அபிச ஸர்வ ஏவோத்தரே ஹேதவோ த³ஹராகாஶஸ்ய பூ⁴தாகாஶத்வம் வ்யாஸேத⁴ந்தீத்யாஹ -

ந ச கல்பிதபே⁴த³ இதி ।

நாபி த³ஹராகாஶோ ஜீவ இத்யாஹ -

யத்³யப்யாத்மஶப்³த³ இதி ।

'உபலப்³தே⁴ரதி⁴ஷ்டா²நம் ப்³ரஹ்மணோ தே³ஹ இஷ்யதே । தேநாஸாதா⁴ரணத்வேந தே³ஹோ ப்³ரஹ்மபுரம் ப⁴வேத்” ॥ தே³ஹே ஹி ப்³ரஹ்மோபலப்⁴யத இத்யஸாதா⁴ரணதயா தே³ஹோ ப்³ரஹ்மபுரமிதி வ்யபதி³ஶ்யதே, ந து ப்³ரஹ்மவிகாரதயா । ததா²ச ப்³ரஹ்மஶப்³தா³ர்தோ² முக்²யோ ப⁴வதி । அஸ்து வா ப்³ரஹ்மபுரம் ஜீவபுரம், ததா²பி யதா² வத்ஸராஜஸ்ய புரே உஜ்ஜயிந்யாம் மைத்ரஸ்ய ஸத்³ம ப⁴வதி, ஏவம் ஜீவஸ்ய புரே ஹ்ருத்புண்ட³ரீகம் ப்³ரஹ்மஸத³நம் ப⁴விஷ்யதி, உத்தரேப்⁴யோ ப்³ரஹ்மலிங்கே³ப்⁴யோ ப்³ரஹ்மணோ(அ)வதா⁴ரணாத் । ப்³ரஹ்மணோ ஹி பா³த⁴கே ப்ரமாணே ப³லீயஸி ஜீவஸ்ய ச ஸாத⁴கே ப்ரமாணே ஸதி ப்³ரஹ்மலிங்கா³நி கத²ஞ்சித³பே⁴த³விவக்ஷயா ஜீவே வ்யாக்²யாயந்தே । ந சேஹ ப்³ரஹ்மணோ பா³த⁴கம் ப்ரமாணம், ஸாத⁴கம் வாஸ்தி ஜீவஸ்ய । ப்³ரஹ்மபுரவ்யபதே³ஶஶ்சோபபாதி³தோ ப்³ரஹ்மோபலப்³தி⁴ஸ்தா²நதயா । அர்ப⁴கௌகஸ்த்வம் சோக்தம் । தஸ்மாத்ஸதி ஸம்ப⁴வே ப்³ரஹ்மணி, தல்லிங்கா³நாம் நாப்³ரஹ்மணி வ்யாக்²யாநமுசிதமிதி ப்³ரஹ்மைவ த³ஹராகாஶோ ந ஜீவபூ⁴தாகாஶாவிதி । ஶ்ரவணமநநமநுவித்³ய ப்³ரஹ்மாநுபூ⁴ய சரணம் சாரஸ்தேஷாம் காமேஷு சரணம் ப⁴வதீத்யர்த²: ।

ஸ்யாதே³தத் । த³ஹராகாஶஸ்யாந்வேஷ்யத்வே ஸித்³தே⁴ தத்ர விசாரோ யுஜ்யதே, நது தத³ந்வேஷ்டவ்யம் , அபிது ததா³தா⁴ரமந்யதே³வ கிஞ்சிதி³த்யுக்தமித்யநுபா⁴ஷதே -

யத³ப்யேததி³தி ।

அநுபா⁴ஷிதம் தூ³ஷயதி -

அத்ர ப்³ரூம இதி ।

யத்³யாகாஶாதா⁴ரமந்யத³ந்வேஷ்டவ்யம் ப⁴வேத்ததே³வோபரி வ்யுத்பாத³நீயம், ஆகாஶவ்யுத்பாத³நம் து க்வோபயுஜ்யத இத்யர்த²: ।

