ப்³ருஹதா³ரண்யகோபநிஷத்³பா⁴ஷ்யம்
சதுர்தோ²(அ)த்⁴யாய:த்ருதீயம் ப்³ராஹ்மணம்
ஆநந்த³கி³ரிடீகா (ப்³ருஹதா³ரண்யக)
 
ஸ யோ மநுஷ்யாணாம் ராத்³த⁴: ஸம்ருத்³தோ⁴ ப⁴வத்யந்யேஷாமதி⁴பதி: ஸர்வைர்மாநுஷ்யகைர்போ⁴கை³: ஸம்பந்நதம: ஸ மநுஷ்யாணாம் பரம ஆநந்தோ³(அ)த² யே ஶதம் மநுஷ்யாணாமாநந்தா³: ஸ ஏக: பித்ருணாம் ஜிதலோகாநாமாநந்தோ³(அ)த² யே ஶதம் பித்ருணாம் ஜிதலோகாநாமாநந்தா³: ஸ ஏகோ க³ந்த⁴ர்வலோக ஆநந்தோ³(அ)த² யே ஶதம் க³ந்த⁴ர்வலோக ஆநந்தா³: ஸ ஏக: கர்மதே³வாநாமாநந்தோ³ யே கர்மணா தே³வத்வமபி⁴ஸம்பத்³யந்தே(அ)த² யே ஶதம் கர்மதே³வாநாமாநந்தா³: ஸ ஏக ஆஜாநதே³வாநாமாநந்தோ³ யஶ்ச ஶ்ரோத்ரியோ(அ)வ்ருஜிநோ(அ)காமஹதோ(அ)த² யே ஶதமாஜாநதே³வாநாமாநந்தா³: ஸ ஏக: ப்ரஜாபதிலோக ஆநந்தோ³ யஶ்ச ஶ்ரோத்ரியோ(அ)வ்ருஜிநோ(அ)காமஹதோ(அ)த² யே ஶதம் ப்ரஜாபதிலோக ஆநந்தா³: ஸ ஏகோ ப்³ரஹ்மலோக ஆநந்தோ³ யஶ்ச ஶ்ரோத்ரியோ(அ)வ்ருஜிநோ(அ)காமஹதோ(அ)தை²ஷ ஏவ பரம ஆநந்த³ ஏஷ ப்³ரஹ்மலோக: ஸம்ராடி³தி ஹோவாச யாஜ்ஞவல்க்ய: ஸோஹம் ப⁴க³வதே ஸஹஸ்ரம் த³தா³ம்யத ஊர்த்⁴வம் விமோக்ஷாயைவ ப்³ரூஹீத்யத்ர ஹ யாஜ்ஞவல்க்யோ பி³ப⁴யாஞ்சகார மேதா⁴வீ ராஜா ஸர்வேப்⁴யோ மாந்தேப்⁴ய உத³ரௌத்ஸீதி³தி ॥ 33 ॥
யஸ்ய பரமாநந்த³ஸ்ய மாத்ரா அவயவா: ப்³ரஹ்மாதி³பி⁴ர்மநுஷ்யபர்யந்தை: பூ⁴தை: உபஜீவ்யந்தே, ததா³நந்த³மாத்ராத்³வாரேண மாத்ரிணம் பரமாநந்த³ம் அதி⁴ஜிக³மயிஷந் ஆஹ, ஸைந்த⁴வலவணஶகலைரிவ லவணஶைலம் । ஸ: ய: கஶ்சித் மநுஷ்யாணாம் மத்⁴யே, ராத்³த⁴: ஸம்ஸித்³த⁴: அவிகல: ஸமக்³ராவயவ இத்யர்த²:, ஸம்ருத்³த⁴: உபபோ⁴கோ³பகரணஸம்பந்ந: ப⁴வதி ; கிம் ச அந்யேஷாம் ஸமாநஜாதீயாநாம் அதி⁴பதி: ஸ்வதந்த்ர: பதி:, ந மாண்ட³லிக: ; ஸர்வை: ஸமஸ்தை:, மாநுஷ்யகைரிதி தி³வ்யபோ⁴கோ³பகரணநிவ்ருத்த்யர்த²ம் , மநுஷ்யாணாமேவ யாநி போ⁴கோ³பகரணாநி தை: — ஸம்பந்நாநாமபி அதிஶயேந ஸம்பந்ந: ஸம்பந்நதம: — ஸ மநுஷ்யாணாம் பரம ஆநந்த³: । தத்ர ஆநந்தா³நந்தி³நோ: அபே⁴த³நிர்தே³ஶாத் ந அர்தா²ந்தரபூ⁴தத்வமித்யேதத் ; பரமாநந்த³ஸ்யைவ இயம் விஷயவிஷய்யாகாரேண மாத்ரா ப்ரஸ்ருதேதி ஹி உக்தம் ‘யத்ர வா அந்யதி³வ ஸ்யாத்’ (ப்³ரு. உ. 4 । 