ஸூத்ரிதாமிதி ।

ப்ரத²மஸூத்ரேணார்தி²கார்த²தயா ப்ரதிபாதி³தாமித்யர்த²: । அவித்³யாமுபத³ர்ஶ்ய தஸ்யா: ஜ்ஞாநநிரஸ்யத்வப்ரத³ர்ஶநேநாவித்³யாநிவ்ருத்திஸித்³தே⁴: கிமத்⁴யாஸோபவர்ணநேந கௌ³ரவாதி³தி ஶங்கிதுரபி⁴ப்ராய: ।

தச்ச²ப்³தா³ர்த²மாஹ –

ஆக்ஷிப்தமிதி ।

ஏதச்ச²ப்³தா³ர்த²மாஹ ஸமாஹிதமிதி ।

ஏவம்லக்ஷணமிதி பா⁴ஷ்யே ப³ஹுவ்ரீஹிஸமாஸமபி⁴ப்ரேத்ய பரிஷ்க்ருதார்த²மாஹ –

உக்தலக்ஷணலக்ஷிதமிதி ।

மந்யந்த இதி ।

ப்ரமாணகுஶலா இதி ஶேஷ: । தத்³விவேகேநேத்யஸ்ய வ்யாக்²யாநமத்⁴யஸ்தநிஷேதே⁴நேதி । அத்⁴யஸ்தஸ்யாஹங்காராதே³: நிஷேதே⁴ந விலயநேந அதி⁴ஷ்டா²நஸ்வரூபஸ்ய நிர்தா⁴ரணமவதா⁴ரணாத்மகவிஜ்ஞாநம் ப்³ரஹ்மவிதோ³ வித்³யாமாஹுரித்யர்த²: । நேத³ம் ரஜதம் கிந்து ஶுக்திரேவேத்யத்⁴யஸ்தாதத்³ரூபரஜதவிலயநேந அதி⁴ஷ்டா²நஶுக்திஸ்வரூபஸ்ய ப்ரத்யக³பி⁴ந்நப்³ரஹ்மணோ நிர்விசிகித்ஸமவதா⁴ரணாத்மகம் விஜ்ஞாநம் வித்³யேதி ப்³ரஹ்மவிதோ³ வத³ந்தீதி பா⁴வ: ।

உக்தந்யாயேநேதி ।

அவித்³யாகார்யே த்வவித்³யாநிவர்த்யத்வரூபோக்தஹேதுத்³வயேநேத்யர்த²: ।

நநு கத²முக்தஶங்காயா: பரிஹார: தஸ்ய பரிஹாரஸ்ய பா⁴ஷ்யே அப்ரதீயமாநத்வாதி³த்யத ஆஹ –

மூலேதி ।

தத்³வர்ணநமத்⁴யாஸவர்ணநமித்யர்த²: ।

ப³ந்த⁴ஸ்யாநர்த²ரூபஸ்யாவாஸ்தவத்வத்³யோதயிதுமக்ஷரார்த²மாஹ –

அத்⁴யஸ்தக்ருதேதி ।

அத்⁴யஸ்த: அஹங்காராதி³: தத்க்ருதோ யோக³ப்ரபா⁴வாதி³ஜநிதஸர்வஜ்ஞத்வாதி³ரூபோ கு³ண: தத்க்ருத: அவிவேகஜநிதப்³ரஹ்மஹத்யாதி³ரூபோ தோ³ஷ இதி விவேக: । அக்ஷரார்த²: ஶக்த்யா ஶப்³த³தாடி³தார்த² இத்யர்த²: ।

வ்ருத்தாநுவாத³புர:ஸரமுத்தரபா⁴ஷ்யதாத்பர்யமாஹ –

ஏவமிதி ।

உக்தரீத்யேர்த²: । யுஷ்மத³ஸ்மதி³த்யாதி³நா நைஸர்கி³கோ(அ)யம் லோகவ்யவஹார இத்யந்தேந பா⁴ஷ்யேண ஸித்³த⁴வது³பந்யஸ்தமாத்மாநாத்மநோரந்யோ(அ)ந்யவிஷயமவித்³யாஶப்³தி³தமத்⁴யாஸம் ஸிஷாத⁴யிஷுஸ்தஸ்ய லக்ஷணமபி⁴தா⁴ய தத்ஸம்ப⁴வம் சாத்மநி த³ர்ஶயித்வா புநஸ்தத்³பா⁴வநிஶ்சயமுபபாத³யிதுமிச்ச²ந் ப்ரமாணமாஹேதி பா⁴வ: । ஶ்லோக: –
வ்யாக்²யாயதே யதா³ பா⁴ஷ்யம் ஸங்கேதோ லிக்²யதே ததா³ ।
ஆதௌ³ து பா⁴ஷ்ய இத்யேவமந்தே வ்யாக்²யாந இத்யபி ॥

