అథ కోఽయం తర్కో నామ ? యుక్తిః । నను పర్యాయ ఎషః ? స్వరూపమభిధీయతామ్ । ఇదముచ్యతే — ప్రమాణశక్తివిషయతత్సమ్భవపరిచ్ఛేదాత్మా ప్రత్యయః । నను ఎవం తర్కసాపేక్షం స్వమర్థం సాధయతోఽనపేక్షత్వహానేరప్రామాణ్యం స్యాత్ , న స్యాత్ ; స్వమహిమ్నైవ విషయాధ్యవసాయహేతుత్వాత్ , క్వ తర్హి తర్కస్యోపయోగః ? విషయాసమ్భవాశఙ్కాయాం తథా అనుభవఫలానుత్పత్తౌ తత్సమ్భవప్రదర్శనముఖేన ఫలప్రతిబన్ధవిగమే । తథా చ తత్త్వమసివాక్యే త్వమ్పదార్థో జీవః తత్పదార్థబ్రహ్మస్వరూపతామాత్మనోఽసమ్భావయన్ విపరీతం చ రూపం మన్వానః సముత్పన్నేఽపి జ్ఞానే తావత్ నాధ్యవస్యతి, యావత్తర్కేణ విరోధమపనీయ తద్రూపతామాత్మనో న సమ్భావయతి । అతః ప్రాక్ విద్యా ఉదితాపి వాక్యాత్ అనవాప్తేవ భవతి । అవాప్తిప్రకారశ్చ వేదాన్తేష్వేవ నిర్దిష్టః సాక్షాదనుభవఫలోద్దేశేన । తేనోచ్యతే —

విద్యాప్రతిపత్తయే ఇతి ॥

నను ఆత్మైకత్వవిద్యాప్రతిపత్తిః నానర్థహేతుప్రహాణాయ ప్రభవతి ; తథాహి — జీవస్య కార్యకారణసఙ్ఘాతాదన్యత్వప్రతిపత్తేః బ్రహ్మస్వరూపతాప్రతిపత్తిః న విశిష్యతే ; ఉభయత్రాప్యహఙ్కారగ్రన్థేః మనుష్యాభిమానపర్యన్తస్యావికలమనువర్తమానత్వాత్ , ఉచ్యతే — భవతు తత్రావిద్యాయా అనివర్తితత్వాత్ తత్ , ఇహ పునరపసారితావిద్యాదోషం బ్రహ్మాత్మజ్ఞానముదయమాసాదయత్ కథం తన్నిమిత్తం భోక్త్రాదిగ్రన్థిప్రవాహం నాపనయతి ? న హి జీవస్య బ్రహ్మాత్మావగమః తద్విషయానవగమమబాధమానః ఉదేతి ॥