3 । 31) இத்யாதி³வாக்யேந ; தஸ்மாத் யுக்தோ(அ)யம் — ‘பரம ஆநந்த³:’ இத்யபே⁴த³நிர்தே³ஶ: । யுதி⁴ஷ்டி²ராதி³துல்யோ ராஜா அத்ர உதா³ஹரணம் । த்³ருஷ்டம் மநுஷ்யாநந்த³ம் ஆதி³ம் க்ருத்வா ஶதகு³ணோத்தரோத்தரக்ரமேண உந்நீய பரமாநந்த³ம் , யத்ர பே⁴தோ³ நிவர்ததே தமதி⁴க³மயதி ; அத்ர அயமாநந்த³: ஶதகு³ணோத்தரோத்தரக்ரமேண வர்த⁴மாந: யத்ர வ்ருத்³தி⁴காஷ்டா²மநுப⁴வதி, யத்ர க³ணிதபே⁴தோ³ நிவர்ததே, அந்யத³ர்ஶநஶ்ரவணமநநாபா⁴வாத் , தம் பரமாநந்த³ம் விவக்ஷந் ஆஹ — அத² யே மநுஷ்யாணாம் ஏவம்ப்ரகாரா: ஶதமாநந்த³பே⁴தா³:, ஸ ஏக: பித்ருணாம் ; தேஷாம் விஶேஷணம் —ஜிதலோகாநாமிதி ; ஶ்ராத்³தா⁴தி³கர்மபி⁴: பித்ரூந் தோஷயித்வா தேந கர்மணா ஜிதோ லோகோ யேஷாம் , தே ஜிதலோகா: பிதர: ; தேஷாம் பித்ருணாம் ஜிதலோகாநாம் மநுஷ்யாநந்த³ஶதகு³ணீக்ருதபரிமாண ஏக ஆநந்தோ³ ப⁴வதி । ஸோ(அ)பி ஶதகு³ணீக்ருத: க³ந்த⁴ர்வலோகே ஏக ஆநந்தோ³ ப⁴வதி । ஸ ச ஶதகு³ணீக்ருத: கர்மதே³வாநாம் ஏக ஆநந்த³: ; அக்³நிஹோத்ராதி³ஶ்ரௌதகர்மணா யே தே³வத்வம் ப்ராப்நுவந்தி, தே கர்மதே³வா: । ததை²வ ஆஜாநதே³வாநாம் ஏக ஆநந்த³: ; ஆஜாநத ஏவ உத்பத்தித ஏவ யே தே³வா:, தே ஆஜாநதே³வா: ; யஶ்ச ஶ்ரோத்ரிய: அதீ⁴தவேத³:, அவ்ருஜிந: வ்ருஜிநம் பாபம் தத்³ரஹித: யதோ²க்தகாரீத்யர்த²:, அகாமஹத: வீதத்ருஷ்ண: ஆஜாநதே³வேப்⁴யோ(அ)ர்வாக் யாவந்தோ விஷயா: தேஷு —தஸ்ய ச ஏவம்பூ⁴தஸ்ய ஆஜாநதே³வை: ஸமாந ஆநந்த³ இத்யேதத³ந்வாக்ருஷ்யதே ச - ஶப்³தா³த் । தச்ச²தகு³ணீக்ருதபரிமாண: ப்ரஜாபதிலோகே ஏக ஆநந்தோ³ விராட்ஶரீரே ; ததா² தத்³விஜ்ஞாநவாந் ஶ்ரோத்ரிய: அதீ⁴தவேத³ஶ்ச அவ்ருஜிந இத்யாதி³ பூர்வவத் । தச்ச²தகு³ணீக்ருதபரிமாண ஏக ஆநந்தோ³ ப்³ரஹ்மலோகே ஹிரண்யக³ர்பா⁴த்மநி ; யஶ்சேத்யாதி³ பூர்வவதே³வ । அத: பரம் க³ணிதநிவ்ருத்தி: ; ஏஷ பரம ஆநந்த³ இத்யுக்த:, யஸ்ய ச பரமாநந்த³ஸ்ய ப்³ரஹ்மலோகாத்³யாநந்தா³ மாத்ரா:, உத³தே⁴ரிவ விப்ருஷ: । ஏவம் ஶதகு³ணோத்தரோத்தரவ்ருத்³த்⁴யுபேதா ஆநந்தா³: யத்ர ஏகதாம் யாந்தி, யஶ்ச ஶ்ரோத்ரியப்ரத்யக்ஷ:, அத² ஏஷ ஏவ ஸம்ப்ரஸாத³லக்ஷண: பரம ஆநந்த³: ; தத்ர ஹி நாந்யத்பஶ்யதி நாந்யச்ச்²ருணோதி ; அதோ பூ⁴மா, பூ⁴மத்வாத³ம்ருத: ; இதரே தத்³விபரீதா: । அத்ர ச ஶ்ரோத்ரியத்வாவ்ருஜிநத்வே துல்யே ; அகாமஹதத்வக்ருதோ விஶேஷ: ஆநந்த³ஶதகு³ணவ்ருத்³தி⁴ஹேது: ; அத்ர ஏதாநி ஸாத⁴நாநி ஶ்ரோத்ரியத்வாவ்ருஜிநத்வாகாமஹதத்வாநி தஸ்ய தஸ்ய ஆநந்த³ஸ்ய ப்ராப்தௌ அர்தா²த³பி⁴ஹிதாநி, யதா² கர்மாணி அக்³நிஹோத்ராதீ³நி தே³வாநாம் தே³வத்வப்ராப்தௌ ; தத்ர ச ஶ்ரோத்ரியத்வாவ்ருஜிநத்வலக்ஷணே கர்மணீ அத⁴ரபூ⁴மிஷ்வபி ஸமாநே இதி ந உத்தராநந்த³ப்ராப்திஸாத⁴நே அப்⁴யுபேயேதே ; அகாமஹதத்வம் து வைராக்³யதாரதம்யோபபத்தே: உத்தரோத்தரபூ⁴ம்யாநந்த³ப்ராப்திஸாத⁴நமித்யவக³ம்யதே । ஸ ஏஷ பரம: ஆநந்த³: வித்ருஷ்ணஶ்ரோத்ரியப்ரத்யக்ஷ: அதி⁴க³த: । ததா² ச வேத³வ்யாஸ: — ‘யச்ச காமஸுக²ம் லோகே யச்ச தி³வ்யம் மஹத்ஸுக²ம் । த்ருஷ்ணாக்ஷயஸுக²ஸ்யைதே நார்ஹத: ஷோட³ஶீம் கலாம்’ (மோ. த⁴. 177 । 50) இதி । ஏஷ ப்³ரஹ்மலோக:, ஹே ஸம்ராட் — இதி ஹ உவாச யாஜ்ஞவல்க்ய: । ஸோ(அ)ஹம் ஏவம் அநுஶிஷ்ட: ப⁴க³வதே துப்⁴யம் ஸஹஸ்ரம் த³தா³மி க³வாம் ; அத ஊர்த்⁴வம் விமோக்ஷாயைவ ப்³ரூஹி — இதி வ்யாக்²யாதமேதத் । அத்ர ஹ விமோக்ஷாயேத்யஸ்மிந்வாக்யே, யாஜ்ஞவல்க்ய: பி³ப⁴யாஞ்சகார பீ⁴தவாந் ; யாஜ்ஞவல்க்யஸ்ய ப⁴யகாரணமாஹ ஶ்ருதி: — ந யாஜ்ஞவல்க்யோ வக்த்ருத்வஸாமர்த்²யாபா⁴வாத்³பீ⁴தவாந் , அஜ்ஞாநாத்³வா ; கிம் தர்ஹி மேதா⁴வீ ராஜா ஸர்வேப்⁴ய:, மா மாம் , அந்தேப்⁴ய: ப்ரஶ்நநிர்ணயாவஸாநேப்⁴ய:, உத³ரௌத்ஸீத் ஆவ்ருணோத் அவரோத⁴ம் க்ருதவாநித்யர்த²: ; யத்³யத் மயா நிர்ணீதம் ப்ரஶ்நரூபம் விமோக்ஷார்த²ம் , தத்தத் ஏகதே³ஶத்வேநைவ காமப்ரஶ்நஸ்ய க்³ருஹீத்வா புந: புந: மாம் பர்யநுயுங்க்த ஏவ, மேதா⁴வித்வாத் — இத்யேதத்³ப⁴யகாரணம் — ஸர்வம் மதீ³யம் விஜ்ஞாநம் காமப்ரஶ்நவ்யாஜேந உபாதி³த்ஸதீதி ॥

