அத² கோ(அ)யம் தர்கோ நாம ? யுக்தி: । நநு பர்யாய ஏஷ: ? ஸ்வரூபமபி⁴தீ⁴யதாம் । இத³முச்யதே — ப்ரமாணஶக்திவிஷயதத்ஸம்ப⁴வபரிச்சே²தா³த்மா ப்ரத்யய: । நநு ஏவம் தர்கஸாபேக்ஷம் ஸ்வமர்த²ம் ஸாத⁴யதோ(அ)நபேக்ஷத்வஹாநேரப்ராமாண்யம் ஸ்யாத் , ந ஸ்யாத் ; ஸ்வமஹிம்நைவ விஷயாத்⁴யவஸாயஹேதுத்வாத் , க்வ தர்ஹி தர்கஸ்யோபயோக³: ? விஷயாஸம்ப⁴வாஶங்காயாம் ததா² அநுப⁴வப²லாநுத்பத்தௌ தத்ஸம்ப⁴வப்ரத³ர்ஶநமுகே²ந ப²லப்ரதிப³ந்த⁴விக³மே । ததா² ச தத்த்வமஸிவாக்யே த்வம்பதா³ர்தோ² ஜீவ: தத்பதா³ர்த²ப்³ரஹ்மஸ்வரூபதாமாத்மநோ(அ)ஸம்பா⁴வயந் விபரீதம் ச ரூபம் மந்வாந: ஸமுத்பந்நே(அ)பி ஜ்ஞாநே தாவத் நாத்⁴யவஸ்யதி, யாவத்தர்கேண விரோத⁴மபநீய தத்³ரூபதாமாத்மநோ ந ஸம்பா⁴வயதி । அத: ப்ராக் வித்³யா உதி³தாபி வாக்யாத் அநவாப்தேவ ப⁴வதி । அவாப்திப்ரகாரஶ்ச வேதா³ந்தேஷ்வேவ நிர்தி³ஷ்ட: ஸாக்ஷாத³நுப⁴வப²லோத்³தே³ஶேந । தேநோச்யதே —
வித்³யாப்ரதிபத்தயே இதி ॥
நநு ஆத்மைகத்வவித்³யாப்ரதிபத்தி: நாநர்த²ஹேதுப்ரஹாணாய ப்ரப⁴வதி ; ததா²ஹி — ஜீவஸ்ய கார்யகாரணஸங்கா⁴தாத³ந்யத்வப்ரதிபத்தே: ப்³ரஹ்மஸ்வரூபதாப்ரதிபத்தி: ந விஶிஷ்யதே ; உப⁴யத்ராப்யஹங்காரக்³ரந்தே²: மநுஷ்யாபி⁴மாநபர்யந்தஸ்யாவிகலமநுவர்தமாநத்வாத் , உச்யதே — ப⁴வது தத்ராவித்³யாயா அநிவர்திதத்வாத் தத் , இஹ புநரபஸாரிதாவித்³யாதோ³ஷம் ப்³ரஹ்மாத்மஜ்ஞாநமுத³யமாஸாத³யத் கத²ம் தந்நிமித்தம் போ⁴க்த்ராதி³க்³ரந்தி²ப்ரவாஹம் நாபநயதி ? ந ஹி ஜீவஸ்ய ப்³ரஹ்மாத்மாவக³ம: தத்³விஷயாநவக³மமபா³த⁴மாந: உதே³தி ॥
ததா² அநுப⁴வப²லாநுத்பத்தாவிதி ।
அஸம்பா⁴வநாபி⁴பூ⁴தவிஷயே ஆபரோக்ஷ்யப²லாநுத்பத்தாவித்யர்த²: ।
அநாத்மநி ஸம்ப⁴வே(அ)ப்யாத்மநி ஸ்வயம்ப்ரகாஶே அஸம்பா⁴வநாதி³ரூபப்ரதிப³ந்தோ⁴ ந ஸம்ப⁴வதீதி தத்ராஹ -
ததா² ச தத்த்வமஸீதி ।
அஸம்பா⁴வயந்நிதி ।
சித்தஸ்ய ப்³ரஹ்மாத்மபரிபா⁴வநாஸம்ஸ்காரநிமித்தைகாக்³ர்யவ்ருத்த்யயோக்³யதயா ஆபரோக்ஷ்யாபா⁴வம் மந்யமாந இத்யர்த²: ।
விபரீதம் ச ரூபமிதி ।
ஶரீராத்³யபி⁴மாநஸம்ஸ்காரப்ரசயநிமித்தாநேகாக்³ரதாதோ³ஷேண பரோக்ஷமிதி மந்யமாந இத்யர்த²: । யாவத்தர்கேண இத்யத்ர தர்கஶப்³தே³ந கர்மாக³மாதி³மநநநிதி³த்⁴யாஸநஶமாத³யோ வேதா³ந்தேஷு ஶப்³த³ஸஹகாரித்வேந நிர்தி³ஷ்டா இத்யர்த²: ।
அவிகலஅவிசாலமிதிமநுவர்தமாநத்வாதி³தி ।
வ்யதிரேகஜ்ஞாநாதூ³ர்த்⁴வமிவ ப்³ரஹ்மாத்மஜ்ஞாநாதூ³ர்த்⁴வமபி அநுவர்தமாநத்வாத் அநிவர்தகத்வமிதிஅநுவர்தகத்வம் துல்யமித்யர்த²: ।
அஜ்ஞாநநிவர்தகத்வமபி ப்³ரஹ்மஜ்ஞாநஸ்ய வ்யதிரேகஜ்ஞாநவந்ந ஸித்⁴யதீதி தத்ராஹ -
ந ஹி ஜீவஸ்யேதி ।
ப்³ரஹ்மாத்மஜ்ஞாநேந ஸமாநவிஷயத்வாத் நிவர்தகமிதி பா⁴வ: । ஐஶ்வர்யாய பஶ்வாத்³யர்த²மப்⁴யுத³யாய ஸ்வர்கா³த்³யர்த²ம் , கர்மஸம்ருத்³த⁴ய இதி கர்மப²லாதிரிக்தப²லஶூந்யதயாஶூந்யத்வதயேதி கர்மப²லஸம்ருத்³த்⁴யர்தா²நி அங்கா³ஶ்ரிதோபாஸநாநீத்யர்த²: ।