ஏவம் ப்ரதிபோ³தி⁴தா ஸா ஹ கில உவாச உக்தவதீ மைத்ரேயீ — அத்ரைவ ஏதஸ்மிந்நேவ ஏகஸ்மிந்வஸ்துநி ப்³ரஹ்மணி விருத்³த⁴த⁴ர்மவத்த்வமாசக்ஷாணேந ப⁴க³வதா மம மோஹ: க்ருத: ; ததா³ஹ — அத்ரைவ மா ப⁴க³வாந் பூஜாவாந் அமூமுஹத் மோஹம் க்ருதவாந் । கத²ம் தேந விருத்³த⁴த⁴ர்மவத்த்வமுக்தமித்யுச்யதே — பூர்வம் விஜ்ஞாநக⁴ந ஏவேதி ப்ரதிஜ்ஞாய, புந: ந ப்ரேத்ய ஸம்ஜ்ஞாஸ்தீதி ; கத²ம் விஜ்ஞாநக⁴ந ஏவ ? கத²ம் வா ந ப்ரேத்ய ஸம்ஜ்ஞாஸ்தீதி ? ந ஹி உஷ்ண: ஶீதஶ்ச அக்³நிரேவைகோ ப⁴வதி ; அதோ மூடா⁴ஸ்மி அத்ர । ஸ ஹோவாச யாஜ்ஞவல்க்ய: — ந வா அரே மைத்ரேய்யஹம் மோஹம் ப்³ரவீமி — மோஹநம் வாக்யம் ந ப்³ரவீமீத்யர்த²: । நநு கத²ம் விருத்³த⁴த⁴ர்மத்வமவோச: — விஜ்ஞாநக⁴நம் ஸம்ஜ்ஞாபா⁴வம் ச ? ந மயா இத³ம் ஏகஸ்மிந்த⁴ர்மிண்யபி⁴ஹிதம் ; த்வயைவ இத³ம் விருத்³த⁴த⁴ர்மத்வேந ஏகம் வஸ்து பரிக்³ருஹீதம் ப்⁴ராந்த்யா ; ந து மயா உக்தம் ; மயா து இத³முக்தம் — யஸ்து அவித்³யாப்ரத்யுபஸ்தா²பித: கார்யகரணஸம்ப³ந்தீ⁴ ஆத்மந: கி²ல்யபா⁴வ:, தஸ்மிந்வித்³யயா நாஶிதே, தந்நிமித்தா யா விஶேஷஸம்ஜ்ஞா ஶரீராதி³ஸம்ப³ந்தி⁴நீ அந்யத்வத³ர்ஶநலக்ஷணா, ஸா கார்யகரணஸங்கா⁴தோபாதௌ⁴ ப்ரவிலாபிதே நஶ்யதி, ஹேத்வபா⁴வாத் , உத³காத்³யாதா⁴ரநாஶாதி³வ சந்த்³ராதி³ப்ரதிபி³ம்ப³: தந்நிமித்தஶ்ச ப்ரகாஶாதி³: ; ந புந: பரமார்த²சந்த்³ராதி³த்யஸ்வரூபவத் அஸம்ஸாரிப்³ரஹ்மஸ்வரூபஸ்ய விஜ்ஞாநக⁴நஸ்ய நாஶ: ; தத் விஜ்ஞாநக⁴ந இத்யுக்தம் ; ஸ ஆத்மா ஸர்வஸ்ய ஜக³த: ; பரமார்த²தோ பூ⁴தநாஶாத் ந விநாஶீ ; விநாஶீ து அவித்³யாக்ருத: கி²ல்யபா⁴வ:, ‘வாசாரம்ப⁴ணம் விகாரோ நாமதே⁴யம்’ (சா². உ. 6 । 1 । 4), இதி ஶ்ருத்யந்தராத் । அயம் து பாரமார்தி²க: — அவிநாஶீ வா அரே(அ)யமாத்மா ; அத: அலம் பர்யாப்தம் வை அரே இத³ம் மஹத்³பூ⁴தமநந்தமபாரம் யதா²வ்யாக்²யாதம் விஜ்ஞாநாய விஜ்ஞாதும் ; ‘ந ஹி விஜ்ஞாதுர்விஜ்ஞாதேர்விபரிலோபோ வித்³யதே(அ)விநாஶித்வாத்’ (ப்³ரு. உ. 4 । 5 । 30) இதி ஹி வக்ஷ்யதி ॥