பா⁴ஷ்யே –

ப்ரமாணப்ரமேயவ்யவஹாரா இதி ।

ப்ரமாணாநாம் சக்ஷுராதீ³நாம் வ்யவஹார: உந்மீலநநிமீலநாதி³ரூப: க்ரியாவிஶேஷ: ப்ரமேயக⁴டாதீ³நாம் வ்யவஹார: ஆநயநாதி³ரூப: க்ரியாவிஶேஷ: ।

ஸர்வாணி ச ஶாஸ்த்ராணீதி ।

கர்மஶஸ்த்ராணி மோக்ஷஶாஸ்த்ராணி சேத்யர்த²: । விதி⁴ப்ரதிஷேத⁴மோக்ஷபராணீத்யத்ர விதி⁴ப்ரதிஷேத⁴பராணி மோக்ஷபராணீத்யநுப⁴யத்ர பரஶப்³த³ஸ்யாந்வய: । அத்⁴யாஸம் புரஸ்க்ருத்ய ப்ரமாணாதி³வ்யவஹாரா: ப்ரவ்ருத்தா இத்யநேநாத்⁴யாஸாஶ்ரய: ப்ரமாதாபி க³ம்யதே, ததா² சாவித்³யாவத்³விஷயாணி ப்ரத்யக்ஷாதி³ப்ரமாணாநீத்யுக்தம் ப⁴வதி ததா² ஸதி கத²ம் புநரவித்³யாவத்³விஷயாணீத்யாத்³யநுவாத³பூர்வகாக்ஷேபோ யுக்த: புரோவாத³ஸம்ப⁴வாதி³தி பா⁴வ: । புந:ஶப்³த³: ப்ரமாணாந்தரத்³யோதக: ।

வ்யாக்²யாநே

லௌகிக இதி ।

ப்ரமாதா ப்ரமாணம் ப்ரமேயமித்யாதி³ வ்யவஹாரோ லோகிக இத்யர்த²: । கர்தா கரணம் கர்மேத்யாதி³வ்யவஹார: கர்மஶாஸ்த்ரீய இத்யர்த²: । த்⁴யாதா த்⁴யாநம் த்⁴யேயமித்யாதி³வ்யவஹார: மோக்ஷஶாஸ்த்ரீய இத்யர்த²: । நநு மோக்ஷஶாஸ்த்ரேபி ப்ரமாணாதி³வ்யவஹாரஸ்ய ஸத்த்வாத³யம் நியம: கத²மிதி சேத் । உச்யதே । ப்ரதா⁴நோபஸர்ஜநபா⁴வேநாயம் நியம உபபத்³யத இதி । ததா² ச த்ரிவித⁴வ்யவஹாரஸ்ய தே³ஹேந்த்³ரியாதி³ஷ்வஹம்மமாத்⁴யாஸமூலகத்வம் ப்ரத்யக்ஷஸித்³த⁴ம் வ்யவஹாரஹேதுத்வேநாத்⁴யாஸோ(அ)பி ப்ரத்யக்ஷஸித்³த⁴: ப்ரமாணாநாமவித்³யாவத்³விஷயத்வமபி ப்ரத்யக்ஷஸித்³த⁴மிதி ப்ரமாணமுபந்யஸ்தம் ப⁴வதீதி பா⁴வ: ।

நநு கர்மஶாஸ்த்ரீயத்வம் நாம கர்மஶாஸ்த்ராணாம் ஸம்ப³ந்தி⁴த்வமிதி வாச்யம் , தத்ர காநி மோக்ஷஶாஸ்த்ராணீத்யாஶங்க்ய விதி⁴நிஷேத⁴பராணி கர்மஶாஸ்த்ராணி மோக்ஷபராணி மோக்ஷஶாஸ்த்ராணீதி விபா⁴க³மாஹ –