ஸ யோ மநுஷ்யாணாமித்யதி³வாக்யதாத்பர்யமாஹ —

யஸ்யேதி ।

யதா² ஸைந்த⁴வாவயவை: ஸைந்த⁴வாசலம் லோகோ போ³த⁴யதி ததா² தஸ்யா(அ)(அ)நந்த³ஸ்ய மாத்ரா நாமாவயவாஸ்தத்ப்ரத³ர்ஶநத்³வாரேணாவயவிநம் பரமாநந்த³மதி⁴க³மயிதுமிச்ச²ந்நநந்தரோ க்³ரந்த²: ப்ரவ்ருத்த இத்யர்த²: ।

தாத்பர்யமுக்த்வா(அ)க்ஷராணி வ்யாசஷ்டே —

ஸ ய: கஶ்சிதி³த்யாதி³நா ।

ராத்³த⁴த்வமவிகலத்வம் சேத்ஸம்ருத்³த⁴த்வேந புநருக்திரித்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —

ஸமக்³ரேதி ।

ததே³வ ஸம்ருத்³த⁴த்வமபீத்யாஶங்க்ய வ்யாகரோதி —

உபபோ⁴கே³தி ।

அந்தர்ப³ஹி:ஸம்பத்திபே⁴தா³த³புநருக்திரிதி பா⁴வ: ।

ந கேவலமுக்தமேவ தஸ்ய விஶேஷணம் கிந்து விஶேஷணாந்தரம் சாஸ்தீத்யாஹ —

கிஞ்சேதி ।

விஶேஷணதாத்பர்யமாஹ —

தி³வ்யேதி ।

தத³நிவர்தநே த்வஸ்ய வக்ஷ்யமாணக³ந்த⁴ர்வாதி³ஷ்வந்தர்பா⁴வ: ஸ்யாதி³தி பா⁴வ: । அதிஶயேந ஸம்பந்ந இதி ஶேஷ: ।

அபே⁴த³நிர்தே³ஶஸ்யாபி⁴ப்ராயமாஹ —

தத்ரேதி ।

ப்ரக்ருதம் வாக்யம் ஸப்தம்யர்த²: । ஆத்மந: ஸகாஶாதா³நந்த³ஸ்யேதி ஶேஷ: ।

ஔபசாரிகத்வமபே⁴த³நிர்தே³ஶஸ்ய ப⁴விஷ்யதீத்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —

பரமாநந்த³ஸ்யேதி ।

தஸ்யைவ விஷயத்வம் விஷயித்வமிதி ஸ்தி²தே ப²லிதமாஹ —

தஸ்மாதி³தி ।

யதோ²க்தோ மநுஷ்யோ ந த்³ருஷ்டிபத²மவதரதீத்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —

யுதி⁴ஷ்டி²ராதீ³தி ।

அத² யே ஶதம் மநுஷ்யாணாமித்யாதே³ஸ்தாத்பர்யமாஹ —

த்³ருஷ்டமிதி ।

ஶதகு³ணேநோத்தரத்ரா(அ)(அ)நந்த³ஸ்யோத்கர்ஷப்ரத³ர்ஶநக்ரமேண பரமாநந்த³முந்நீய தமதி⁴க³மயத்யுத்தரேண க்³ரந்தே²நேதி ஸம்ப³ந்த⁴: ।

