ப்³ரஹ்மஸூத்ரபா⁴ஷ்யம்
ப்ரத²மோ(அ)த்⁴யாய:த்ருதீய: பாத³:
பூர்வப்ருஷ்ட²ம்      உத்தரப்ருஷ்ட²ம்
பா⁴மதீவ்யாக்²யா
 
கம்பநாத் ॥ 39 ॥
ப்³ரஹ்மைவேத³மிஹ ப்ரதிபத்தவ்யம் । குத: ? பூர்வோத்தராலோசநாத் । பூர்வோத்தரயோர்ஹி க்³ரந்த²பா⁴க³யோர்ப்³ரஹ்மைவ நிர்தி³ஶ்யமாநமுபலபா⁴மஹே । இஹைவ கத²மகஸ்மாத³ந்தராலே வாயும் நிர்தி³ஶ்யமாநம் ப்ரதிபத்³யேமஹி ? பூர்வத்ர தாவத் ‘ததே³வ ஶுக்ரம் தத்³ப்³ரஹ்ம ததே³வாம்ருதமுச்யதே । தஸ்மிம்ல்லோகா: ஶ்ரிதா: ஸர்வே தது³ நாத்யேதி கஶ்சந’ (க. உ. 2 । 3 । 1) இதி ப்³ரஹ்ம நிர்தி³ஷ்டம் । ததே³வ இஹாபி, ஸந்நிதா⁴நாத் , ‘ஜக³த்ஸர்வம் ப்ராண ஏஜதி’ இதி ச லோகாஶ்ரயத்வப்ரத்யபி⁴ஜ்ஞாநாத் நிர்தி³ஷ்டமிதி க³ம்யதே । ப்ராணஶப்³தோ³(அ)ப்யயம் பரமாத்மந்யேவ ப்ரயுக்த: — ‘ப்ராணஸ்ய ப்ராணம்’ (ப்³ரு. உ. 4 । 4 । 18) இதி த³ர்ஶநாத் । ஏஜயித்ருத்வமபீத³ம் பரமாத்மந ஏவோபபத்³யதே, ந வாயுமாத்ரஸ்ய । ததா² சோக்தம் — ‘ந ப்ராணேந நாபாநேந மர்த்யோ ஜீவதி கஶ்சந । இதரேண து ஜீவந்தி யஸ்மிந்நேதாவுபாஶ்ரிதௌ’ (க. உ. 2 । 2 । 5) இதி । உத்தரத்ராபி ‘ப⁴யாத³ஸ்யாக்³நிஸ்தபதி ப⁴யாத்தபதி ஸூர்ய: । ப⁴யாதி³ந்த்³ரஶ்ச வாயுஶ்ச ம்ருத்யுர்தா⁴வதி பஞ்சம:’ (க. உ. 2 । 3 । 3) இதி ப்³ரஹ்மைவ நிர்தே³க்ஷ்யதே, ந வாயு:, ஸவாயுகஸ்ய ஜக³தோ ப⁴யஹேதுத்வாபி⁴தா⁴நாத் । ததே³வ இஹாபி ஸந்நிதா⁴நாத் ‘மஹத்³ப⁴யம் வஜ்ரமுத்³யதம்’ இதி ச ப⁴யஹேதுத்வப்ரத்யபி⁴ஜ்ஞாநாந்நிர்தி³ஷ்டமிதி க³ம்யதே । வஜ்ரஶப்³தோ³(அ)ப்யயம் ப⁴யஹேதுத்வஸாமாந்யாத்ப்ரயுக்த: । யதா² ஹி ‘வஜ்ரமுத்³யதம் மமைவ ஶிரஸி நிபதேத் , யத்³யஹமஸ்ய ஶாஸநம் ந குர்யாம்’ இத்யநேந ப⁴யேந ஜநோ நியமேந ராஜாதி³ஶாஸநே ப்ரவர்ததே, ஏவமித³மக்³நிவாயுஸூர்யாதி³கம் ஜக³த் அஸ்மாதே³வ ப்³ரஹ்மணோ பி³ப்⁴யத் நியமேந ஸ்வவ்யாபாரே ப்ரவர்தத இதி — ப⁴யாநகம் வஜ்ரோபமிதம் ப்³ரஹ்ம । ததா² ச ப்³ரஹ்மவிஷயம் ஶ்ருத்யந்தரம் — ‘பீ⁴ஷாஸ்மாத்³வாத: பவதே । பீ⁴ஷோதே³தி ஸூர்ய: । பீ⁴ஷாஸ்மாத³க்³நிஶ்சேந்த்³ரஶ்ச । ம்ருத்யுர்தா⁴வதி பஞ்சம:’ (தை. உ. 2 । 8 । 1) இதி । அம்ருதத்வப²லஶ்ரவணாத³பி ப்³ரஹ்மைவேத³மிதி க³ம்யதே । ப்³ரஹ்மஜ்ஞாநாத்³த்⁴யம்ருதத்வப்ராப்தி:, ‘தமேவ விதி³த்வாதி ம்ருத்யுமேதி நாந்ய: பந்தா² வித்³யதே(அ)யநாய’ (ஶ்வே. உ. 6 । 15) இதி மந்த்ரவர்ணாத் । யத்து வாயுவிஜ்ஞாநாத்க்வசித³ம்ருதத்வமபி⁴ஹிதம் , ததா³பேக்ஷிகம் । தத்ரைவ ப்ரகரணாந்தரகரணேந பரமாத்மாநமபி⁴தா⁴ய ‘அதோ(அ)ந்யதா³ர்தம்’ (ப்³ரு. உ. 3 । 4 । 2) இதி வாய்வாதே³ரார்தத்வாபி⁴தா⁴நாத் । ப்ரகரணாத³ப்யத்ர பரமாத்மநிஶ்சய: । ‘அந்யத்ர த⁴ர்மாத³ந்யத்ராத⁴ர்மாத³ந்யத்ராஸ்மாத்க்ருதாக்ருதாத் । அந்யத்ர பூ⁴தாச்ச ப⁴வ்யாச்ச யத்தத்பஶ்யஸி தத்³வத³’ (க. உ. 1 । 2 । 14) இதி பரமாத்மந: ப்ருஷ்டத்வாத் ॥ 39 ॥