தத்ரேதி ।

நநு மோக்ஷஶஸ்த்ரஸ்யாபி விதி⁴நிஷேத⁴பரத்வமேவ வக்தவ்யம் தந்நிஷ்ட²த்வாத்ஸகலஶாஸ்த்ரஸ்ய கிம் ததோ(அ)ந்யந்மோக்ஷபரத்வமித்யாஶங்க்ய மோக்ஷஶாஸ்த்ராணாம் மோக்ஷபரத்வம் நாம விதி⁴நிஷேத⁴ஶூந்யப்ரத்யக்³ப்³ரஹ்மபரத்வமித்யாஹ –

விதி⁴நிஷேத⁴ஶூந்யேதி ।

ஏவமிதி ।

உக்தப்ராகரேணேத்யர்த²: ।

உக்தப்ரகாரமேவாஹ –

வ்யவஹாரஹேதுத்வேநேதி ।

வைஶிஷ்ட்யம் த்ருதீயார்த²: வ்யவஹாரஹேதுத்வவிஶிஷ்டாத்⁴யாஸே ஸாக்ஷிஸித்³தே⁴(அ)பீத்யர்த²: । பரமதே மாநஸப்ரத்யக்ஷஸித்³தோ⁴(அ)த்⁴யாஸ இதி த்³யோதநார்த²ம் ஸாமாந்யத: ப்ரத்யக்ஷபத³நிவேஶ: । ஏவமுத்தரத்ர விபா⁴வநீயம் । ப்ரமாணாதீ³நாமசேதநத்வேந தேஷாம் வ்யவஹார: ப்ரமாதாரமந்தரா ந ஸம்ப⁴வதி ப்ரமாத்ருத்வம் ப்ரமாஶ்ரயத்வம் தச்சாஸங்க³ஸ்யாத்மந: விநாத்⁴யாஸம் ந ஶக்யமுபபாத³யிதும் தஸ்மாத்³வ்யவஹாரஹேதுத்வேநாத்⁴யாஸே ஸாக்ஷிப்ரத்யக்ஷஸித்³தே⁴(அ)பி ப்ரமாணாந்தரம் ப்ருச்ச²தீதி பா⁴வ: ।

அத்⁴யாஸோ வ்யவஹாரஹேது: ஸந் ப்ரத்யக்ஷப்ரமாணஸித்³த⁴ இதி ஸாத⁴யிதும் ப்ரவ்ருத்தேந ’தமேதமவித்³யாக்²யமித்யாதி³ மோக்ஷபராணீ’த்யேதத³ந்தேந பா⁴ஷ்யணைவாத்⁴யாஸஸ்ய வ்யவஹாரஹேதுத்வார்த²ம் ப்ரமாணநிஷ்டா²வித்³யாவத்³விஷயத்வமபி ப்ரத்யக்ஷப்ரமாணஸித்³த⁴மிதி ஸாதி⁴தம் ப⁴வதி தத³நுவத³ந் பா⁴ஷ்யாந்வயமாவிஷ்கரோதி –

தத்தத்ப்ரமேயவ்யவஹாரேதி ।

அத்⁴யாஸாத்மகேதி ।

அத்⁴யாஸவிஶிஷ்டேத்யர்த²: । அத²வா அத்⁴யாஸாத்மகோ(அ)ர்தா²த்⁴யாஸஸ்வரூப: ய: ப்ரமாதா ததா³ஶ்ரிதத்வாதி³தி யதா²ஶ்ருத ஏவார்த²: । ப்ரமாத்ருத்வவிஶிஷ்டஸ்ய ப்ரமாது: ஸாபா⁴ஸாஹங்காரஸ்யார்தா²த்⁴யாஸத்வஜ்ஞாபநார்த²மித³ம் விஶேஷணமிதி பா⁴வ: ।