பரமாநந்த³மேவ விஶிநஷ்டி —

யத்ரேதி ।

பே⁴த³: ஸம்க்²யாவ்யவஹார: ।

உக்தமேவ ப்ரபஞ்சயதி —

யத்ரேத்யாதி³நா ।

பரமாநந்தே³ விவ்ருத்³தி⁴காஷ்டா²யாம் ஹேதுமாஹ —

அந்யேதி ।

யத்³யபி யஸ்யேத்யாதி³நோக்தமேதத்ததா²(அ)பீஹாக்ஷரவ்யாக்²யாநாவஸரே ததே³வ விவ்ருதமித்யவிரோத⁴: । தத்ததா³நந்த³ப்ரத³ர்ஶநாநந்தர்யம் தத்ர தத்ராத²ஶப்³தா³ர்த²: । தத்தத்³வாக்யோபக்ரமோ வா । ஏவம்ப்ரகாரத்வம் ஸம்ருத்³த⁴த்வாதி³ । பித்ருணாமாநந்த³ இதி ஸம்ப³ந்த⁴: । ஶ்ராத்³தா⁴தி³கர்மபி⁴ரித்யாதி³ஶப்³தே³ந பிண்ட³பித்ருயஜ்ஞாதி³ க்³ருஹ்யதே ।

கே தே கர்மதே³வா நாம தத்ரா(அ)(அ)ஹ —

அக்³நிஹோத்ராதீ³தி ।

யதா² க³ந்த⁴ர்வாநந்த³: ஶதகு³ணீக்ருத: கர்மதே³வாநாமேக ஆநந்த³ஸ்ததா² கர்மதே³வாநந்த³: ஶதகு³ணீக்ருத: ஸந்நாஜாநதே³வாநாமேக ஆநந்தோ³ ப⁴வதீத்யாஹ —

ததை²வேதி ।

குத்ர வீதத்ருஷ்ணத்வம் தத்ரா(அ)(அ)ஹ —

ஆஜாநதே³வேப்⁴ய இதி ।

ஶ்ரோத்ரியாதி³வாக்யஸ்ய ப்ரக்ருதாஸம்க³திமாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —

தஸ்ய சேதி ।

ஏவம்பூ⁴தஸ்ய விஶேஷணத்ரயவிஶிஷ்டஸ்யேதி யாவத் ।

ப்ரஜாபதிலோகஶப்³த³ஸ்ய ப்³ரஹ்மலோகாஶப்³தா³த³ர்த²பே⁴த³மாஹ —

விராடி³தி ।

யதா² விராடா³த்மந்யாஜாநதே³வாநந்த³: ஶதகு³ணீக்ருத: ஸந்நேக ஆநந்தோ³ ப⁴வதி ததா² விராடா³த்மோபாஸிதா ஶ்ரோத்ரியத்வாதி³விஶேஷணோ விராஜா துல்யாநந்த³: ஸ்யாதி³த்யாஹ —

ததே²தி ।

தச்ச²தகு³ணீக்ருதேதி தச்ச²ப்³தோ³ விராடா³நந்த³விஷய: ।

ஶ்ரோத்ரியத்வாதி³விஶேஷணவாநபி ஹிரண்யக³ர்போ⁴பாஸகஸ்தேந துல்யாநந்தோ³ ப⁴வதீத்யாஹ —

யஶ்சேதி ।

ஹிரண்யக³ர்பா⁴நந்தா³து³பரிஷ்டாத³பி ப்³ரஹ்மாநந்தே³ க³ணிதபே⁴தே³ ப்ராகரணிகே ப்ராப்தே ப்ரத்யாஹ —

அத: பரமிதி ।

ஏஷோ(அ)ஸ்ய பரம ஆநந்த³ இத்யுபக்ரம்ய கிமித்யாநந்தா³ந்தரமுபத³ர்ஶிதமித்யாஶங்க்யா(அ)(அ)ஹ —