ஏதது³க்தம் ப⁴வதி - ந ஶ்ருதிஸங்கோசமாத்ரம் ஶ்ருத்யர்த²பரித்யாகே³ ஹேது:, அபி து பூர்வாபரவாக்யைகவாக்யதாப்ரகரணாப்⁴யாம் ஸம்வலித: ஶ்ருதிஸங்கோச: । ததி³த³முக்தம் -

பூர்வாபரயோர்க்³ரந்த²பா⁴க³யோர்ப்³ரஹ்மைவ நிர்தி³ஶ்யமாநமுபலபா⁴மஹே । இஹைவ கத²மந்தராலே வாயும் நிர்தி³ஶ்யமாநம் ப்ரதிபத்³யேமஹீதி ।

தத³நேந வாக்யைகவாக்யதா த³ர்ஶிதா ।

ப்ரகரணாத³பி

இதி பா⁴ஷ்யேண ப்ரகரணமுக்தம் । யத்க²லு ப்ருஷ்டம் ததே³வ ப்ரதா⁴நம் ப்ரதிவக்தவ்யமிதி தஸ்ய ப்ரகரணம் । ப்ருஷ்டாத³ந்யஸ்மிம்ஸ்தூச்யமாநே ஶாஸ்த்ரமப்ரமாணம் ப⁴வேத³ஸம்ப³த்³த⁴ப்ரலாபித்வாத் ।

யது வாயுவிஜ்ஞாநாத்க்வசித³ம்ருதத்வமபி⁴ஹிதமாபேக்ஷிகம் ததி³தி ।

'அபபுநர்ம்ருத்யும் ஜயதி” இதி ஶ்ருத்யா ஹ்யபம்ருத்யோர்விஜய உக்தோ நது பரமம்ருத்யுவிஜய இத்யாபேக்ஷிகத்வம், தச்ச தத்ரைவ ப்ரகரணாந்தரகரணேந ஹேதுநா । ந கேவலமபஶ்ருத்யா ததா³பேக்ஷிகமபி து பரமாத்மாநமபி⁴தா⁴ய “அதோ(அ)ந்யதா³ர்தம்” (ப்³ரு. உ. 3 । 4 । 2) இதி வாய்வாதே³ரார்தத்வாபி⁴தா⁴நாத் । நஹ்யார்தாப்⁴யாஸாத³நார்தோ ப⁴வதீதி பா⁴வ: ॥ 39 ॥