நேத்யாஹ -

தத: காரணநிவ்ருத்தாவிதி ।

போ⁴க்த்ருரூபதா இதி ।

அஹங்கார இத்யர்த²: ।

ஸபரிகரேதி ।

ப்ரமாத்ருத்வாதி³ஸஹிதேத்யர்த²: ।

விவிக்த இதி க்³ரஹணாபா⁴வே(அ)பி தை³வக³த்யா ஸ்வரூபேண விவிக்தப்³ரஹ்மரூபாத்மக்³ராஹித்வாத் அஹம்ப்ரத்யய: கிமித்யத்⁴யாஸம் ந நிவர்தயதீத்யாஶங்க்ய ப்³ரஹ்மாத்மதாநவபா⁴ஸகத்வாத் ந தேந நிவ்ருத்திரித்யாஹ -

அஹம்ப்ரத்யய: புநரிதி ।

கார்யகரணமாத்ரேண ஸஹபா⁴வாதி³தி ।

ஜாக்³ரத்ஸ்வாப்நஸ்வாத்மதே³ஹேதிதே³ஹயோரந்யோந்யவ்யபி⁴சாரே(அ)பி கார்யகரணமாத்ரேண ஸஹபா⁴வாதி³த்யர்த²: ।

விசாராத்³விவேகஜ்ஞாநாந்தரமுத்பந்நம் நிவர்தயேத் இதி, நாப்ரமாணஜ்ஞாநத்வாதி³த்யாதி³த்யாஹ -

நாபி ஜ்ஞாநாந்தரமிதி ।