ஏஷ இதி ।

ததா²(அ)பி ஸௌஷுப்தம் ஸர்வாத்மத்வமுபேக்ஷிதமிதி சேந்நேத்யாஹ —

யஸ்ய சேதி ।

ப்ரக்ருதஸ்ய ப்³ரஹ்மாநந்த³ஸ்யாபரிச்சி²ந்நத்வமாஹ —

தத்ர ஹீதி ।

அநவச்சி²ந்நத்வப²லமாஹ —

பூ⁴மத்வாதி³தி।

ப்³ரஹ்மாநந்தா³தி³தரே பரிச்சி²ந்நா மர்த்யாஶ்சேத்யாஹ —

இதர இதி ।

அத² யத்ராந்யத்பஶ்யதீத்யாதி³ஶ்ருதேரிதி பா⁴வ: ।

ஶ்ரோத்ரியாதி³பதா³நி வ்யாக்²யாய தாத்பர்யம் த³ர்ஶயதி —

அத்ர சேதி ।

மத்⁴யே விஶேஷணேஷு த்ரிஷ்விதி யாவத் । துல்யே ஸர்வபர்யாயேஷ்விதி ஶேஷ: ।

விஶேஷணாந்தரே விஶேஷமாஹ —

அகாமஹதத்வேதி ।

யதோ²க்தம் விபா⁴க³முபபாத³யிதும் ஸித்³த⁴மர்த²மாஹ —

அத்ரைதாநீதி ।

யஶ்சேத்யாதி³வாக்யம் ஸப்தம்யர்த²: । தஸ்ய தஸ்யா(அ)(அ)நந்த³ஸ்யேதி தை³வப்ராஜாபத்யாதி³நிர்தே³ஶ: ।

அர்தா²த³பி⁴ஹிதத்வே த்³ருஷ்டாந்தமாஹ —

யதே²தி।

யே கர்மணா தே³வத்வமித்யாதி³ஶ்ருதிஸாமர்த்²யாத்³தே³வாநந்தா³ப்தௌ யதா² கர்மாணி ஸாத⁴நாந்யுக்தாநி ததா² யஶ்சேத்யாதி³ஶ்ருதிஸாமர்த்²யாதே³தாந்யபி ஶ்ரோத்ரியத்வாதீ³நி தத்ததா³நந்த³ப்ராப்தௌ ஸாத⁴நாநி விவக்ஷிதாநீத்யர்த²: ।

நநு த்ரயாணாமவிஶேஷஶ்ருதௌ கத²ம் ஶ்ரோத்ரியத்வாவ்ருஜிநத்வயோ: ஸர்வத்ர துல்யத்வம் ந ஹி தே பூர்வபூ⁴மிஷு ஶ்ருதே ததா² சாகாமஹதத்வவதா³நந்தோ³த்கர்ஷே தயோரபி ஹேதுதேதி தத்ரா(அ)(அ)ஹ —

தத்ர சேதி ।

நிர்தா⁴ரணார்தா² ஸப்தமீ । ந ஹி ஶ்ரோத்ரியத்வாதி³ஶூந்ய: ஸார்வபௌ⁴மாதி³தி³ஸுக²மநுப⁴விதுமுத்ஸஹதே । ததா² ச ஸர்வத்ர ஶ்ரோத்ரிந்த்³ரியத்வாதே³ஸ்துல்யத்வாந்ந ததா³நந்தா³திரேகப்ராப்தாவஸாதா⁴ரணம் ஸாத⁴நமித்யர்த²: ।

யது³க்தமாநந்த³ஶதகு³ணவ்ருத்³தி⁴ஹேதுரகாமஹதத்வக்ருதோ விஶேஷ இதி தது³பபாத³யதி —

அகாமஹதத்வம் த்விதி ।

பூர்வபூர்வபூ⁴மிஷு வைராக்³யமுத்தரோத்தரபூ⁴ம்யாநந்த³ப்ராப்திஸாத⁴நம்  வைராக்³யஸ்ய தரதமபா⁴வேந பரமகாஷ்டோ²பபத்தேர்நிரதிஶயஸ்ய தஸ்ய பரமாநந்த³ப்ராப்திஸாத⁴நத்வஸம்ப⁴வாதி³த்யர்த²: ।

யஶ்சேத்யாதி³வாக்யஸ்யேத்த²ம் தாத்பர்யமுக்த்வா ப்ரக்ருதே பரமாநந்தே³ வித்³வத³நுப⁴வம் ப்ரமாணயதி —

ஸ ஏஷ இதி ।

நிரதிஶயமகாமஹதத்வம் பரமாநந்த³ப்ராப்திஹேதுரித்யத்ர ப்ரமாணமாஹ —

ததா² சேதி ।

ப்ரக்ருதம் ப்ரத்யக்³பூ⁴தம் பரமாநந்த³மேஷ இதி பராம்ருஶதி ।

ஶ்ருதிர்மேதா⁴வீத்யாத்³யா தாம் வ்யாசஷ்டே —

நேத்யாதி³நா ।

ததா²(அ)பி கிம் தத்³ப⁴யகாரணம் ததா³ஹ —

யத்³யதி³தி ।

மேதா⁴வித்வாத்ப்ரஜ்ஞாதிஶயஶாலித்வாதி³தி யாவத் ।

ததே³வ ப⁴யகாரணம் ப்ரகடயதி —

ஸர்வமிதி ॥ 33 ॥