அவித்³யாவத்³விஷயத்வமிதி ।

அத்⁴யாஸவத்புருஷாஶ்ரயத்வமித்யர்த²: । ப்ரத்யக்ஷம் ஸாக்ஷிப்ரத்யக்ஷமித்யர்த²: । நநு ப்ரமாணாநாமத்⁴யாஸவத்ப்ரமாத்ராஶ்ரயத்வம் வக்தவ்யம் குத: ப்ரமாயாஸ்ததா³ஶ்ரயப்ரதிபாத³நமிதி சேந்ந । ப்ரமேயவ்யவஹாரஹேதுபூ⁴தப்ரமாணஸ்ய யதா² அத்⁴யாஸவத்புருஷாஶ்ரயத்வம் ததா² ப்ரமேயவ்யவஹாரஹேதுபூ⁴தப்ரமாயா அபி ததா³ஶ்ரயத்வஜ்ஞாபநார்த²த்வாத் । ந சேத³மப்ரஸக்தமிதி வாச்யம் । ப்ரமாணாநாம் ப்ரமாத்³வாரா ப்ரமேயவ்யவஹாரம் ப்ரதி ஹேதுத்வாத்தேஷாம் ப்ரமாணாநாம் ப்ரமாத்ராஶ்ரிதத்வேந தத்கார்யப்ரமாயா அபி ததா³ஶ்ரிதத்வப்ரதிபாத³நம் ப்ரஸக்தமேவேதி பா⁴வ: । அத²வா ப்ரமாபத³ம் ப்ரமாணபரம் , ததா² ச வ்யவஹாரஹேதுபூ⁴தஸ்ய ப்ரமாணஸ்யாத்⁴யாஸவத்ப்ரமாத்ராஶ்ரிதத்வாதி³தி பா⁴வ: । ப்ரமாணாநாமிதி நிஷ்ட²த்வம் ஷஷ்ட்²யர்த²: ।

விஷயத்வமிதி ।

அத்⁴யாஸஶ்சேதி ஶேஷ: । யத்³யப்யந்யஸ்யாந்யாத்மகத்வாவபா⁴ஸோ(அ)த்⁴யாஸ: ப்ரத்யக்ஷஸித்³த⁴: அவித்³யாவத்³விஷயத்வம் ச ப்ரத்யக்ஷஸித்³த⁴ம் ததா²பி தயோ: ஸத்³பா⁴வே ப்ரமாணாந்தரம் ப்ருச்ச²தீதி பா⁴வ: ।

அவித்³யாவத்³விஷயாணீதி ।

யதா³ புருஷோத்⁴யாஸாத்மகதோ³ஷயுக்தஸ்ததா³ சக்ஷுராதி³கமப்யத்⁴யாஸாத்மகதோ³ஷயுக்தம் , ததா² ச யத்³து³ஷ்டகரணஜந்யம் ஜ்ஞாநம் தத்³ப்⁴ரம இதி நியம: யதா² பீத: ஶங்க² இதி ஜ்ஞாநம் , ஏவம் ச தாநி சக்ஷுராதீ³நி ஸர்வதா³ ப்⁴ரமஜநகாந்யேவ ஸ்யு: ந ப்ரமாஜநகாநீதி அவித்³யாவத்³விஷயாணி தாநி கத²ம் ப்ரமாணாநீதி ப்ராமாண்யாக்ஷேப இதி பா⁴வ: । அர்தா²பத்திபத³ம் ப்ரமாணபரம் ந ப்ரமாபரம் தே³வத³த்தோ(அ)த்⁴யாஸவாநித்யாகாரகார்தா²பத்திரூபப்ரமாகரணமர்தா²பத்தி:, ததா² ச அத்⁴யாஸம் விநா வ்யவஹாரோ ந ஸம்ப⁴வதீதி வ்யவஹாரரூபகார்யார்தா²பத்திரத்⁴யாஸே ப்ரமாணமிதி பா⁴வ: । தத்பத³ம் வ்யவஹாரபரம் சைத்ரோ(அ)த்⁴யாஸவாந் வ்யவஹாரவத்த்வாத் மைத்ரவத்³ வ்யதிரேகேண க⁴டவத்³வேத்யநுமாநம் சாத்⁴யாஸே ப்ரமாணமிதி பா⁴வ: ।

நந்வித³ம் பா⁴ஷ்யமத்⁴யாஸப்ரமாணப்ரதிபாத³நபரதயைவ வ்யாக்²யாயதே கிமவித்³யாவத்³விஷயத்வே ப்ரமாணப்ரதிபாத³நபரதயாபி ந வ்யாக்²யாயதே ப்ரஶ்நவிஷயத்வேநோப⁴யோ: ப்ரஸக்தேஸ்துல்யத்வாதி³தி சேந்ந । அத்⁴யாஸப்ரமாணப்ரதிபாத³நேநாவித்³யாவத்³விஷயத்வே ப்ரமாணப்ரதிபாத³நஸ்ய ஸுலப⁴த்வாத் , ததா²ஹி ப்ரத்யக்ஷாதி³ப்ரமாணமத்⁴யாஸவத்ப்ரமாத்ராதி⁴ஷ்டி²தம் ஸத்ப்ரவ்ருத்திகாரண அசேதநத்வாத்³ரதா²தி³வதி³தி ப்ரயோக³: அசேதநஸ்ய வ்யவஹார: சேதநாதி⁴ஷ்டி²தத்வமந்தரா ந ஸம்ப⁴வதீத்யந்யதா²நுபபத்திரித்யேதத்³வயமவித்³யாவத்³விஷயத்வே ப்ரமாணமிதி விபா⁴வநீயம் । ந கேவலமத்⁴யாஸே வ்யவஹாரலிங்க³காநுமாநமேவ ப்ரமாணம் கிந்து வ்யவஹாரபக்ஷகமபீத்யாஹ –