சோத³யதி -

நந்வேதத³பீதி ।

ஆகாஶகத²நமபி தத³ந்தர்வர்திவஸ்துஸத்³பா⁴வப்ரத³ர்ஶநாயைவ ।

அதா²காஶபரமேவ கஸ்மாந்ந ப⁴வதீத்யத ஆஹ -

தம் சேத்³ப்³ரூயுரிதி ।

ஆசார்யேண ஹி “த³ஹரோ(அ)ஸ்மிந்நந்தராகாஶஸ்தஸ்மிந்யத³ந்தஸ்தத³ந்வேஷ்டவ்யம் தத்³வாவ விஜிஜ்ஞாஸிதவ்யம்”(சா². உ. 8 । 1 । 1) இத்யுபதி³ஷ்டே(அ)ந்தேவாஸிநாக்ஷிப்தம் - “கிம் தத³த்ர வித்³யதே யத³ந்வேஷ்டவ்யம்”(சா². உ. 8 । 1 । 2) । புண்ட³ரீகமேவ தாவத்ஸூக்ஷ்மதரம், தத³வருத்³த⁴மாகாஶம் ஸூக்ஷ்மதமம் । தஸ்மிந்ஸூக்ஷ்மதமே கிமபரமஸ்தி । நாஸ்த்யேவேத்யர்த²: । தத்கிமந்வேஷ்டவ்யமிதி । தத³ஸ்மிந்நாக்ஷேபே பரிஸமாப்தே ஸமாதா⁴நாவஸர ஆசார்யஸ்யாகாஶோபமாநோபக்ரமம் வச: - “உபே⁴ அஸ்மிந்த்³யாவாப்ருதி²வீ ஸமாஹிதே”(சா². உ. 8 । 1 । 3) இதி । தஸ்மாத்புண்ட³ரீகாவருத்³தா⁴காஶாஶ்ரயே த்³யாவாப்ருதி²வ்யாவேவாந்வேஷ்டவ்யே உபதி³ஷ்டே, நாகாஶ இத்யர்த²: ।

பரிஹரதி -

நைததே³வம் ।

ஏவம் ஹீதி ।

ஸ்யாதே³தத் । ஏவமேவைதத் ।

நோ க²ல்வப்⁴யுபக³மா ஏவ தோ³ஷத்வேந சோத்³யந்த இத்யத ஆஹ -

தத்ர வாக்யஶேஷ இதி ।

வாக்யஶேஷோ ஹி த³ஹராகாஶாத்மவேத³நஸ்ய ப²லவத்த்வம் ப்³ரூதே, யச்ச ப²லவத்தத்கர்தவ்யதயா சோத்³யதே, யச்ச கர்தவ்யம் ததி³ச்ச²தீதி “தத³ந்வேஷ்டவ்யம் தத்³வாவ விஜிஜ்ஞாஸிதவ்யம்” (சா². உ. 8 । 1 । 1) இதி தத்³த³ஹராகாஶவிஷயமவதிஷ்ட²தே ।

ஸ்யாதே³தத் । த்³யாவாப்ருதி²வ்யாவேவாத்மாநௌ ப⁴விஷ்யத:, தாப்⁴யாமேவாத்மா லக்ஷயிஷ்யதே, ஆகாஶஶப்³த³வத் । ததஶ்சாகாஶாதா⁴ரௌ தாவேவ பராம்ருஶ்யதே இத்யத ஆஹ -

அஸ்மிந்காமா: ஸமாஹிதா:

ப்ரதிஷ்டி²தா: ।

ஏஷ ஆத்மாபஹதபாப்மேதி ।

அநேந

ப்ரக்ருதம் த்³யாவாப்ருதி²வ்யாதி³ஸமாதா⁴நாதா⁴ரமாகாஶமாக்ருஷ்ய ।

த்³யாவாப்ருதி²வ்யபி⁴தா⁴நவ்யவஹிதமபீதி ஶேஷ: ।

நநு ஸத்யகாமஜ்ஞாநஸ்யைதத்ப²லம், தத³நந்தரம் நிர்தே³ஶாத் , ந து த³ஹராகாஶவேத³நஸ்யேத்யத ஆஹ -

ஸமுச்சயார்தே²ந சஶப்³தே³நேதி ।

'அஸ்மிந்காமா:” இதி ச ‘ஏஷ:’ இதி சைகவசநாந்தம் ந த்³வே த்³யாவாப்ருதி²வ்யௌ பராம்ரஷ்டுமர்ஹதீதி த³ஹராகாஶ ஏவ பராம்ரஷ்டவ்ய இதி ஸமுதா³யார்த²: । தத³நேந க்ரமேண ‘தஸ்மிந்யத³ந்த:’ இத்யத்ர தச்ச²ப்³தோ³(அ)நந்தரமப்யாகாஶமதிலங்க்⁴ய ஹ்ருத்புண்ட³ரீகம் பராம்ருஶதீத்யுக்தம் ப⁴வதி । தஸ்மிந் ஹ்ருத்புண்ட³ரீகே யத³ந்தராகாஶம் தத³ந்வேஷ்டவ்யமித்யர்த²: ॥ 14 ॥