தே³வத³த்தேதி ।

தே³ஹஶப்³தே³ந மநுஷ்யத்வாதி³ஜாதிவிஶிஷ்ட: அவயவீ அபி⁴மத:, ஆதி³ஶப்³தே³ந இந்த்³ரியக்³ராஹ்யாத்³யவயவக்³ரஹணம் । தே³ஹே அஹமித்யத்⁴யாஸ: இந்த்³ரியாதௌ³ மமேத்யத்⁴யாஸ: தந்மூலக இத்யர்த²: । தஸ்யாத்⁴யாஸஸ்யாந்வயஶ்ச வ்யதிரேகஶ்சாந்வயவ்யதிரேகௌ தாவநுஸரதீத்யந்வயவ்யதிரேகாநுஸாரீ தஸ்ய பா⁴வஸ்தஸ்மாதி³த்யர்த²: । அந்வய: ஸத்த்வம் வ்யதிரேகோ(அ)பா⁴வ இதி விவேக: । வ்யவஹார: ஸ்வவ்யதிரேகத்³வாரா அத்⁴யாஸவ்யதிரேகாநுஸாரீ ப⁴வதீதி பா⁴வ: ।

யத் யத³ந்வயவ்யதிரேகாநுஸாரி தத்தந்மூலகமிதி ஸாமாந்யவ்யாப்திமாஹ –

யதி³த்த²மிதி ।

இத்த²ம் பதா³ந்வயவ்யதிரேகாநுஸாரீ ப⁴வதீத்யர்த²: । ததா² தந்மூலகமித்யர்த²: ।

ஸாமாந்யவ்யாப்திம் ஸ்பு²டீகர்தும் தது³சிதம் ஸ்த²லம் ப்ரத³ர்ஶயதி –

யதே²தி ।

மூலபத³ம் காரணபரம் யதா² ம்ருத³ந்வயவ்யதிரேகாநுஸாரித்வாந்ம்ருந்மூலோ க⁴ட: ததா² அத்⁴யாஸாந்வயவ்யதிரேகாநுஸாரித்வாத³த்⁴யாஸமூலகோ வ்யவஹார இதி பா⁴வ: ।

காரணதயேதி ।

காரணத்வேந ஸாத்⁴யப்ரவிஷ்டத்வாத³த்⁴யாஸஸித்³தி⁴ரிதி பா⁴வ: । வாஶப்³த³ஶ்சார்தே² ।

’உச்யதே தே³ஹேந்த்³ரியாதி³ஷ்வஹமி’த்யாதி³ பா⁴ஷ்யம் ஶ்ரீபா⁴ஷ்யகாரஸ்ய வஸ்துஸங்க்³ராஹகவாக்யம் தஸ்யைவ ப்ரபஞ்சநம் ’நஹீந்த்³ரியாண்யநுபாதா⁴யே’த்யாதி³ பா⁴ஷ்யமிதி விபா⁴க³மபி⁴ப்ரேத்ய உத்தரபா⁴ஷ்யம் ஶங்கோத்தராப்⁴யாமவதாரயதி –

நந்விதி ।

லிங்கா³தே³ரிதி ।

அநுமாநப்ரமணாதே³ரித்யர்த²: । ப்ரத்யக்ஷாதீ³த்யாதி³பதே³நாநுமித்யாதே³: ஸங்க்³ருஹீதத்வாதி³த்யர்த²: । வ்யவஹார: புருஷகர்த்ருகவ்யவஹார இத்யர்த²: ।

ப்ரமாஸ்வரூபாணாம் ப்ரத்யக்ஷாநுமிதிஶாப்³த³ஜ்ஞாநாநாம் வ்யவஹாரமபி⁴நயதி –

த்³ரஷ்டேத்யாதி³நா ।

அநுமாதா அநுமிதிகர்தா ஶாப்³த³ப்ரமாரூபஶ்ரவணகர்தா ஶ்ரோதா । அநுமந்தேதி பாட²: ப்ராமாதி³க: அஸ்மிம்ஶ்ச பாடே² அநுமந்தா அநுமதிகர்தா அநுமதி: ஸம்மதிரித்யர்த²: ।

யத்³வேதி ।

புருஷ: தாநி மமத்வேநாநுபாதா³ய புருஷஸ்ய யோ வ்யவஹார: ஸ ந ஸம்ப⁴வதீத்யந்வய: ।

ப்ரத²மவ்யாக்²யாநே புருஷஸ்ய வ்யவாரகர்த்ருத்வமாத்ரம், வ்யவஹாரஸ்ய து அக்³ருஹீத்வேத்யநேந அநுபாதா³நக்ரியாகர்த்ருத்வம் – ந ஸம்ப⁴வதீத்யநேந சாஸம்ப⁴வக்ரியாகர்த்ருத்வம் சேத்யுப⁴யகர்த்ருத்வம் ப்ரதிபாத்³யதே தஸ்மாத³நுபாதா³யேத்யேககர்தத்வவாசிக்த்வாப்ரத்யய: ஸாது⁴ரிதி பரிஷ்கரோதி –

பூர்வத்ரேதி ।

த்³விதீயவ்யாக்²யாநே வ்யவஹாரஸ்யாஸம்ப⁴வக்ரியாகர்த்ருத்வமாத்ரம் புருஷஸ்ய து புருஷோநுபாதா³யேத்யநேநாநுபாதா³நக்ரியாகர்த்ருத்வம் புருஷஸ்ய வ்யவஹார இத்யநேந வ்யவஹாரகர்த்ருத்வம் சேத்யுப⁴யகர்த்ருத்வம் ப்ரதிபாத்³யதே தத: ப்ரத்யய: ஸாது⁴ரிதி ஸ்பூ²டீகரோதி –

உத்தரத்ரேதி ।

தே³ஹரூபத⁴ர்ம்யத்⁴யாஸாமந்தரா ஹீந்த்³ரியாதி³ரூபத⁴ர்மாத்⁴யாஸோ ந ஸம்ப⁴வதீதி த⁴ர்ம்யத்⁴யாஸோங்கீ³கரணீய இதி பரிஹாரமபி⁴ப்ரேத்ய த⁴ர்மிணம் ஸ்போ²ரயதி –

இந்த்³ரியாணாமிதி ।

நந்விதி ।

அசேதநேந்த்³ரியாதே³ர்வ்யவஹார: சேதநஸம்ப³ந்த⁴மந்தரா ந ஸம்ப⁴வதி ரதா²தே³ர்வ்யவஹார இவாத: சேதநஸம்ப³ந்தோ⁴ வாச்ய: இந்த்³ரியாதே³ஸ்து ஸ்வாஶ்ரயஶரீரத்³வாரா பரம்பராஸம்ப³ந்தே⁴ந சேதநாத்மஸம்ப³ந்த⁴ஸத்த்வாத்³வ்யவஹாரோபபத்தே: கிம் த⁴ர்ம்யத்⁴யாஸேநேதி ஶங்கிதுரபி⁴ப்ராய: ।

ஆத்மஶரீரயோ: ஸம்யோக³: ஸம்ப⁴வதி சேத்ததா³ ஆத்மஸம்யுக்தஶரீரஸம்ப³ந்தி⁴த்வேநேந்த்³ரியாதே³ராத்மஸம்ப³ந்தோ⁴ வக்தும் யுஜ்யதே ஸ ஏவ ந ஸம்ப⁴வதீத்யாஶயம் ஸ்பு²டீகரோதி –

அஸங்கோ³ ஹீதி ।

நிரவயவஸ்யாவயவஸம்ஶ்லேஷரூபஸம்யோகோ³ நாஸ்தி । ஸித்³தா⁴ந்தே ஸமவாயஸ்து நாப்⁴யுபக³த ஏவ ஸ்வரூபாதி³ஸம்ப³ந்த⁴ஸ்து ஸம்யோகா³தி³மூலஸம்ப³ந்த⁴பூர்வக: ததா² சாத்⁴யாஸேநைவ வ்யவஹாரநிர்வாஹ இதி பா⁴வ: ।